- PDF bæklingur - Tæknifræði
Rafmagnstæknifræðingar fást við hluti sem eru allt í kringum okkur: í tæknibúnaði, orkuverum, farartækjum, framleiðslu og iðnaði. Ör þróun er fyrirsjáanleg í faginu í nánustu framtíð með tilkomu nýjunga í líftækni, sjálfvirkni og kraftrafeindatækni.
Nemendur í rafmagnstæknifræði við HR fá ótal tækifæri til þess að leysa raunveruleg vandamál, allt frá hugmyndastigi að hönnun og smíði, ásamt því að öðlast sterkan og breiðan fræðilegan bakgrunn. Þeir eru hvattir til að taka þátt í hönnunarverkefnum og/eða hönnunarnámskeiðum, skoða kosti starfsnáms til að kynnast raunverulegum og aðkallandi hagnýtum verkefnum.
Í rafmagnstæknifræði fást nemendur við rafmagnsfræði, rafeindatækni, raforkufræði, fjarskiptatækni, stýritækni, tölvutækni, stóriðju og orkutækni á breiðum grundvelli. Nemendur taka þátt í spennandi hönnunarverkefnum strax á fyrsta ári. Lokaverkefni eru tengd sérhæfingu á sviði sterkstraums, veikstraums, eða tölvutækni og endurspegla hagnýta hlið námsins. Þau eru oftar en ekki unnin í samstarfi við leiðandi tæknifyrirtæki.
Nemendur í rafmagnstæknifræði taka 6 ECTS í starfsnámi. Iðn- og tæknifræðideild er með samninga við um 40 fyrirtæki og stofnanir. Stærri verkefni, eins og lokaverkefni, eru oftast unnin í samvinnu við fyrirtæki og stofnanir. Margir nemendur hafa fengið tilboð um starf til lengri eða skemmri tíma í kjölfar starfsnáms og lokaverkefna sem unnin eru í samstarfi við fyrirtæki.
Atli Örn Friðmarsson, nemi í rafmagnstæknifræði í Háskólanum í Reykjavík, er í starfsnámi hjá EFLU verkfræðistofu.
Atli Örn segir frábært að slíkt starfsnám sé í boði þar sem það hjálpi nemendum að koma öðrum fætinum inn í slík framúrskarandi fyrirtæki. Starfsnámið er mikilvægur liður í að undirbúa nemendur sem best fyrir þátttöku í atvinnulífinu og gera þá eftirsóknarverðari starfskrafta þegar þeir útskrifast.
Með því að ljúka starfsnámi auka nemendur þekkingu sína á því sviði sem þeir stunda nám á. Þeir búa sig jafnframt undir störf að námi loknu.
Ávinningur af starfsnámi er margvíslegur. Markmið með starfsnámi er meðal annars að:
Hér eru nokkur dæmi um fyrirtæki þar sem tæknifræðingar starfa og nemendur hafa farið í starfsnám:
Orka náttúrunnar • Mannvit • HB Grandi • HS Orka • Jáverk • Orkuveita Reykjavíkur • Ístak • VSÓ Ráðgjöf • Landsvirkjun • Össur • Marel • Síminn • Trefjar • VSB verkfræðistofa • Verkís • VHE vélaverkstæði • Efla • Landsnet • Norðurorka • Alcoa • Míla • Stálsmiðjan Framtak • Elkem
Í náminu eru annir brotnar upp í tvo hluta. Fjögur námskeið eru kennd í 12 vikur og síðan er prófað úr þeim. Að prófum loknum taka við þriggja vikna námskeið þar sem námsefnið er sett í hagnýtt samhengi með verkefnavinnu, hópavinnu og/eða samstarfi við fyrirtæki.
