Starfsumhverfi vísindafólks

Doktorsnemastyrkir úr Rannsóknasjóði HR 2024

Rannsóknasjóður HR hefur úthlutað alls 7 nýjum doktorsnemastyrkjum að heildarupphæð 46.964.000 kr. Alls bárust 15 nýjar umsóknir. Hér að neðan eru upplýsingar um ný verkefni sem hljóta styrk úr sjóðnum 2024. Hver styrkur eru laun að upphæð 546.000 kr. á mánuði í eitt ár (laun + launatengd gjöld) + allt að 300.000 kr. í ferðastyrk. Auk nýrra verkefna sem sjóðurinn styrkir, eru 9 verkefni sem fá framhaldsstyrk (2. eða 3. árið) að heildarupphæð 55.908.000 kr. Einnig er úthlutað sérstökum ferðastyrk að heildarupphæð 1.500.000 kr. til fimm doktorsnema sem ekki eru á rannsóknarstyrkjum. Heildarúthlutun 2024 úr Rannsóknasjóði HR er 105.372.000 kr.

1.

• Umsækjandi / Applicant: Medy Dervovic
• Deild / Department: Lagadeild/Department of Law
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Medy Dervovic
• Leiðbeinandi / Supervisor: Snjólaug Árnadóttir/Bjarni Már Magnússon
• Heiti verkefnis / Project title: Lagaleg áhrif loftslagsbreytinga á hafrétt á norðurslóðum/Normative Impact of Climate Change on the Law of the Sea in the Arctic

Stutt lýsing á verkefninu  
Norður-Íshafið er að gangast undir miklar breytingar vegna ört vaxandi loftslagsbreytinga. Þessar breytingar koma aðallega fram í minnkun hafísþekju, sjávarborðshækkun, landrofi, hlýnandi hitastigi og súrnun sjávar. Á hinn bóginn felur opnun Norður-Íshafsins í sér efnahagsleg tækifæri tengd siglingum, aðgengi að auðlindum, fiskveiðum og ferðaþjónustu. Þessi rannsókn mun, með hliðsjón af þessum umhverfisbreytingum og efnhagsáskorunum, gera fyrstu heildrænu úttektina á lagalegum áhrifum loftslagsbreytinga á hafrétt á norðurslóðum. Lögð verður áhersla á lagalegar áskoranir sem Hafréttarsáttmáli Sameinuðu þjóðanna frá 1982 (UNCLOS) stendur frammi fyrir og hagnýtar afleiðingar þeirra fyrir siglingar á norðurslóðum, umhverfisvernd og mörk hafsvæða. Verkefnið mun einnig fjalla um aðlögunargetu UNCLOS gagnvart loftslagsbreytingum og greina nýja og verðandi alþjóðlega og svæðisbundna lagagerninga sem tæki til að auka skilvirkni hafréttar á norðurslóðum. Þetta verkefni mun samanstanda af túlkun alþjóðlegra sáttmála og ítarlegum rannsóknum á fræðiritum og dómum, með það að augnmiði að finna viðeigandi aðferðir fyrir löggjafa, stefnumótendur og fræðimenn til að bregðast við hugsanlegum og yfirvofandi áskorunum af völdum loftslagsbreytinga sem áhrif hafa á rétta framkvæmd UNCLOS á norðurslóðum / As climate change accelerates, the Arctic Ocean undergoes profound transformations primarily manifested by sea-ice coverage reduction, sea-level rise, coastal erosion, warming temperatures, and ocean acidification. Paradoxically, the opening-up of the Arctic Ocean unveils economic prospects in the realm of shipping, offshore resource extraction, fishing, and tourism activities. In line with these environmental changes and economic development pressures, this project endeavors to offer the first comprehensive assessment of the normative impact of climate change on the law of the sea in the Arctic. Building on the preliminary identification of adverse climatic changes in the Arctic Ocean, this project will emphasize legal challenges faced by the 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) and discuss their practical consequences for Arctic navigation, environmental protection, and maritime boundaries. It will also address the adaptive capacities of UNCLOS vis-à-vis climate change and analyze emerging international and regional legal instruments as tools reinforcing the relevance and effectiveness of the law of the sea in a rapidly changing Arctic. This project will resort to treaty interpretation and an extensive review of academic literature and jurisprudence to provide law/policymakers and scholars with appropriate mechanisms to adapt to potential and proven difficulties caused by climate change affecting the correct implementation of UNCLOS in the Arctic.

2.

• Umsækjandi / Applicant: Grischa Liebel
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Department of Computer Science
• Doktorsnemi / Doctoral Student: NN
• Leiðbeinandi / Supervisor: Grischa Liebel
• Heiti verkefnis / Project title: Bætt þátttökuskilyrði í hugbúnaðarþróun og tengdri menntun fyrir taugsegin einstaklinga/Towards Inclusion of Neurodivergent Individuals in Software Engineering Education and Practice

Stutt lýsing á verkefninu: 
Taugafjölbreytileiki er regnhlífarhugtak sem lýsir breytileikum í heilastarfsemi einstaklinga og felur meðal annars í sér heilkenni tengd einhverfurófinu, athyglisbrest, ofvirkni og lesblindu. Taugsegin einstaklingar eiga oft í erfiðleikum í háskólanámi og á vinnumarkaði, t.d. vegna erfiðleika eða breytileika í samskiptum, lestri og skrift eða vegna skertrar athygli. Þessi hópur býr hins vegar oft yfir styrkleikum samanborið við dæmigerða einstaklinga t.d. betra minni og sköpunargáfu. Á meðan hugbúnaðarþróun passar vel við algeng áhugasviðsmynstur taugsegin einstaklinga er einungis lítil þekking og skilningur á upplifun þeirra í hugbúnaðargeiranum. Þess vegna miðar þetta verkefni að því að bæta þátttökuskilyrði þessa hóps í hugbúnaðarþróun með því að (a) auka skilning á áskorunum og styrkleikum taugsegin einstaklinga í hugbúnaðarþróun og hugbúnaðarfræðimenntun og (b) leggja til og meta viðeigandi ráðstafanir í þessum efnum. Við vinnum í nánu samstarfi við reynda samstarfsaðila í rannsóknum, menntun og samfélaginu almennt og notum aðferðafræði þátttökurannsókna, nánar tiltekið eru taugsegin einstaklingar með í ráðum gegnum allt ferlið. Verkefnið miðar að því að auðvelda þátttöku þessa hóps í tölvunarfræðimenntun og hugbúnaðarþróun og auka meðvitund á meðal hagsmunaaðila greinarinnar og samfélagsins í heild / Neurodiversity is an umbrella term describing variations in brain function among individuals, including for example common conditions such as autism spectrum disorder, attention deficit hyperactivity disorder, or dyslexia. Neurodivergent individuals (NDI) often struggle in higher education and on the job market, e.g., due to difficulties or differences in communication, reading or writing difficulties, or reduced attention span. However, NDI also commonly possess strengths compared to neurotypical individuals, such as better memory or creativity. While the software engineering (SE) industry matches common interest profiles of NDI, there is only little understanding of the experiences NDI have in SE. Therefore, this project aims to improve inclusion of NDI in SE by (a) increasing the understanding of challenges and strengths of NDI in SE education and practice and (b) proposing and evaluating suitable interventions to target these. We work in close collaboration with experienced partners in research, education, and society, following a participatory research approach, i.e., involving NDI at all project stages. The project aims to improve inclusion of NDI in SE education and practice, and to increase awareness among stakeholders in the field, as well as society as a whole.

3.

