- PDF bæklingur - Tæknifræði
Störf orku- og véltæknifræðinga tengjast meðal annars farartækjum, framleiðsluferlum og orkuverum. Framfarir á sviði endurnýjanlegra orkugjafa opna fyrir ótal tækifæri í virkjun vatnsorku, vindorku og sjávarfallaorku ásamt þróun jarðvarma, lífmassa og efnarafala.
Hönnun, reglun og stýringar
Orku- og véltæknifræði snýr að hönnun, greiningu og rekstri fjölbreyttra vélrænna kerfa og byggir meðal annars á styrkri stoð í tölvustuddri hönnun, varma- og straumfræði, efnisfræði og vélahönnun ásamt reglun og stýringum. Lögð er áhersla á öll svið framleiðsluferils, bæði frá hönnun og greiningu að hermun og smíði ásamt prófunum og rekstri.
Sérhæfingarsviðin eru tvö, véltæknileg hönnun og orkutækni. Einnig geta nemendur valið námskeið úr verkfræði, viðskiptafræði eða tölvunarfræði.
Nemendum í tæknifræði býðst að taka allt að 18 ECTS í starfsnámi. Iðn- og tæknifræðideild er með samninga við um 40 fyrirtæki og stofnanir. Stærri verkefni, eins og lokaverkefni, eru oftast unnin í samvinnu við fyrirtæki og stofnanir. Margir nemendur hafa fengið tilboð um starf til lengri eða skemmri tíma í kjölfar starfsnáms og lokaverkefna sem unnin eru í samstarfi við fyrirtæki.
Með því að ljúka starfsnámi auka nemendur þekkingu sína á því sviði sem þeir stunda nám á. Þeir búa sig jafnframt undir störf að námi loknu.
Ávinningur af starfsnámi er margvíslegur. Markmið með starfsnámi er meðal annars að:
Hér eru nokkur dæmi um fyrirtæki þar sem tæknifræðingar starfa og nemendur hafa farið í starfsnám:
Orka náttúrunnar • Mannvit • HS veitur • Jáverk • Orkuveitan • Ístak • VSÓ Ráðgjöf • Landsvirkjun • Össur • Marel • Síminn• Trefjar • VSB verkfræðistofa • Verkís • VHE vélaverkstæði • Efla • Landsnet • Norðurorka • Alcoa • Stálsmiðjan • Framtak • Elkem • Samey • Veitur
Nemendur í rafmagnstæknifræði við HR fá ótal tækifæri til þess að leysa raunveruleg vandamál, allt frá hugmyndastigi að hönnun og smíði, ásamt því að öðlast sterkan og breiðan fræðilegan bakgrunn. Þeir eru hvattir til að taka þátt í hönnunarverkefnum og/eða hönnunarnámskeiðum, skoða kosti starfsnáms til að kynnast raunverulegum og aðkallandi hagnýtum verkefnum.
Í náminu eru annir brotnar upp í tvo hluta. Fjögur námskeið eru kennd í 12 vikur og síðan er prófað úr þeim. Að prófum loknum taka við þriggja vikna námskeið þar sem námsefnið er sett í hagnýtt samhengi með verkefnavinnu, hópavinnu og/eða samstarfi við fyrirtæki.
Á fyrsta námsári standa nemendur frammi fyrir raunhæfu verkefni sem þarf að takast á við og skoða frá mörgum hliðum. Námskeiðið heitir Inngangur að tæknifræði. Nemendur vinna í hópum við að útfæra lausnir og leysa þau fjölmörgu vandamál sem upp gætu komið. Þeir kynna svo niðurstöður sínar fyrir leiðbeinendum og öðrum nemendum. Viðfangsefni nemenda hafa meðal annars verið að:
Nemendur vinna hagnýt, raunhæf verkefni á hverri önn þar sem markmiðið er að undirbúa þá fyrir atvinnulífið. Hönnun X er dæmi um námskeið sem er umfangsmikið og vinnan dreifist á 15 vikur. Unnið er í hópum. Dæmi um verkefni í Hönnun X eru kafbátur, eldflaug sem skotið var upp af Mýrdalssandi og smíði kappakstursbíls sem nemendur keppa á í Formula Student-keppninni sem fer fram á Silverstone-brautinni í Englandi.
Nemendur ljúka lokaverkefni á sjöundu og síðustu önn námsins. Lokaverkefni byggist á sérhæfingu hvers og eins og er oft unnið í samvinnu við fyrirtæki.
Færni í hugmyndavinnu, verkefnastjórnun, samskiptum og kynningum er þjálfuð í ýmsum námskeiðum gegnum allt námið. Þetta samræmist hugmyndafræði CDIO, sem er samstarfsnet framsækinna háskóla sem kenna tæknigreinar og HR er þátttakandi í.