Á fyrsta námsári standa nemendur frammi fyrir raunhæfu verkefni sem þarf að takast á við og skoða frá mörgum hliðum. Námskeiðið heitir Inngangur að tæknifræði. Nemendur vinna í hópum við að útfæra lausnir og leysa þau fjölmörgu vandamál sem upp gætu komið. Þeir kynna svo niðurstöður sínar fyrir leiðbeinendum og öðrum nemendum. Viðfangsefni nemenda hafa meðal annars verið að:
Nemendur vinna hagnýt, raunhæf verkefni á hverri önn þar sem markmiðið er að undirbúa þá fyrir atvinnulífið. Hönnun X er dæmi um námskeið sem er umfangsmikið og vinnan dreifist á 15 vikur. Unnið er í hópum. Dæmi um verkefni í Hönnun X eru kafbátur, eldflaug sem skotið var upp af Mýrdalssandi og smíði kappakstursbíls sem nemendur keppa á í Formula Student-keppninni sem fer fram á Silverstone-brautinni í Englandi.
Nemendur ljúka lokaverkefni á sjöundu og síðustu önn námsins. Lokaverkefni byggist á sérhæfingu hvers og eins og er oft unnið í samvinnu við fyrirtæki.
Færni í hugmyndavinnu, verkefnastjórnun, samskiptum og kynningum er þjálfuð í ýmsum námskeiðum gegnum allt námið. Þetta samræmist hugmyndafræði CDIO, sem er samstarfsnet framsækinna háskóla sem kenna tæknigreinar og HR er þátttakandi í.
Í CDIO-aðferðafræðinni er lögð áhersla á samráð háskóla og atvinnulífs og fagfélaga. Mótun námsbrauta í anda CDIO á að tryggja að nemendur fái lausnamiðaða tæknilega færni sem vinnuveitendur sækjast eftir, án þess að slegið sé af fræðilegum kröfum.
Nemendur geta sótt um að fara í skiptinám við erlendan háskóla. Skiptinám er tilvalið tækifæri fyrir upprennandi tæknifræðinga að kynnast námi og störfum í öðrum löndum, og það er jafnvel hægt að nýta skiptinám til að öðlast meiri sérhæfingu á áhugasviði. Nemendur í BSc-námi þurfa að vera með 7 eða yfir í meðaleinkunn og búnir með 60 einingar þegar þeir fara í skiptinámið. Skrifstofa alþjóðaskipta veitir frekari upplýsingar um hvert hægt er að fara í skiptinám.
Þeir sem ljúka BSc-náminu í tæknifræði hljóta staðfestingu atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins og full réttindi til að starfa sem tæknifræðingar og nota lögverndaða starfsheitið tæknifræðingur (enska: Certified Engineer).
Starfssvið rafmagnstæknifræðinga er fjölbreytt, hvort heldur unnið er við hönnun, framkvæmdir, stjórnun eða eftirlit með raforkukerfum og rafeindabúnaði. Góð og hagnýt tækniþekking veitir fjölbreytileg atvinnutækifæri í nútímasamfélagi og eru rafmagnstæknifræðingar frá HR eftirsóttir á vinnumarkaði.
Þau sem ljúka BSc-námi í tæknifræði, eru með sveinsbréf og hafa lokið tilskildum starfstíma geta jafnframt sótt meistarabréf í tilsvarandi iðngrein, en HR ber ekki ábyrgð á að gefa út slík leyfi.