• Umsækjandi / Applicant: Jón Friðrik Daðason
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Department of Computer Science
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Jón Friðrik Daðason
• Leiðbeinandi / Supervisor: Hrafn Loftsson
• Heiti verkefnis / Project title: Mállíkön fyrir tungumál með takmörkuðum málföngum/Language Representation Models for Low and Medium-Resource Languages

Stutt lýsing á verkefninu: 
Transformer-líkön eru ný tegund af tauganetum sem hafa náð betri árangri en áður hefur þekkst fyrir máltækniverkefni eins og spurningasvörun, viðhorfsgreiningu og sjálfvirka samantekt. Einn helsti kostur þeirra umfram eldri tegundir af tauganetslíkönum er að það virðast ekki vera nein takmörk fyrir því hvað þau geta orðið stór. Stærri líkön ná betri árangri við lausn flókinna verkefna en eru dýrari í þjálfun. Stærð þeirra hefur aukist úr 110 milljón stikum árið 2018 í 1.600 milljarða stika árið 2021. Líkönin eru einnig þjálfuð á mun meiri gögnum en áður sem bætir árangur þeirra enn frekar. Stærsta þjálfunarsafnið fyrir ensku hefur aukist úr 800 milljónum orða í 1.400 milljarða á sama tímabili. Það er þörf á frekari rannsóknum til að kanna hvernig best megi nýta Transformer-líkön fyrir tungumál þar sem þjálfunargögn og reiknigeta eru af skornum skammti. Við munum meta ýmsar þjálfunaraðferðir út frá skilvirkni þeirra, kanna hvernig megi best stækka þjálfunarmálheildir með texta sem er fenginn af vefnum eða með vélþýðingu og gera ítarlegan samanburð á ýmsum textasíunaraðferðum. / The Transformer is a recently proposed neural network architecture which has obtained state-of-the-art results on a wide variety of natural language processing (NLP) tasks, such as question answering, sentiment analysis and automatic text summarization. It has many benefits over previous architectures, the most significant of which may be its scalability. Larger models are more effective at solving complex problems, but are also more costly to train. The size of the largest Transformer-based model has grown from 110 million parameters in 2018 to 1.6 trillion parameters in 2021. Training datasets have grown similarly in size, further improving the performance of the models. The largest training dataset for English has grown from 800 million words to 1.4 trillion words over the same time period. More research is needed into how these models can best be utilized for low and medium-resource languages, where training data is scarce and computational resources are limited. We will evaluate the data efficiency of various training methods, experiment with how small monolingual training datasets can best be augmented with multilingual or machine-translated text and perform a thorough evaluation of commonly used text filtering techniques.

4.

• Umsækjandi / Applicant: Andrei Manolescu
• Deild / Department: Verkfræðideild/Department of Engineering
• Doktorsnemi / Doctoral Student: NN
• Leiðbeinandi / Supervisor: Andrei Manolescu
• Heiti verkefnis / Project title: Nándarhrif ofurleiðara innan kjarna/skeljar rúmfræði/Proximity superconductivity in core/shell geometry

Stutt lýsing á verkefninu: 
Samskeyti hálfleiðandi og ofurleiðandi efna hafa vakið mikinn áhuga síðustu ár vegna hagnýtingarmöguleika fyrir skammtatölvur. Í slíkum skeytum getur ofurleiðnin smogið inn í hálfleiðarann vegna nándarhrifa og leitt til myndunar á bundnum ástöndum af Andreev gerð, en einnig til grannfræðilegra ástanda ef spuna-brautar víxlverkun og segulsvið eru til staðar. Meginmarkmið verkefnisins er að lýsa nándarhrifum, bæði kennilega og tölulega, í kjarna/skeljar nanóvírum en það eru vírar á nanóskala með hálfleiðandi kjarna og húðaðir með ofurleiðandi skel, ýmist fyllilega eða að hluta. Slíkir vírar geta haft flókna lögun svo sem marghyrningslaga þversnið og langsum geilar í skelinni, og myndað þannig margföld samskeyti. Nanóvírar af þessari gerð eru núverandi rannsóknarefni tveggja rannsóknarhópa frá Þýskalandi og Japan, líkanavinna okkar er samstarfsverkefni við þá og tekur mið af nýfengnum tilraunagögnum þeirra. / Junctions of semiconductor and superconductor materials have attracted much interest in the last years due to the possibilities they show for quantum computing. In such junctions the superconductivity can penetrate into the semiconductor, a phenomenon called the proximity effect, leading to Andreev bound states, and to topological states if spin-orbit interaction and magnetic fields are present. The main goal of our research proposal is to describe, by theoretical and computational means, the proximity effect in core/shell nanowires, which are made of semiconductor core, partially or totally surrounded by a shell of superconductor metal. These nanowires can have complex geometry, with polygonal cross section, and several gaps in the longitudinal direction, corresponding to multiple junctions. Such nanowires are currently under investigation by two experimental groups from Germany and Japan, our modelling being a cooperative effort to consider their most recent experimental data.

5.

• Umsækjandi / Applicant: Arthurton Travis Elvean Bellot
• Deild / Department: Verkfræðideild/Department of Engineering
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Arthurton Travis Elvean Bellot
• Leiðbeinandi / Supervisor: Juliet Ann Newson
• Heiti verkefnis / Project title: Smíði á fræðilega vel grunduðu og notendavænu líkani sem hermir og bestar vinnslu jarðhita á lághitasvæðum/Creating a robust modelling tool for optimizing the use of low-temperature geothermal fields

Stutt lýsing á verkefninu: 
Líkön til hermunar á viðbrögðum jarðhitakerfa við nýtingu eru mikilvæg verkfæri í jarðhitageiranum. Slík verkfæri nýtast við könnun og nýtingu auðlindarinnar, leyfa samþættingu upplýsinga úr ólíkum áttum og síðast en ekki síst má nota þau til að spá fyrir um hegðun kerfanna til lengri tíma. Slík líkön eru í vaxandi mæli mjög sérhæfð og krefjast sífellt betri innviða og umtalsverðrar vinnu af vel menntuðu fólki með sérhæfða þekkingu og þjálfun. Geta jarðvarmavirkjana til að standa undir líkangerð og hermun kerfanna er í réttu hlutfalli við framlegð af hverri orkueiningu sem jarðhitakerfið framleiðir. Framlegð af rekstri hitaveitna er fremur lítil og því er geta þeirra til að standa undir líkangerð og hermun kerfanna sem þau nýta takmörkuð. Í þessu verkefni er brugðist við þessu vanda með því að þróa verkfæri sem nýta má til að smíða líkön af lághitakerfum. Takmarkið er að búa til verkfæri sem hermir nýtingu jarðhitakerfa og við brögð þeirra við rekstri hitaveitna sem er traust og einfalt í notkun og gerir tæknifólki hjá hitaveitum kleift að fylgjast með og spá fyrir um viðbrögð kerfanna við nýtingu. Verkefnið byggir á fyrirliggjandi hugbúnaði, LUMPFIT og Waiwera, sem sérfræðingar hafa notað um langa hríð. LUMPFIT er öflugt forrit sem reiknar þrýstingsbreytingar í jarðhita og grunnvatnskerfum. Waiwera er hugbúnaður sem hermir samhliða flæði vökva í jarðhitakerfi / Reservoir modelling plays an essential role in geothermal resource management. The tools represent resource physics, integrate system information, and perform future scenario simulations for the response to exploitation. But reservoir modelling tools require an increasingly specialized workforce and modelling environment, and the ability of a project to support modelling costs is inversely related to value/unit of produced energy. Therefore, low-temperature resource developments have proportionately higher modelling costs. This project addresses this problem by creating a tool for modelling low-temperature resources, that adequately represents the resource, for day-to-day use by company technical staff. The project will use the existing modelling software of LUMPFIT and Waiwera. LUMPFIT is a lumped parameter tool for modelling reservoir pressure changes [1]. Waiwera is an open-source parallelized geothermal flow simulator [2]. In this project a Python script will create simplified Waiwera simulations, resulting in a more accurate hydraulic and thermal reservoir representation than LUMPFIT but limited in their complexity. The work is essentially an investigation of sensitivity to modelling parameters and model discretization, and creation of an optimized combination of these for the most efficient tool. The result provides a better understanding of the production capacity of the system and for the optimization of well placement. Case studies are from Poland and Iceland.

6.

• Umsækjandi / Applicant: Jasmine Xuereb
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Department of Computer Science
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Jasmine Xuereb
• Leiðbeinandi / Supervisor: Adrian Francalanza and Antonios Achilleos
• Heiti verkefnis / Project title: Útvíkkun á takmörkunum sannprófana í rauntíma/Extending the Limits of Runtime Verification

Stutt lýsing á verkefninu: 
Sannprófanir í rauntíma eru að verða útbreiddar í hugbúnaðarprófunum, sérstaklega ef líkan af kerfinu er ekki tiltækt eða ekki fullþekkt. Þrátt fyrir kosti þessarar tækni er hún takmörkuð af greiningum á einangruðum hlutum af keyrslu kerfisins. Í þessu verkefni könnum við nýstárlegar leiðir til að útvíkka þessar takmarkanir. Sér í lagi munum við skoða annars konar uppsetningu á sannprófun, sem byggir á þeirri sígildu, og skoðum áhrif hennar á þeim þáttum sem hægt er að mæla í rauntíma. Því næst könnum við hvernig við getum breytt uppsetningunni enn frekar til að sannreyna þá þætti sem lýsa væntri hegðun á mónitorunum sjálfum, sérstaklega meðtilliti til öryggis- og friðhelgiskrafna. Niðurstöður þessa verkefnis munu hafa áhrif á áreiðanleika hugbúnaðar þar sem það mun auka notkunarmöguleika rauntímasannprófana ásamt því að treysta öryggis- og friðhelgisstoðir. / Runtime Verification is becoming a widespread software verification technique, especially when the system model is unavailable or not fully understood. However, despite its merits, this technique is limited by the fact that analysis is based on finite fragments of the system run. In this project, we investigate novel approaches for extending these limits. In particular, we consider an alternative runtime verification setup that builds on the classical one and examine its effect on the set of properties that can be checked at runtime. We then investigate how we can further extend the proposed setup to verify properties that describe the expected behaviour of the monitors themselves, especially those relating to security and privacy requirements. The results of this project will impact the reliability of software as it will increase the applicability of runtime verification tools while providing security and privacy assurances.