Í CDIO-aðferðafræðinni er lögð áhersla á samráð háskóla og atvinnulífs og fagfélaga. Mótun námsbrauta í anda CDIO á að tryggja að nemendur fái lausnamiðaða tæknilega færni sem vinnuveitendur sækjast eftir, án þess að slegið sé af fræðilegum kröfum.
Nemendur geta sótt um að fara í skiptinám við erlendan háskóla. Skiptinám er tilvalið tækifæri fyrir upprennandi tæknifræðinga að kynnast námi og störfum í öðrum löndum, og það er jafnvel hægt að nýta skiptinám til að öðlast meiri sérhæfingu á áhugasviði. Nemendur í BSc-námi þurfa að vera með 7 eða yfir í meðaleinkunn og búnir með 60 einingar þegar þeir fara í skiptinámið. Skrifstofa alþjóðaskipta veitir frekari upplýsingar um hvert hægt er að fara í skiptinám.
Þeir sem ljúka lokaprófi í tæknifræði (BSc) hljóta staðfestingu atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins og full réttindi til að starfa sem tæknifræðingar og nota lögverndaða starfsheitið tæknifræðingur (enska: Certified Engineer).
Þau sem ljúka BSc-námi í tæknifræði, eru með sveinsbréf og hafa lokið tilskildum starfstíma geta jafnframt sótt meistarabréf í tilsvarandi iðngrein, en HR ber ekki ábyrgð á að gefa út slík leyfi.
Starfssvið orku- og véltæknifræðinga er fjölþætt. Þeir starfa meðal annars við hönnun, stjórnun, eftirlit, ráðgjöf, þróun og nýsköpun. Þeir vinna á verkfræðistofum, í framleiðslufyrirtækjum og hjá orkufyrirtækjum.
Í lærdómsviðmiðum má sjá hvaða þekkingu, leikni og hæfni nemendur eiga að búa yfir að námi loknu.
Tæknifræðinám veitir góða undirstöðu fyrir framhaldsnám í verkfræði á tengdum sviðum innanlands sem erlendis.
Öll kennsla fer fram í háskólabyggingu HR. Þar er lesaðstaða og bókasafn, aðstaða til verklegrar kennslu, hópavinnuherbergi, mötuneyti, náms- og starfsráðgjöf og önnur þjónusta við nemendur.
Í HR er áhersla lögð á verkkunnáttu og þjálfun ásamt fræðilegri undirstöðu. Því er aðstaða til verklegrar kennslu til fyrirmyndar. Nemendur í orku- og véltæknifræði hafa aðgang að vélsmiðju, orkutæknistofu og rafeindatæknistofu.
Vélsmiðja
Vel búin vélsmiðja er mikilvægur þáttur í verk- og tæknifræðinámi því þar er bilið brúað milli þess fræðilega og þess hagnýta. Flestir nemendur sem útskrifast úr tækninámi frá HR hafa kynnst vélsmíði að einhverju marki, til að mynda unnið í rennibekk og fræsivél við að útfæra hugmyndir og hönnun sína. Í stofunni eru í boði inngangsnámskeið í vélsmíði, þar sem farið er yfir öryggismál og nemendum kennd viðeigandi handtök. Nemendur búa að þessari reynslu á seinni stigum náms og hafa aðgang að vélsmiðjunni til að leysa skemmtileg og raunveruleg verkfræðileg viðfangsefni.
Í vélsmiðjunni eru þrír rennibekkir, tvær fræsivélar, CNC rennibekkur og fræsivél, suðutæki, laser-skurðarvél, ásamt öðrum hefðbundnum verkfærum. Ábyrgðarmenn vélsmiðju eru Gísli Freyr Þorsteinsson og Indriði Ríkharðsson.
Orkutæknistofa
Í orkutæknistofunni er safn af tilraunum er lúta að orku og orkunýtingu. Nemendur í námskeiðum á borð við varmafræði, varmaflutningsfræði, straumfræði og tengdum greinum sækja verklegan hluta námsins í þessa stofu og framkvæma tilraunir er tengjast þeim viðfangsefnum. Orkutæknistofan býður upp á góða aðstöðu fyrir rannsóknaverkefni og lokaverkefni nemenda í grunnnámi og meistaranámi í verkfræði og tæknifræði. Formula Student lið Háskólans í Reykjavík hefur aðsetur í stofunni um þessar mundir. Ábyrgðarmenn orkutæknistofu eru Gísli Freyr Þorsteinsson og Indriði Ríkharðsson.