„Líf tæknifræðinemans getur verið krefjandi. Það er álag á manni frá fyrstu önn og oft hefur maður heyrt að það lagist eftir því sem lengra er komið en ég held að maður venjist því bara betur og betur! Þetta er því frábær undirbúningur fyrir atvinnulífið. Ég hafði mjög mikla ánægju af náminu í heild, ég get í alvöru sagt að í fyrsta skipti þá skil ég af hverju fólk talar um að það sé gaman í námi.“
Halldór Atli Nielsen Björnsson
BSc í rafmagnstæknifræði 2017
Tæknifræðingur hjá verkfræðistofunni Afli og orku
„Ég vinn hjá Veitum sem er dótturfyrirtæki Orkuveitu Reykjavíkur. Verkefnin sem ég hef sinnt þar snúast aðallega um hönnun dreifikerfis rafmagns, ásamt hönnun og ráðgjöf vegna gatna- og svæðislýsingar fyrir sveitarfélög. Verkefnin eru ótrúlega fjölbreytt og skemmtileg, sem dæmi má nefna hönnun raflagna og gatnalýsingar ásamt þátttöku í stefnumótandi verkefnum sem snúa til dæmis að snjallvæðingu veitukerfisins. Tæknifræðinámið hefur gefið mér þau tól og þá þekkingu sem ég þarf til að takast á við þessi verkefni. Ég lærði líka að beita verkfræðilegri nálgun við ýmiss konar verkefni með framsýni, hagsýni og heiðarleika að leiðarljósi.“
Svanborg Hilmarsdóttir
BSc í rafmagnstæknifræði frá HR 2016
Rafmagnshönnuður hjá Tækniþróun Veitna
Í lærdómsviðmiðum má sjá hvaða þekkingu, leikni og hæfni nemendur eiga að búa yfir að námi loknu.
Tæknifræðinám veitir góða undirstöðu fyrir framhaldsnám í verkfræði á tengdum sviðum innanlands sem erlendis.
Öll kennsla fer fram í háskólabyggingu HR í Nauthólsvík. Þar er lesaðstaða og bókasafn, aðstaða til verklegrar kennslu, hópavinnuherbergi, mötuneyti, náms- og starfsráðgjöf og önnur þjónusta við nemendur.
Í HR er áhersla lögð á verkkunnáttu og þjálfun ásamt fræðilegri undirstöðu. Því er aðstaða til verklegrar kennslu til fyrirmyndar. Nemendur í rafmagnstæknifræði hafa aðgang að rafeindatæknistofu.
Rafeindatæknistofa
Í rafeindatæknistofu er unnið að verkefnum og tilraunum á sviði rafeindatækni, rafmagnsfræði, raforku, stýringum og sjálfvirkni. Í stofunni er fjölbreytt safn af verklegum tilraunum er tengjast námsefni á þessum sviðum. Stofan býður jafnframt upp á aðsetur fyrir nemendur sem vinna að stærri verkefnum eða lokaverkefnum í grunnnámi eða meistaranámi. Í stofunni er fjöldinn allur af tækjum og mælitækjum, á borð við sveiflusjár, örtölvur, AD-breytur, iðnaðarróbóta o.s.frv. Mikið safn er af íhlutum fyrir rásavinnu og góð aðstaða til að setja saman rásir. Ábyrgðarmaður rafeindatæknistofu er Hannes Páll Þórðarson.
Húsnæði Háskólans í Reykjavík býður upp á afar góða aðstöðu til kennslu, lesturs og samvinnu nemenda. Kennslustofur eru vel búnar og nemendur geta nýtt sér hópavinnuherbergi. Almenn aðstaða er opin nemendum allan sólarhringinn. Sjá fleiri myndir af aðstöðunni í HR.
Í háskólabyggingunni í Nauthólsvík er greiður aðgangur að náms- og starfsráðgjöf, alþjóðaskrifstofu og tækniaðstoð. Á bókasafninu er góð og fjölbreytt vinnuaðstaða. Safnið býður aðgang að bókum og fræðigreinum og upplýsingafræðingar eru með opna tíma þar sem nemendur geta litið við og fengið ráðleggingar og aðstoð vegna heimildavinnu
Í HR er jafnframt Háskólabúðin sem selur helstu nauðsynjavörur, kaffihús, æfingasalur World Class og Málið veitingasala.
Nemendur í rafmagnstæknifræði njóta leiðsagnar öflugra vísindamanna á fagsviðinu, tæknimanna og hönnuða innan háskólans og fjölda stundakennara með sérfræðiþekkingu úr atvinnulífinu. Kennarar við HR eru að jafnaði í miklum samskiptum við nemendur.