7.

• Umsækjandi / Applicant: Joshua David Springer
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Department of Computer Science
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Joshua David Springer
• Leiðbeinandi / Supervisor: Marcel Kyas
• Heiti verkefnis / Project title: Nákvæmar Drónalendingar Aðferðir fyrir Sjálfvirkar Rannsóknir á Mars/Precision Drone Landing Methods for Autonomous Mars Exploration

Stutt lýsing á verkefninu: 
Könnun á Mars er að færast í átt að hugmyndafræði þar sem notast er við samvinnu dróna-flakkara teyma, þar sem dróninn flýgur á þá staði sem erfitt er að ná til eins og storknað hraunflæði til safna jarðfræðilegum sýnum, tengist síðan flakkaranum sem miðlar síðan söfnuðum gögnum til jarðar. RAVEN teymið sem NASA styður eru að prófa slíka leiðangra á Íslandi, sem lengi hefur þjónað sem tilraunasvæði fyrir vísindastofnanir vegna veraldlegs landslags og veðurskilyrða. Með RAVEN hyggst flytjandi leysa vandamálið sem felst í sjálfvirkri lendingu dróna á lendingarpöllum og storknuðu hrauni á Íslandi (t.d. Holuhraun). Skortur á innviði á Mars þýðir að dróninn verður að vera með lágmarks skynjara (án GPS), og mun hafa takmarkaða reikni-/aflgetu. Slík lausn mun stuðla bæði að framtíðarrannsóknum á Mars og þróun drónaforrita á jörðinni sem krefjast nákvæmni lendingar án þess að hafa aðgang af GPS. Við munum innleiða tölvubúnað (TPU/GPU) inn á dróna til að greina gögn frá dýptarmyndavélum og LIDAR skynjara í rauntíma. Dróninn mun bera kennsl á lendingarpalla merkt með sjónrænum merkjum og örugg lendingarsvæði í hraunrennsli með landfræðilegri landslagsgreiningu með Gaussískum ferlilíkönum og vélnáms aðferðum (t.d. U-nets og auto-encoders). Við munum þróa slíka lausn í sýndarveruleika, síðan færum við okkur yfir í raunveruleikann fyrir sannir á lausninni. Frambjóðandi hefur 3 ára reynslu af drónum á Íslandi, virkt samstarf við RAVEN og reynslu af nauðsynlegum hugbúnaði og vélbúnaði. / Mars exploration is moving towards a paradigm of collaborative drone-rover teams, where the drone flies to hard-to-reach places like solidified lava flows to collect geological samples, then coordinates with the rover to relay its collected data to earth. The NASA-supported RAVEN team tests such missions in Iceland, which has long served as a testing ground for interplanetary exploration because of its otherworldly terrains and weather. The proposer intends to solve the open problem of autonomous drone landing on landing pads and solidified lava flows in Iceland (Holuhraun), in collaboration with RAVEN, for future Mars exploration. The lack of infrastructure on Mars means the drone must have a minimal sensor set (without GPS), and limited computational/power capacity. Such a solution will contribute both to future Mars exploration and to terrestrial drone applications that require GPS-denied precision landing. With embedded computational hardware (TPUs/GPUs), a drone will analyze data from depth cameras and LIDAR sensors in real time. The drone will identify landing pads via visual markers, and safe landing sites in lava flows via topographical terrain analysis with Gaussian process models and deep learning methods (e.g. U-nets and auto-encoders). We will develop such a solution in simulation, then transition to the real world. The proposer has 3 years of experience with drones in Iceland, active collaboration with RAVEN, and experience with the necessary software/hardware.

8.

• Umsækjandi / Applicant: Yasuaki Morita
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Department of Computer Science
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Yasuaki Morita
• Leiðbeinandi / Supervisor: Tarmo Uustalu
• Heiti verkefnis / Project title: Fjölforritunarmála merkingarfræði fyrir Wasm/Multi-Language Semantics for Wasm

Stutt lýsing á verkefninu: 
Í nútíma hugbúnaðarþróun, með útbreiðslu innviða og tóla fyrir kross-forritunarmál, eins og Wasm og LLVM, þá er algengt fyrir eitt og sama forrit að vera samofið mörgum mismunandi forritunarmálum. Merkingarfræði forritunarmála er undirstaða formlegrar röksemdafærslu um forrit, en með tilvist fleiri en eins forritunarumhverfis fyrir eitt og sama forrit, þá verður slík rökfræðileg útfærsla mun vandasamari en ella og þær aðferðir sem notast er við í dag eru oft á köflum ekki nægilega þróaðar til að höndla slíkt. Þessi rannsókn samanstendur af tveimur hlutum: 1. Fræðilegur hluti: Við þróum kenningu um merkingarfræði í fjölforritunarmálaumhverfum. Aðgerðarleg fjölforritunarmála merkingarfræði er nálgun sem kynnir samvirkni fyrir mismunandi forritunarmál. Við flokkum samvirknina með áhrifum hennar á bæði merkingarfræði einstakra forritunarmála sem og kerfisins alls. 2. Tæknilegur hluti: WebAssembly(Wasm) er vélamál sem byggir á stafla og keyrir í flestum vefvöfrum. Við sýnum nokkrar bestunaraðferðir á Wasm og sönnum réttmæti þeirra. Ennfremur, við sönnum (eða afsönnaum) réttmæti slíkrar bestunar í fjölforritunarmálaumhverfum. Formfesting sannananna verða gerðar í Agda. Þessar rannsóknir auka notagildi formlegra aðferða og stuðla að tölvuöryggi Wasm og þar með þeirra kerfa sem byggja ofaná Wasm. / In modern software development, with the proliferation of cross-language infrastructures such as Wasm and LLVM, it is common for a single program to be associated with multiple programming languages. While the semantics of programming languages is a foundation of formal reasoning of programs, semantics in the presence of multiple languages is far from mature, and the reasoning is hard. This research consists of two parts: 1. Theoretical part: We develop a theory of multi-language semantics. Operational multi-language semantics is an approach that introduces interoperability into different programming languages. We classify interoperability by its effect on the semantics of individual languages and the whole system. 2. Technical part: WebAssembly(Wasm) is a stack-based machine language that runs in most web browsers. We demonstrate several optimization techniques on Wasm with correctness proof. Furthermore, prove (or disprove) the correctness of those optimizations in the presence of different multi-language interoperability. The formalization and proofs will be given in Agda. This research expands the applicability of formal methods and contributes to the safety of Wasm, in turn, the safety of realistic systems such as Web applications.

9.

• Umsækjandi / Applicant: Kevin Matthias Henry
• Deild / Department: Viðskiptadeild/Department of Business Administration
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Kevin Matthias Henry
• Leiðbeinandi / Supervisor: Katrín Ólafsdóttir
• Heiti verkefnis / Project title: Áhrif fræðslu um jafnrétti og fjölbreytileika og jafnrétti á jafnrétti allra kynja í skipulagsheildum/Effect of diversity, inclusion and equality (DIE) training on gender equality of all genders in organizations