Rafeindatæknistofa
Í rafeindatæknistofu er unnið að verkefnum og tilraunum á sviði rafeindatækni, rafmagnsfræði, raforku, stýringum og sjálfvirkni. Í stofunni er fjölbreytt safn af verklegum tilraunum er tengjast námsefni á þessum sviðum. Stofan býður jafnframt upp á aðsetur fyrir nemendur sem vinna að stærri verkefnum eða lokaverkefnum í grunnnámi eða meistaranámi. Í stofunni er fjöldinn allur af tækjum og mælitækjum, á borð við sveiflusjár, örtölvur, AD-breytur, iðnaðarróbóta o.s.frv. Mikið safn er af íhlutum fyrir rásavinnu og góð aðstaða til að setja saman rásir. Ábyrgðarmaður rafeindatæknistofu er Hannes Páll Þórðarson.
Húsnæði Háskólans í Reykjavík býður upp á afar góða aðstöðu til kennslu, lesturs og samvinnu nemenda. Kennslustofur eru vel búnar og nemendur geta nýtt sér hópavinnuherbergi. Almenn aðstaða er opin nemendum allan sólarhringinn. Sjá fleiri myndir af aðstöðunni í HR.
Í háskólabyggingunni er greiður aðgangur að náms- og starfsráðgjöf, alþjóðaskrifstofu og tækniaðstoð. Á bókasafninu er góð og fjölbreytt vinnuaðstaða. Safnið býður aðgang að bókum og fræðigreinum og upplýsingafræðingar eru með opna tíma þar sem nemendur geta litið við og fengið ráðleggingar og aðstoð vegna heimildavinnu.
Í HR er jafnframt Háskólabúðin sem selur helstu nauðsynjavörur, kaffihús, æfingasalur World Class og Málið veitingasala.
Nemendur í orku- véltæknifræði njóta leiðsagnar öflugra vísindamanna á fagsviðinu, tæknimanna og hönnuða innan háskólans, og fjölda studakennara með sérfræðiþekkingu úr atvinnulífinu. Kennarar við HR eru að jafnaði í miklum samskiptum við nemendur.
Kennir námskeið á sviði vélahönnunar og tölvustuddrar hönnunar, s.s. vélhlutafræði, FEM greiningu og þrívíddarhönnun. Einnig námskeið á sviði stýringa s.s. reglunarfræði, stýritækni (loft og vökvastýringar), PLC stýringar og forritun iðnaðarþjarka. Indriði leggur mikla áherslu á hagnýt og krefjandi verkefni í kennslu í anda CDIO.
Indriði hefur einnig verið leiðbeinandi í meistaraverkefnum í vélaverkfræði og byggingaverkfræði og tekið þátt í rannsóknarverkefnum á sviði ómannaðra farartækja og jarðskjálftahönnunar. Hann er jafnframt umsjónarmaður lokaverkefna í orku- og véltæknifræði og leiðbeinandi í mörgum þeirra. Indriði lauk prófi í vélaverkfræði við HÍ 1987 og MSc-prófi í vélaverkfræði frá Tækniháskóla Danmerkur (DTU) 1990 með áherslu á annars vegar sjálfvirk stýrikerfi og hinsvegar ólínulega tímaháða FEM greiningu.
Joseph Timothy Foley (MIT BSc ‘99, MEng, ‘99, PhD ‘07) previously worked at iRobot's Government and Industrial division designing and building shape-changing robots. At Reykjavik University, he focuses on Mechatronics and Mechanical Design for teaching. His research interests include Axiomatic Design, aircraft maintenance, product design, embedded smart devices, wireless communication, physical security, and engineering-artist collaborations.
Námstími: 3 1/2 ár í fullu námi. Einingar: 210 ECTS
Námið er 30 ECTS einingar á önn. Öll námskeið eru 6 ECTS nema annað sé tekið fram. Námsskipulag er birt með fyrirvara um breytingar.