Kennir námskeið í raforkukerfum og rafmagnsvélum sem og kraftrafeindatækni og reglun í diplóma iðnfræði. Hefur einnig umsjón með gæðakerfum og reglugerðum í tæknifræði. Hefur einnig umsjón með lokaverkefnum í rafmagni bæði í iðn- og tæknifræði.
Lauk BSc prófi í tæknifræði frá Ingeniørhøjskolen Odense Teknikum árið 2005 og MSc gráðu við Danmarks Tekniske Universitet árið 2007
Reynsla: P.A Pedersen í Fredriksberg við hönnun varnarbúnaðar og almenn útboðsvinna. Energinet í Fredericia sem HVDC sérfræðingur. Verkfræðiskrifstofa Jóhanns Indriðassonar (nú Lota) við verkeftirlit og almenna ráðgjafaþjónustu. Landsnet sem verkefnastjóri framkvæmda við strenglögn og byggingu nýrra tengivirkja.
Indriði hefur einnig verið leiðbeinandi í meistaraverkefnum í vélaverkfræði og byggingaverkfræði og tekið þátt í rannsóknarverkefnum á sviði ómannaðra farartækja og jarðskjálftahönnunar. Hann er jafnframt umsjónarmaður lokaverkefna í orku- og véltæknifræði og leiðbeinandi í mörgum þeirra. Indriði lauk prófi í vélaverkfræði við HÍ 1987 og MSc-prófi í vélaverkfræði frá Tækniháskóla Danmerkur (DTU) 1990 með áherslu á annars vegar sjálfvirk stýrikerfi og hinsvegar ólínulega tímaháða FEM greiningu.
Námstími: 3 1/2 ár í fullu námi. Einingar: 210 ECTS
Námið er 30 ECTS einingar á önn. Öll námskeið eru 6 ECTS nema annað sé tekið fram. Námskeiðslýsingar má sjá í Kennsluskrá hér fyrir neðan. Skipulag náms er birt með fyrirvara um breytingar.
| 1. ár | |
|---|---|
| Haust | Vor |
|
|
| 2. ár | |
|---|---|
| Haust | Vor |
|
|
|
| 3. ár | |
|---|---|
| Haust | Vor |
|
|
Önnur valnámskeið eru í boði í samráði við fagstjóra |
| 4. ár | |
|---|---|
| Haust | Valnámskeið í sérhæfingu |
|
|
Valnámskeið eru háð því að lágmarksfjöldi nemendi skrái sig í þau hverju sinni |
Sérhæfingarsvið
Nemendur geta valið hvort þeir sérhæfi sig í háspennu eða lágspennu og velja þá fyrirfram skilgreind námskeið. Hægt er að blanda saman námskeiðum ef nemendur kjósa ekki að sérhæfa sig. Sérhæfing fæst einnig í starfsnámi sem og með lokaverkefni á 7. önn. Til að útskrifast með sérhæfingu þarf að ljúka a.m.k. 3 námskeiðum í sérhæfingu, auka lokaverkefnis á því sviði.
Sérhæfing í háspennu
Sérhæfing í lágspennu
Upplýsingar fyrir nemendur (stundaskrár, kennsluskrá, námskeiðalýsingar, ýmsar reglur og leiðbeiningar)
Til að hefja nám í tæknifræði þurfa umsækjendur að hafa lokið stúdentsprófi, prófi úr Háskólagrunni HR, 4. stigs vélstjórnarprófi, sveinsprófi eða staðist lokapróf frá framhaldsskóla á 3. hæfniþrepi. Nauðsynlegt er að uppfylla einingafjölda og hæfniþrep sem talin eru upp hér fyrir neðan. Námsefni og kennsla á fyrsta ári í tæknifræði er miðuð við að nemendur hafi eftirfarandi undirbúning. Hægt er að lesa meira um hæfniþrep á vef mennta- og menningarmálaráðuneytis.