Stutt lýsing á verkefninu: 
Jöfn meðferð allra kynja er ekki sjálfsögð í flestum skipulagsheildum enn þann dag í dag. Margar þeirra bjóða þjálfun í jafnrétti og fjölbreytni (DIE) í því skyni að bæta jafnrétti meðal starfsmanna sinnar. Markmið þessarar fyrirhuguðu rannsóknar er að meta áhrif mismunandi gerða þjálfunar á jafnrétti kynjanna á vinnustað. Það felur einnig í sér rannsóknir á jafnrétti kynsegin einstaklinga. Þjálfun verður greind með líkani sem byggir á þremur víddum: 1. Persónuleg vídd, 2. Skipulagsheildarvídd, 3. Stjórnendavídd. Mismunandi þjálfunaraðferðir verða metnar út frá þessum víddum og bornar saman út frá áhrifum þeirra á kynjajafnrétti allra kynja innan skipulagsheildarinnar. Sértæk kynsegin þjálfun (LGBTQ, Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer) verður einnig greind og borin saman við hefðbundnari DIE þjálfun. Rannsóknin mun bæta þekkingu með því að meta mismunandi gerðir DIE fræðslu með tilliti til áhrifa þeirra á jafnrétti byggt á þessum þremur víddum. Frá hagnýtu sjónarhorni mun þessi rannsókn gera mannauðsstjórum kleift að ákvarða hvaða tegund þjálfunar mun nýtast markmiðum þeirra best við að auka jafnrétti kynjanna innan skipulagsheildarinnar. / Equal treatment of all genders is still not given in most organizations even nowadays. Many organizations conduct diversity, inclusion and equality (DIE) trainings in order to improve equality among employees. The goal of this proposed research is to examine effects of different types of DIE trainings with regards to their effects on organizational gender equality. This also includes non-binary and transgender equality. Trainings will be analyzed based on a four-dimension model: 1. Personal Dimension, 2. Organizational Dimension, 3. Non-Binary/Trans Dimension and 4. Executive/HR Dimension. Based on those dimensions various training methods will be analyzed and compared with their effects on gender equality in the organization. Specific LGBTQ (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer) trainings will also be analyzed and compared to the more traditional DIE trainings. This research will contribute to theory by evaluating different types of DIE trainings with regard to their effect on gender equality based on the three dimensions. From a practical perspective this research will allow practitioners to determine which type of training will most benefit their aims in increasing gender equality within their organization.

10.

• Umsækjandi / Applicant: Hans Peter Reiser
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Department of Computer Science
• Doktorsnemi / Doctoral Student: NN
• Leiðbeinandi / Supervisor: Hans Peter Reiser
• Heiti verkefnis / Project title: Næsta kynslóð sveigjanlegra virkra og óvirkra aðferða til innskoðunar sýndarvéla/VMIflex – Next Generation Flexible Active and Passive Virtual Machine Introspection

Stutt lýsing á verkefninu: 
Skaðlegar árásir á tölvukerfi eru algengari en nokkru sinni fyrr og þörfin fyrir háþróaða tækni til að uppgötva mjög háþróaðar árásir og greina þær ítarlega er augljós. Markmið VMIflex er að efla stöðu þekkingar á greiningum með sýndarvélum (VMI), sem hornsteins fyrir margs konar upplýsingatækniöryggisverkefni, þar á meðal greiningum á spilliforritum, uppgötvunum á innbrotum og vörnum gegn þeim. Núverandi VMI tölvukerfi standa frammi fyrir ýmsum vandamálum: (1) Þau eru háð ákveðinni tækni (hypervisor) og VMI API og VMI forrit er erfitt að flytja í nýtt umhverfi; (2) Þau valda verulegri skerðingu á frammistöðu tölvukerfa, sem dregur úr hagnýtingu þeirra. (3) Þau styðja aðeins sýndarvæðingu flókins vélbúnaðar, en það er ekki hægt að nota VMI öryggisforrit fyrir sýndarvæðingu minni búnaðar. VMIflex mun bæta VMI kerfi verulega og takast á við þrjú vandamál með því að setja fram: (1) kerfisbundna flokkun VMI eiginleika í núverandi útfærslum og kortlagningu VMI krafa til þessara eiginleika, (2) lénssértækt tungumál (DSL) til að tjá VMI virkni og umbreytingaraðferð til að þýða DSL yfir í sértæka hagræðingu VMI verkfæra, (3) útvíkkun á þessari umbreytingu fyrir sýndarvæðingu gáma og (4) skoðunaraðferð sem byggir á innspýtingu kóða sem lágmarkar samhengisrofa og eykur þannig afköst. / IT systems are more than ever faced with malicious attacks, and the need for advanced technology for the detection and in-depth analysis of highly sophisticated attacks is evident. VMIflex intends to advance the state of the art of virtual machine introspection (VMI) as a core technology for a broad range of IT security tasks, including intrusion detection, malware analysis, live forensics, and intrusion prevention. Current VMI systems are faced with a number of problems: (1) They depend on a specific hypervisor and VMI API and VMI applications are tedious to port to new environment; (2) They induce significant performance degradation on the target system, which reduces the practical applicability. (3) They support only heavy-weight hardware virtualization, but it is not possible to apply VMI security applications to light-weight container virtualization. VMIflex will significantly enhance VMI systems and tackle these three problems by (1) a systematic taxonomy of VMI features in current implementations and a mapping of VMI application requirements to these features, (2) a domain specific language (DSL) for expressing VMI functionality and a transformation approach for translating the DSL into target-specific optimization of VMI tools, (3) an extension of this transformation for container virtualization, and (4) a hybrid introspection approach based on code injection that minimizes context switches and thus enhances performance.

11.

• Umsækjandi / Applicant: Aðalsteinn Pálsson
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Department of Computer Science
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Aðalsteinn Pálsson
• Leiðbeinandi / Supervisor: Yngvi Björnsson
• Heiti verkefnis / Project title: Útskýringar á Ákvörðunum Gervigreindra Agenta/Explaining the Actions of Intelligent Game-Playing Agents

Stutt lýsing á verkefninu: 
Tölvukerfi sem byggja á gervigreind eru í síauknu mæli að hafa áhrif á okkar daglega líf. Flækjustig slíkra kerfa er einnig sífellt að aukast, m.a. vegna þess að þau nota oft flókin líkön (s.s. tauganet) og íhuga milljónir mögulegra lausna við sína ákvarðanatöku. Eftir því sem flækjustigið eykst, því erfiðara verður fyrir okkur manneskjunar að skilja rökin að baki ákvörðunum kerfanna, sem getur hafa áhrif á hversu traustverðug þau eru. Þessi styrkumsókn snýst um að þróa aðferðir til að útskýra ákvarðanir gervigreindra agenta sem nota bæði djúp-tauganet og leitar-algorithma við sína ákvarðanatöku. Þróun nýjunga felur í sér annars vegar að þróa og útvíkka útskýringar-aðferðir sem hingað til hafa helst verið notaðar fyrir myndgreiningaralgorithma yfir á slíka agenta, auk þess að útskýra á mannamáli áhrif leitar-algrímanna á ákvarðanatökuna. Ef vel tekst til getur þessi rannsóknarvinna haft víðtæk áhrif á möguleika gervigreindaragenta til þess að útskýra þankagang sinn, og byggja þar með upp aukið traust frá notendum, sem hjálpar til við innleiðingu slíkra lausna. / Artificial intelligence (AI) based systems are increasingly affected by our daily lives. Such intelligent computer agents are getting increasingly complex, for example, employing learned machine-learning models and extensive lookahead search, often exploring millions of possibilities. Unfortunately, as the complexity of those systems grows, it becomes more difficult to understand the rationality behind their decisions. This proposal proposes developing methods for explaining the decisions of intelligent (game-playing) agents' that employ deep neural-network models and heuristic search to make decisions, expanding on the current state-of-the-art of explainable AI (XAI) in two ways. First, by enhancing image-based XAI methods to apply to a broader set of problem domains and, second, by explaining the think-a-head reasoning process (the search). If successful, this work could have a widespread impact by allowing intelligent agents that use both models and search to better explain the rationality behind their decisions, thus building more valuable and trustworthy AI-based agents.

12.

• Umsækjandi / Applicant: Guolin Fang
• Deild / Department: Verkfræðideild/Department of Engineering
• Doktorsnemi / Doctoral Student: Guolin Fang
• Leiðbeinandi / Supervisor: Jón Guðnason
• Heiti verkefnis / Project title: Talgreinir og talgervill með einni lotu sem grunneining/Epoch dependent ASR and TTS models

Stutt lýsing á verkefninu: 
Á sviði talmerkjavinnslu, sem felur í sér talgervingu og talgreiningu, hefur nýlega orðið mikil aukning á aðferðum sem nýta vélrænt gagnanám til heilstæðra lausna. Þessar aðferðir framkvæma allt það verkefni að umbreyta tali í texta og öfugt. Þetta skapar vandamál þegar reynt er að leysa næstu stóru áskorun í máltækni; orðræðu og auðkenningu talenda. Heildstæðu vélanámsaðferðirnar hunsa áratuga rannsóknir á taleiginleikum. Við leggjum til nýtt kóðunarlag sem skiptir hverjum talhluta í hluti af breytilegri stærð sem kallast lotur í stað hefðbundinna fastra 25 ms glugga sem notaðir eru í núverandi bókmenntum. Með því að nota þetta kóðunarlag verða eiginleikar talmerksins varðveittir og myndu ekki skemmast meðan á útdráttarferlinu stendur, sem gerir okkur kleift að gera fleiri eiginleikaútdrætti í eftirfarandi lögum. Að auki munum við beita nýja kóðurnarlagi okkar í (e. Supervised learning) til að tákna taleiginleika í samhengi vélræns gagnanáms. / The field of speech signal processing, which includes text-to-speech and automatic speech recognition, has recently seen a dramatic increase in end-to-end machine learning approaches. These approaches perform the entire task of transforming speech into text and vice versa. This creates a problem when attempting to solve the next big challenge in language technology; prosody, and speaker identification. The end-to-end machine learning approaches ignore decades of speech feature research. We propose a new encoding layer that divides each speech segment into dynamically sized segments called epochs, instead of the traditional fixed 25 ms windows used in current literature. Using this encoding layer, the feature of the speech signal will be preserved and would not be damaged during the feature extraction process, which allows us to do more feature extraction in the following layers. In addition, we will apply our novel speech epoch layer in a supervised method of representing speech features in a machine learning context.