| 1. ár | |
|---|---|
| Haust | Vor |
|
|
| 2.ár | |
|---|---|
| Haust | Vor |
|
|
| 3.ár | |
|---|---|
| Haust | Vor |
|
Nemendur sem sérhæfa sig í orku taka Jarðhita. Nemendur sem sérhæfa sig í véltæknifræði taka Sveiflufræði. Möguleiki er á að taka bæði námskeið. |
| 4.ár | |
|---|---|
| Haust | Valnámskeið í sérhæfingu |
| Nemendum sem vilja sérhæfa sig í orku er bent á að taka Jarðhita, Kælikerfi og varmadælur, Hönnun jarðvarmavirkjana og Sjálfbærni. Nemendum sem vilja sérhæfa sig í véltækni er bent á að taka Rafmagnsvélar, Iðntölvur og vélmenni, og Mechatronichs I. Dæmi um önnur valnámskeið
Valnámskeið eru háð því að lágmarksfjöldi nemendi skrái sig í þau hverju sinni |
Frá 5. febrúar til 5. júní
Nauðsynlegur undirbúningur
Til að hefja nám í tæknifræði þurfa umsækjendur að hafa lokið stúdentsprófi, prófi úr Háskólagrunni HR, 4. stigs vélstjórnarprófi, sveinsprófi eða staðist lokapróf frá framhaldsskóla á þriðja hæfniþrepi. Nauðsynlegt er að uppfylla einingafjölda og hæfniþrep sem talin eru upp hér fyrir neðan. Námsefni og kennsla á fyrsta ári í tæknifræði er miðuð við að nemendur hafi eftirfarandi undirbúning. Hægt er að lesa meira um hæfniþrep á vef mennta- og menningarmálaráðuneytis.
20 einingar, þar af 15 einingar á 3. hæfniþrepi. Miðað er við áfanga af náttúrufræði- eða náttúruvísindabraut.
Umsækjendur í byggingartæknifræði: 5 einingar á 2. eða 3. hæfniþrepi.
Umsækjendur í rafmagntæknifræði, orku- og véltæknifræði, iðnðaðar- og orkutæknifræði: 10 feiningar á 2. eða 3. hæfniþrepi.
20 einingar
15 einingar
Til að koma til móts við umsækjendur sem uppfylla ekki inntökuskilyrði í tæknifræði er boðið upp á stöðupróf í stærðfræði og eðlisfræði.
Stöðuprófin eru ætluð fyrir:
Prófin fara fram um miðjan/lok júní í húsnæði HR við Nauthólsvík. Ekki verður að svo stöddu boðið upp á fjarpróf.
Athugið að ef sótt er um inntöku með stöðuprófi í stærðfræði og eðlisfræði, þarf samt sem áður að uppfylla kröfur um einingafjölda í íslensku og ensku.
Umsækjendur þreyta eitt stöðupróf. Prófið fer fram í júní og í því er kannaður grunnur í algebru auk annars efnis: Almenn brot, einfaldar jöfnur, prósentureikningur, rauntalnalínan, þáttun, mengi, föll, hornaföll, deildun, heildun, vigrar
Stöðupróf í eðlisfræði fer fram í júní.
Umsækjendur í byggingartæknifræði taka A hluta stöðuprófs.
Umsækjendur í rafmagnstæknifræði, orku- og véltæknifræði, iðnaðar- og orkutæknifræði taka bæði A hluta og B hluta stöðuprófs.
| A HLUTI | B HLUTI |
|---|---|
| Mælieiningar | Grunnhugtök í rafmagnsfræði |
| Vigrar | Segulmagn og segulsvið |
| Hraði og hröðun | Segulkraftar |
| Hreyfing í tveimur víddum | Span |
| Kraftar | Bylgjur |
| Orka | Ljós |
| Skriðþungi | |
| Vökvar | |
| Varmi og varmaflutningur |
Framkvæmd:
Þau sem standast nauðsynleg stöðupróf með einkunn 6 eða hærra er velkomið að hefja nám í tæknifræði. Þau sem ekki standast nauðsynleg stöðupróf geta hafið nám í Háskólagrunni til frekari undirbúnings. Að loknu námi í Háskólagrunni geta þau sótt um nám í tæknifræði.
Til þess að fá nánari upplýsingar og/eða skrá sig í stöðupróf sendið póst á birtaa@ru.is .
Við HR er hægt að ljúka viðbótarnámi við stúdentspróf ef einstaklinga vantar undirbúning í raungreinum, og Háskólagrunni HR ef frekari undirbúning vantar.
Útskrifaðir iðnfræðingar geta fengið hluta af námi sínu metið inn í tæknifræðinám iðn- og tæknifræðideildar. Til að hefja nám í orku- og véltæknifræði þarf véliðnfræðingur eftir atvikum að bæta við sig einni önn í Háskólagrunni. Uppfylli viðkomandi lágmarkseinkunn fær hann að lágmarki 35 ECTS metnar inn í námið í tæknifræði.
Háskólagrunnur HR er undirbúningur fyrir háskólanám. Þegar nemendur sækja um velja þeir háskólagrunn miðað við það háskólanám sem stefnt er að í framhaldinu. Einnig geta þeir sem hafa lokið stúdentsprófi bætt við sig einingum í stærðfræði og raungreinum í viðbótarnámi við stúdentspróf.
Áhugasamir eru hvattir til að hafa samband og þiggja einstaklingsráðgjöf. Hver nemandi er metinn sérstaklega.