20 einingar, þar af 15 einingar á 3. hæfniþrepi. Miðað er við áfanga af náttúrufræði- eða náttúruvísindabraut.
Umsækjendur í byggingartæknifræði: 5 einingar á 2. eða 3. hæfniþrepi.
Umsækjendur í rafmagntæknifræði, orku- og véltæknifræði, iðnðaðar- og orkutæknifræði: 10 einingar á 2. eða 3. hæfniþrepi.
20 einingar
15 einingar
Til að koma til móts við umsækjendur sem uppfylla ekki inntökuskilyrði í tæknifræði er boðið upp á stöðupróf í stærðfræði og eðlisfræði.
Prófin fara fram um miðjan/lok júní í húsnæði HR við Nauthólsvík. Ekki verður að svo stöddu boðið upp á fjarpróf.
Athugið að ef sótt er um inntöku með stöðuprófi í stærðfræði og eðlisfræði, þarf samt sem áður að uppfylla kröfur um einingafjölda í íslensku og ensku.
Umsækjendur þreyta eitt stöðupróf. Prófið fer fram í júní og í því er kannaður grunnur í algebru auk annars efnis: Almenn brot, einfaldar jöfnur, prósentureikningur, rauntalnalínan, þáttun, mengi, föll, hornaföll, deildun, heildun, vigrar
Stöðupróf í eðlisfræði fer fram í júní.
Umsækjendur í byggingartæknifræði taka A hluta stöðuprófs.
Umsækjendur í rafmagnstæknifræði, orku- og véltæknifræði, iðnaðar- og orkutæknifræði taka bæði A hluta og B hluta stöðuprófs.
| A HLUTI | B HLUTI |
|---|---|
| Mælieiningar | Grunnhugtök í rafmagnsfræði |
| Vigrar | Segulmagn og segulsvið |
| Hraði og hröðun | Segulkraftar |
| Hreyfing í tveimur víddum | Span |
| Kraftar | Bylgjur |
| Orka | Ljós |
| Skriðþungi | |
| Vökvar | |
| Varmi og varmaflutningur |
Framkvæmd:
Þau sem standast nauðsynleg stöðupróf með einkunn 6 eða hærra er velkomið að hefja nám í tæknifræði. Þau sem ekki standast nauðsynleg stöðupróf geta hafið nám í Háskólagrunni til frekari undirbúnings. Að loknu námi í Háskólagrunni geta þau sótt um nám í tæknifræði.
Til þess að fá nánari upplýsingar og/eða skrá sig í stöðupróf sendið póst á birtaa@ru.is .
Við HR er hægt að ljúka viðbótarnámi við stúdentspróf ef einstaklinga vantar undirbúning í raungreinum, og Háskólagrunni HR ef frekari undirbúning vantar.
Útskrifaðir iðnfræðingar geta fengið hluta af námi sínu metið inn í tæknifræðinám iðn- og tæknifræðideildar. Til að hefja nám í rafmagnstæknifræði þarf rafmagnsiðnfræðingur eftir atvikum að bæta við sig einni önn í Háskólagrunni. Uppfylli viðkomandi lágmarkseinkunn fær hann að lágmarki 30 ECTS metnar inn í námið í tæknifræði.
Háskólagrunnur HR er undirbúningur fyrir háskólanám. Þegar nemendur sækja um velja þeir háskólagrunn miðað við það háskólanám sem stefnt er að í framhaldinu. Einnig geta þeir sem hafa lokið stúdentsprófi bætt við sig einingum í til dæmis stærðfræði og raungreinum í viðbótarnámi við stúdentspróf.
Áhugasamir eru hvattir til að hafa samband og þiggja einstaklingsráðgjöf. Hver nemandi er metinn sérstaklega.