Framhaldsstyrkir 2023 

Ferðastyrkir 2023 / Ph.D. Student Travel Grant 2023

1. Umsækjandi: Giulio Mori

• Deild: Tölvunarfræðideild
• Doktorsnemi: Giulio Mori
• Leiðbeinandi: David James Thue, Stephan Schiffel
• Heiti verkefnis / Project title: Hugbúnaðarumgjörð til að meta upplifunarstjórnendur/Platform for the Evaluation of Experience Managers

Stutt lýsing á verkefninu: Upplifunarstjórnun er fræðasvið sem nýtir gervigreindartækni til að bæta gagnvirka upplifun fólks með því að breyta umhverfi þess á meðan upplifuninni stendur. Til dæmis, gæti upplifunarstjóri snjallsímaforrits fyrir útsýnisferðir gert breytingar á leiðinni að næsta áningastað sem tækju mið af fjölda þeirra sem eru staddir á þeim stað, til að bæta heildarupplifunina. Fram að þessu hafa rannsakendur skapað marga gervigreinda stjórendur til að bæta margskyns upplifun í samhengi við fræðslu, frásagnir og leiki.Aftur á móti kemur ákveðin sundrung í veg fyrir eðlilega framþróun á sviðinu, en þar standa tvö grundvallar vandamál hæst: (i) engin almenn leið er til að skilgreina verk upplifunarstjórnunar, (ii) engin almenn tæknileg umgjörð er til staðar til að meta og bera saman niðurstöður. I mínu verkefni mun ég tækla þennan skort með því að þróa samskiptareglur sem rannsakendur geta notað til að skilgreinaupplifunarstjórnunarverk og þróa alhliða hugbúnaðarumgjörð til að meta og bera saman mismunandi upplifanir. 

2. Umsækjandi: Sævar Már Gústavsson

• Deild: Sálfræðideild/Dept. of Psychology
• Doktorsnemi: Sævar Már Gústavsson
• Leiðbeinandi: Paul M. Salkovskis, Jón F Sigurðsson
• Heiti verkefnis / Project title: Hugrænn skilningur á háskahugsun og öryggisleitandi hegðun í almennri kvíðaröskun/Cognitive analysis of threat beliefs and safety-seeking behaviours in generalised anxiety disorder

Stutt lýsing á verkefninu: Almenn kvíðaröskun er algeng geðröskun sem getur haft mikil áhrif á líf einstaklinga og einkennist af óhóflegum og ágengum áhyggjum. Hugræn atferlismeðferð (HAM) er gagnreynd meðferð við almennri kvíðaröskun. Hins vegar er meðferðarárangur af HAM við almennri kvíðaröskun lægri samanborið við öðrum kvíðaröskunum, svo sem félagskvíða eða áfallastreituröskun. Á undanförnum þremur áratugum hefur meðferðarárangur HAM við kvíðaröskunum aukist nema við almennri kvíðaröskun. Mesti áhrifaþáttur aukins meðferðarárangurs við kvíðaröskunum er aukinn skilningur á lykil viðhaldsþáttum líkt og háskahugsun og öryggisleitandi hegðun. Í dag er hlutur þessara þátta vel skilgreindur í öllum kvíðaröskunum að almennri kvíðaröskun undanskyldri. Markmið þessa verkefnis er að auka skilning okkar á háskahugsun og öryggisleitandi hegðun í almennri kvíðarsökun sem mun hafa leiðbeinandi áhrif á meðferð og auka meðferðarárangur. Rannsóknartilgátur verkefnisins eru: 1) háskahugsanir hjá einstaklingum með almenna kvíðaröskun hefur áhrif á öryggisleitandi hegðun þeirra sem svo aftur viðheldur háskahugsun til lengri tíma (rannsókn 1 og rannsókn 2) og 2) með því að hafa áhrif á háskahugsun og öryggisleitandi hegðun í meðferð má minnka einkenni óhóflegra og ágengra áhyggna, sem eru höfuðeinkenni almennrar kvíðaröskunar, og ýta undir klínískan bata (rannsókn 3). 

3. Umsækjandi / Applicant: Elli Anastasiadi

• Deild: Tölvunarfræðideild/Dept. of Computer Science
• Doktorsnemi: Elli Anastasiadi
• Leiðbeinandi: Luca Aceto, Anna Ingólfsdóttir
• Heiti verkefnis / Project title: Keyrslutíma- og jöfnusannprófun samhliða forrita/Runtime and Equational Verification of Concurrent Programs

Stutt lýsing á verkefninu: Nútíma hugbúnaður er yfirleitt hannaður eða neyddur til að keyra samhliða öðrum forritum til að spara tíma. Hins vegar eykur krafan um samhliða keyrslu flækjustig slíks hugbúnaðar - sem veldur dýrum og skaðlegum villum – og um leið kostnað við að sannreyna hugbúnaðinn. Auk þess býður handvirk sannprófun upp á hættu á mannlegum mistökum. Þann veikleika er hægt að forðast með formlegum stærðfræðilegum greiningaraðferðum. Hér skoðum við undirstöður tveggja aðferða til að sannreyna fjölþráða kerfi formlega. Við notum ferlaalgebru sem líkan fyrir fjölþráða vinnslu, og fyrsta nálgun okkar notar jöfnurökfræði, sem er klassísk aðferð til að greina slík kerfi. Í þessum hluta leitum við að jöfnufrumsemdukerfi fyrir Milner's CCS (samskiptakerfagrunnreikning) miðað við veik tvílíkindi (weak bisimilarity), sem er mikilvægt hugtak um jafngildi ferla sem liggur til grundvallar formlegri sannprófun þegar einingar geta framkvæmt reikninga á milli samskiptaskrefa. Seinni nálgun okkar skoðar hvers konar tímarökfræði má nota til að tjá kröfur til samhliða kerfa og beinir sjónum að því hvaða eiginleika slíkra rökfræðikerfa unnt er að sannprófa á keyrslutíma. Loks er stefnt að því að sjálfvirknivæða uppbyggingu þessara vöktunarkerfa til að útrýma mannlegum mistökum alfarið. Árangur þessa verkefnis mun bæði hafa áhrif á rannsóknarhópa og auka möguleika formlegra sannprófunaraðferða á sviði samtímis keyrslu forrita.

4. Umsækjandi: Snæfríður Guðmundsdóttir

• Deild: Sálfræðideild/Dept. of Psychology
• Doktorsnemi: Snæfríður Guðmundsdóttir
• Leiðbeinandi: Heiðdís B. Valdimarsdóttir, Birna Baldursdóttir
• Heiti verkefnis / Project title: Hugræn virkni fyrir skurðaðgerð við brjóstakrabbameini og áhrif ljósameðferðar á hugræna virkni eftir skurðaðgerð/Cognitive Impairment Prior to Breast Cancer Surgery and the Impact of Bright Light Therapy on Cognitive Function Following Surgery

Stutt lýsing á verkefninu: Ein algengasta aukaverkun meðferðar við brjóstakrabbameini er krabbameinstengdur hugrænn vandi (e. cancerrelated cognitive impairment). Fyrri rannsóknir hafa aðallega skoðað áhrif lyfjameðferðar á hugræna virkni, þó vísbendingar gefi til kynna að vandinn geti byrjað áður en krabbameinsmeðferð hefst. Rannsóknir sýna að skurðaðgerð getur truflað dægursveiflur líkamans (e. circadian rhythms) sem aftur getur haft áhrif á hugræna virkni. Þar sem krabbameinstengdur hugrænn vandi hefur ýmsar neikvæðar afleiðingar í för með sér er síaukin þörf á meðferð. Ljósameðferð (LM) er einföld og ódýr en rannsóknir hafa sýnt að hún getur endurstillt dægursveiflur brjóstakrabbameinssjúklinga og aukið hugræna virkni. Fyrirhuguð rannsókn mun mæla hugræna virkni, dægursveiflur, svefngæði, þreytu, þunglyndi og kvíða hjá 160 brjóstakrabbameinssjúklingum fyrir og eftir skurðaðgerð og hjá 160 heilbrigðum einstaklingum til viðmiðunar. Eftirfarandi rannsóknarspurningar verða kannaðar í þremur rannsóknum: 1) Eru brjóstakrabbameinssjúklingar með verri hugræna virkni fyrir meðferð miðað við heilbrigða einstaklinga og tengist virknin truflun í dægursveiflum og auknum svefnvanda. 2) Eykst krabbameinstengdur hugrænn vandi eftir skurðaðgerð miðað við heilbrigða samanburðarhópinn og tengist hann frekari truflun á dægursveiflum. 3) Getur LM dregið úr eða komið í veg fyrir krabbameinstengdan hugrænan vanda. Þetta er fyrsta rannsóknin sem kannar áhrif LM á krabbameinstengdan hugrænan vanda.

5. Umsækjandi: Rachel Elizabeth Brophy

• Deild: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Doktorsnemi: Rachel Elizabeth Brophy
• Leiðbeinandi: Andrei Manolescu, Halldór Guðfinnur Svavarsson
• Heiti verkefnis / Project title: Atomistic studies for organo-halide materials for photovoltaics/Integrated Geothermal Power Plant and Eco-Industrial Park – Advanced physics-based and data-driven methods for increasing operational efficiency

Stutt lýsing á verkefninu: Halíð perovskít eru ný og vænleg byggingarefni sólarhlaða sem eru ódýrari en kísill og með hátt nýtnihlutfall eða um 20%. Algengasta efnisgerðin er metílammóníum blý halíð , CH$_3$NH$_3$PbI$_3$ (e. methylammonium lead halide), einnig þekkt sem MAPI. Við notkun brotnar MAPI hins vegar gjarnan hraðar niður en önnur efni. Helsta ástæða niðurbrotsins er færsla joð jóna og flutningur þeirra innan efnisins. Í þessu verkefni verða jónahreyfingar í perovskít efni rannsakaðar með hermun hreyfiaflfræði sameinda í tölvum. Markmiðið er að skilja þau skilyrði þegar jónaflutningur á sér stað og hvernig tilsvarandi rafhleðsla safnast saman. Í kjölfarið verða skoðaðar lausnir til að auka stöðugleika efnisins með frekari tölvuhermun, svo sem með breytingum á lífrænum sameindum, breytingu halógens, aukningu málmeinda í kristalbyggingunni og fleira. Á þriðja ári verkefnisins, í kjölfar tölvuhermanna, mun fara fram tilrunaframleiðsla á perovskít sólarhlöðum með notkun ákjósanlegustu aðferðarinnar sem hámarkar nýtni og stöðugleika.

6. Umsækjandi: Óskar Sigþórsson

• Deild: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Doktorsnemi: Óskar Sigþórsson
• Leiðbeinandi: Brian Elmegaard, Torben Schmidt Ommen, María Sigríður Guðjónsdóttir, Guðrún Arnbjörg Sævarsdóttir
• Heiti verkefnis / Project title: Jarðvarmaorkuver og auðlindagarður - Varmafræðiegar og gagnadrifnar aðferðir til að bæta rekstrarnýtni/Integrated Geothermal Power Plant and Eco-Industrial Park – Advanced physics-based and data-driven methods for increasing operational efficiency

Stutt lýsing á verkefninu: Til að bregðast við loftlagsvánni þarf hluti endurnýjanlegra orkugjafa að aukast. Aukin og betri nýting á jarðvarmaorku er einn af möguleikunum til þess. Að nýta jarðhitann til rafmagnsframleiðslu er áskorun, bæði tæknilega og fjárhagslega séð. Steinefni og óþéttanleg gös eru uppleyst í jarðhitavökvanum sem veldur aðstæðum þar sem útfelling og tæring eiga sér stað. Af þessum sökum er því brýn þörf að fylgjast vel með rekstri virkjunarinnar. Með því að tengja auðlindagarð við jarðvarmavirkjun er hægt að nýta auðlindastrauma sem annars væru ónýttir. Bestun á nýtingu auðlindastrauma frá orkuverinu og milli fyrirtækja innnan auðlindagarðsins er því afar mikilvægt verkefni. Í þessu PhD verkefni er markmiðið að þróa nýstárlegar aðferðir til að fylgjast með orkunýtingu og í samþættingu í iðnaðarferlum jarðvarmaorkuvera. Tilgáta verkefnisins er eftirfarandi: Hægt er að bæta nýtingu jarðhitans í jarðvarmaorkuverinu og auðlindagarði þess. Undirtilgáturnar tvær eru: 1) Með betri varmafræðilegum skilningi er hægt að nýta betur strauma í auðlindagarðinum og 2) Með betri skilning á orkukerfinu og bættum aðferðum til að fylgjast með rekstri orkurversins, þ.m.t. til að greina bilanir fyrr og mæla áhrif þeirra, er hægt að bæta rekstur orkuversins. 

7. Umsækjandi: Lilja Guðrún Jóhannsdóttir

• Deild: Tölvunarfræðideild/Dept. of Computer Science
• Doktorsnemi: Lilja Guðrún Jóhannsdóttir
• Leiðbeinandi: Anna Sigríður Islind, María Óskarsdóttir, Þrúður Gunnarsdóttir
• Heiti verkefnis: Hvernig auka stafrænar hnippingar notkun sjúklinga á sjálfseftirlitshugbúnaði?/Digital nudging to increase patient engagement in a self-management platform

Stutt lýsing á verkefninu: Þrálátir lífstílstengdir sjúkdómar í kjölfar óheilbrigðs lífernis eru ein helsta orsök ótímabærra dauðsfalla. Sjúklingar með þráláta sjúkdóma fá upplýsingar og stuðning frá sjálfseftirlitshugbúnaði til að taka skynsamari ákvarðanir varðandi eigin heilsu. Aftur á móti getur óvirk notkun á slíkum hugbúnaði leitt til þess að hann nýtist sjúklingum ekki sem skyldi. Innleiðing stafrænna hnippinga, sem byggðar eru á atferlishagfræði og sálfræði, inn í hönnun sjálfseftirlitshugbúnaðar kann að auka notkunina og styðja betur við ákvarðanatöku sjúklinga. Markmið þessarar rannsóknar er þríþætt. Í fyrsta lagi að þróa stafrænar hnippingar sem fjölga heimsóknum í hugbúnaðinn. Í öðru lagi að þróa stafrænar hnippingar sem hvetja sjúklinga til að eyða auknum tíma innan hugbúnaðarins í hverri heimsókn. Í þriðja lagi að framkvæma samanburðarmælingar þar sem gögn um virkni sjúklinga frá snjallúrum eru borin saman við notkunarupplýsingar úr sjálfseftirlitshugbúnaðinum. Við búumst því að stafrænar hnippingar auki notkun á hugbúnaðinum og hafi þar af leiðandi jákvæð áhrif á heilsu sjúklinga með þráláta sjúkdóma. 

Framhaldsstyrkir 2022 

COVID-19 styrkir 2022

Rannsóknasjóður HR hefur úthlutað alls 10 nýjum doktorsnemastyrkjum að heildarupphæð 57.480.000 kr. Alls bárust 19 nýjar umsóknir. Hér að neðan eru upplýsingar um ný verkefni sem hljóta styrk úr sjóðnum 2021. Hver styrkur eru laun að upphæð 454.000 kr. á mánuði í eitt ár + allt að 300.000 kr. í ferðastyrk. Auk nýrra verkefna sem sjóðurinn styrkir 2021, eru 5 verkefni sem fá framhaldsstyrk (2. eða 3. árið) að heildarupphæð 28.740.000 kr. Heildarúthlutun 2021 úr Rannsóknasjóði HR er 86.220.000 kr.

Styrkir til nýrra verkefna 2021

1. Umsækjandi: Kristinn Torfason
   Deild: Verkfræðideild
   Doktorsnemi: NN
   Leiðbeinandi: Kristinn Torfason, Ágúst Valfells og Andrei Manolescu
   Heiti verkefnis: Eiginleikar rafeindageisla frá rafeindalindum
   
   Stutt lýsing á verkefninu: Markmið verkefnisins er að auka skilning á lofttóms rafeindatækni á nano og míkro-metra skala. Til þess er notað forrit sem umsækjandinn hefur búið til og verður það forrit þróað frekar í verkefninu. Forritið er hermunarforrit sem hægt er að nota til að líkja eftir ljós-, sviðs- og hitaröfun í díóðum. Lagt er til að bæta við kóðann aukna sviðröfun vegna jóna, röfun rafeinda frá hliðum kolefnisnanórörs, röfun rafeinda frá kornamörkum og áhrif hitunar á rafeindalindir. 
2. Umsækjandi: Paolo Gargiulo
   Deild: Verkfræðideild
   Doktorsnemi: Deborah Cecelia Rose Jacob
   Leiðbeinandi: Paolo Gargiulo
   
   Heiti verkefnis: Magnið eftir stellingu og hreyfissjúkdómi með því að meta lífmerki við eftirlíkingu með sýndarveruleika
   
   Stutt lýsing á verkefninu: Styrk umsókn þessi tekur til rannsókna á stöðustjórnun og hreyfiveiki, en sjóveiki er best þekkta birtingamynd hreyfiveiki amk. meðal íslendinga. Rannsóknirnar byggja á nýrri aðferðarfræði sem:
   - Nýtir sér nýjustu tækni sem tekur til sjónræns- og hreyfanlegs sýndarveruleika, nokkuð sem kalla má hreyfiveikihermi.
   - Safnar fjölda lífmerkja sem gefa til kynna að einstaklingur sé útsettur fyrir hreyfiveiki en þar er meðal margra, heila- og vöðvarafrit áberandi ásamt stöðuritun.
   - Samhæfir örvun/ertingu hermisins við mælanleg lífmerki þeirra sem í honum er hverju sinni og vinnur úr þeim gögnum með hjálp gervigreindar. Þannig má greina algrými sem skýra betur og stykja virkni stöðustjórnunar og orsakir hreyfiveiki, en það leggur grunn að öðrum markmiðum rannsóknarinnar sem eru:
   • Að skýra betur kerfi stöðustjórnunar.
   • Að kanna og leggja til nýjar hugmyndir að orsökum hreyfiveiki.
   • Að þróa og staðla virkni sjónrænnar- og eiginlegar hreyfingar hermisins þ.e. gerð/eðli og magn/styrkur sem best framkallar þau einkenni sem leitast er eftir að greina með þeim lífmerkjum sem valin hafa verið.
   
   Með því má:
   • Að beita herminum til meðferðar á hreyfiveiki/sjóveiki. Með því má bæta líðan þeirra er starfa í hreyfiríku umhverfi ss. á sjó og á sama tíma auka öryggi þeirra.
   • Að kanna og staðla hóp hreyfiveiki næmra en það er grundvöllur frekari erfðarrannsókna á hreyfiveikinæmum einstaklingum.
   Að beita herminum til greiningar og meðferðar á vandamálum er tengjast truflun á stöðustjórnun
3. Umsækjandi: Leonard Matthias Eberding
   Deild: Tölvunarfræðideild
   Doktorsnemi: Leonard Matthias Eberding
   Leiðbeinandi: Kristinn R. Þórisson
   Heiti verkefnis: Sjálfvirk samhengisbundin skynjun fyrir gerfigreindar arkitektúra
   
   Stutt lýsing á verkefninu: Grunnur fyrir hverskonar greind er skynjun umhverfisins. Hin gífurlegi fjöldi stöðurýmisbreyta er þó stórt vandamál fyrir vitvélar sem eiga að starfa í raunveruleikanum. Slík umhverfi eru of flókin fyrir núverandi nálganir sem byggja á Markovákvarðanaferlum og Markov-líkönum fyrir áætlunar- og gildisútreikninga. Þessi gífurlegi fjöldi vídda gerir það ómögulegt að varpa á milli stöðu og aðgerða. Því þarf kerfi til að minnka stöðu– (og þar með) leitar–rými vitvéla.
   Til að takast á við þetta vandamál leggjum fram kenningu um samhengisbundna skynjun— þann hæfileika að draga fram samhengisbundnar há-stigs tengingar fyrir hrá skynjunar gögn. Með því að beyta ofurnetum og ófrumsendulegum líkönum má skapa vitvélar sem getur hópað saman þekkingu á leggjum ofurneta. Þar með er hægt að draga fram gögn sem eru viðeigandi fyrir núverandi ástand (verkefni og umhverfi) og nota þessar tengingar til að takmarka skynjanir. Stærfræðileg kenning um sköpun samhengis með ofurnetum verður sett fram á stærðfræðilega formlegan máta, Möguleikarnir á takmörkun leitar-rýma, og forrituð útgáfa af þessháttar skynjunar búnaði er fyrirhuguð í þessu verkefni. Eins og kemur farm í þessari umsókn er innkoma samhengisbundnar skynjunar fyrir gerfigreindar kerfi lofvæn leið að viðhaldanlegum, sanngjörnum, vistvænu, og hagkvæmum gerfigreindar arkitektúr. 
4. Umsækjandi: Marta Serwatko
   Deild: Verkfræðideild
   Doktorsnemi: Marta Serwatko
   Leiðbeinandi: Erna Sif Arnardóttir og Jón Guðnason
   
   Heiti verkefnis: Þróun nýrra aðferða til að meta svefnháðar öndunartruflanir, bæði hjá börnum og fullorðnum
   
   Stutt lýsing á verkefninu: Hin hefðbundna aðferð til að mæla alvarleika kæfisvefns, talning öndunaratburða með fjölda öndunarhléa á klst svefns (apnea-hypopnea index, AHI) er úrelt. AHI endurspeglar aðeins að hluta til róf svefnháðra öndunartruflana, sem nær allt frá hrotum að alvarlegum kæfisvefni. Þetta gildir fyrir öll aldursbil og er aðferðin sérstaklega ónákvæm þegar kemur að börnum. Aðalmarkmið rannsóknarinnar er að þróa betri mælikvarða til að skilgreina svefnháðar öndunartruflanir, bæði hjá börnum og fullorðnum. Í þessari rannsókn stefnum við að því að skilja betur þær lífeðlisfræðilegu afleiðingar, mældar bæði með ífarandi og ekki ífarandi aðferðum. Annað markmið rannsóknarinnar er einnig að finna nýja mælikvarða fyrir svefnháðar öndunartruflanir og kanna hvaða áhrif þeir hafa á stöðugleika svefns sem og frammistöðu og líðan á daginn (mælt með taugasálfræðilegum prófum, spurningalistum, niðurstöðum samræmdra prófa) samanborið við hefðbundnar mæliaðferðir á kæfisvefni. Rannsóknarúrtakið samanstendur af tveimur hópum; Esophageal pressure (Pes) úrtaki (31 fullorðnir þátttakendur) og Paediatric sleep study (116 þátttakendur, börn fædd á árunum 2005-10). Breytileiki svefnháðra öndunartruflana í báðum hópum er mikill, hann nær frá fullhraustum einstaklingum til alvarlegs kæfisvefns. Í Pes úrtaki var gerð svefnmæling samhliða vélindaþrýstingsmælingu. Upplýsingasöfnun í barnaúrtaki samanstóð af niðurstöðum úr taugasálfræðilegum prófum, samræmdum prófum og spurningalistum ásamt svefnmælingum. 
5. Umsækjandi: Maxime Elliott Tullio Segal
   Deild: Verkfræðideild
   Doktorsnemi: Maxime Elliott Tullio Segal
   Leiðbeinandi: Sverrir Ólafsson og Heiðar Ingvi Eyjólfsson
   
   Heiti verkefnis: Hönnun fjárhlutfallskveikja fyrir skilgreind breytanleg skuldabréf 
   
   Stutt lýsing á verkefninu: CoCos (Contingent Convertibles) eru fjármálagjörningar, sem njóta sífelt meiri vinsælda hjá bönkum. Megin tilgangur CoCos er myndun n.k. höggdeyfara, sem stuðla að viðhaldi settra markgilda fyrir fjár – og greiðslugetuhlutföll útgefanda. Aðal viðfangsefni þessa verkefnis er annars vegar þróun áreiðanlegra reikniaðferða fyrir verðlagningu bréfanna og hins vegar hönnun líkana fyrir CoCo bréf, sem mynda traustar varnir gegn versnandi fjárstöðu útgefandi banka. Tilgangurinn með útgáfu CoCos er fyrst og fremst sá að verja fjármálakerfið gegn mögulegu hruni bankakerfisins á erfiðum tímum.
   CoCos eru undir eðlilegum kringumstæðum venjuleg argreiðslu skuldabréf, sem undir ákveðnum fjár - og greiðslugetu aðstæðum breytast í hlutafé útgefandi fyrirtækis. Það sem gerir verðlagningu CoCos sérstaklega flókna er að breyting þeirra í hlutafé getur verið tímabundin, sem er háð bættri fjár – og greiðslugetu bankans. Verðlagning CoCos fyrir allar mögulegar útkomur krefst líkana fyrir þróun á fjár – og greiðslugetuhlutföllum og sérstaklega líkunum á því að þau séu yfir ákveðnum gildismörkum. Við gerum ráð fyrir því að hægt sé að líta á CoCos sem safn mismunandi gjörninga. Með því að kljúfa CoCos niður í mismunandi gjörninga fáum við betri skilning á hátterni þeirra við erfiðar markaðsaðstæður og eins hvernig er rétt að verja stöðu útgefandi fyrirtækis. Líkanið verður síðan kvarðað á markaðs gögnum til að ná sem bestri vörn gegn óhagstæðum markaðsbreytingum. 
6. Umsækjandi: Hákon Örn Árnason
   Deild: Verkfræðideild
   Doktorsnemi: Hákon Örn Árnason
   Leiðbeinandi: Ágúst Valfells og Halldór Guðfinnur Svavarsson
   Heiti verkefnis: Smíði á ördíóðu sem THz straumvaki 
   
   Stutt lýsing á verkefninu: 
   Þetta verkefni er eins árs viðbót á rannsóknarverkefni sem lýtur að notkun ördíóðu til að vekja breytilegan straum með THz tíðni. Þetta kallar á harðgerða ljóskatóðu með afmörkuðum straumlindum. Verkefnið sem hér er lýst snýr að vali og prófun á hentugum ljóskatóðum, annars vegar þeim er byggja á GaAs og hins vegar þeim er gerðar eru úr hreinum málmi. Eiginleikar ljósröfunar frá GaAs með mismunandi yfirborðsmeðhöndlun verða rannsakaðar. Að sama skapi verða rannsakaðir ljósröfunareiginleikar hreinna málma, sérstaklega með tilliti til blæsingar (e. ablation). Verkefnið felur í sér smíði og prófun ördíóðu með tilliti til straum-spennu eiginleika við ljósröfun.
7. Umsækjandi: Zelly Rose Atlan
   Deild: Sálfræðideild
   Doktorsnemi: Zelly Rose Atlan
   Leiðbeinandi: Rannveig S. Sigurvinsdóttir
   
   Heiti verkefnis: Hinsegin Streitukenning á Íslandi 
   Stutt lýsing á verkefninu: Fyrsta ári þessarar rannsóknar verður varið í að meta tengsl hinsegin kynhneigðar við geðheilsu (þunglyndi og streita) og áhættuhegðun (vímuefnanotkun, sjálfsskaði og sjálfsvígshegðun) ungmenna. Stjórnað verður fyrir áhrifum áhættuþátta, s.s. kynferðisofbeldis og ofbeldis á netinu, auk áhrifa verndandi þátta, s.s. félagslegs stuðnings. Tilgátur rannsóknarinnar eru að hinsegin ungmenni segi frá fleiri vandamálum með geðheilsu og áhættuhegðun en önnur ungmenni, og að þetta samband haldist þegar stjórnað er fyrir áhættu- og vernandi þáttum, eins og fyrri rannsóknir hafa sýnt. Næstu tveimur árum verður svo varið í að hanna og framkvæma spurningalista rannsókn til að sannreyna hinsegin streitu kenninguna (sexual minority stress theory) í fyrsta sinn í íslensku samhengi. Sú kenning er að hinsegin fólk upplifi margskonar streituvalda sem eru sérstakir fyrir þann hóp, sem leiði svo til neikvæðra áhrifa á líðan. Tilgáta þeirrar rannsóknar er að hinsegin streita sé til staðar meðal hinsegin fólks á Íslandi og að þeir þættir útskýri að einhverju leyti slæma geðheilsu og áhættuhegðun í þessum hóp. Hægt að nýta niðurstöður þessarar rannsóknar á margvíslegan hátt til að þjónusta hinsegin fólk betur og vonandi fyrirbyggja slæma heilsu. 
8. Umsækjandi: Ingunn S. Unnsteinsdóttur Kristensen
   Deild: Sálfræðideild 
   Doktorsnemi: Ingunn S. Unnsteinsdóttur Kristensen
   Leiðbeinandi: María Kristín Jónsdóttir, Hafrún Kristjánsdóttir og Helga Ágústa Sigurjónsdóttir
   Heiti verkefnis: Heilahristingur með íþróttamanna á Íslandi: Margþátta rannsókn
   
   Stutt lýsing á verkefninu: Saga um heilahristing hefur verið tengd við verri geðræna heilsu og hugræna getu, og verri stýrihæfni.
   
   Heilahristingar við íþróttaiðkun skipta milljónum árlega og er engin ein áreiðanleg aðferð til þess að staðfesta heilahristing með líffræðilegum mælingum. Það eru þó til mælingar sem lofa góðu. EEG mælingar og þá mælingar í sýndarveruleika eru meðal mælinga sem lofa góðu, og vegna þess að hormónaójafnvægi hefur verið tengt við heilaáverka, mælingar á hormónum. Algengara er að karlar séu þátttakendur í rannsóknum á heilahristing. Þar sem konur eru taldar líklegri til þess að fá heilahristing og upplifa verri afleiðingar í kjölfarið er þessi skortur á kvenkyns þátttakendum áhyggjuefni.
   
   Heilahristingar á Íslandi eru líklega vangreindir, eins og annars staðar í heiminum. Rannsóknir sem hafa verið gerðar eru takmarkaðar og lítið er vitað um umfangs heilahristings á Íslandi. Tilgangur þessa verkefnis er að: 
   1. Meta nýgengi heilahristings meðal íslenskra karla og kvenna í hópi atvinnumanna. 
   Þátttakendur munu koma úr fótbolta, handbolta, körfubolta og hokkí. Þátttakendum verður fylgt eftir og fylgst með þróun einkenna. 
   2. Meta samband hormónabreytinga og heilahristingseinkanna hjá íslenskum íþróttakonum. 
   3. Meta samband heilavirkni mælda í sýndarveruleika og heilahristingssögu íslenskra íþróttakvenna.
   
   Verkefnið býður upp á einstakt tækifæri til þessa að meta flókna klíníska prófíla í hópi sem er oftast ekki skoðaður í rannsóknum. Niðurstöðu munu því nýtast í hagnýtum tilgangi. 
9. Umsækjandi: Björn Jón Bragason
   Deild: Lagadeild
   Doktorsnemi: Björn Jón Bragason
   Leiðbeinandi: Ragnhildur Helgadóttir og Ragnheiður Kristjánsdóttir
   Heiti verkefnis: Embætti þjóðhöfðingja Íslands. Frá stofnun konungsríkisins Íslands til vorra daga
   
   Stutt lýsing á verkefninu: Höfuðrannsóknarspurning þessa verkefnis er: Hvert er hlutverk forseta Íslands í ljósi sögu embættisins og þeirra valdheimilda sem honum er búnar lögum samkvæmt? Aldrei hefur verið unnin í senn lögfræðileg og sagnfræðileg samanburðarrannsókn á hlutverki og stöðu forseta Íslands. En rækileg og vandleg lögfræðileg rannsókn á embættinu frá sögulegu sjónarhorni og með alþjóðlegum samanburði yrði án efa mikilvægt innlegg í þær umræður sem átt hafa sér stað um embættið, og kann auk þess að varpa á það nýju ljósi. Rannsóknin verður byggð á rækilegri könnun frumheimilda sem mun án efa leiða til nýs og dýpri skilnings á embættinu. Til að skilja embættið til hlítar er mikilvægt að rannsaka rætur þess sem liggja í stofnun embættis konungs Íslands árið 1918. 
10. Umsækjandi: Illugi Torfason Hjaltalín
    Deild: Lagadeild
    Doktorsnemi: Illugi Torfason Hjaltalín
    Leiðbeinandi: Hallur Þór Sigurðaron
    Heiti verkefnis: Gervigreind á 21. öldinni: þróun, hagnýting og innleiðing gervigreindar í opinbera geiranum á Íslandi 
    
    Stutt lýsing á verkefninu: Undanfarin áratug hefur gervigreind fengið aukna athygli fræðimanna jafnt og aðila í viðskiptalífinu. Lönd hafa séð tækifæri fólgin í því að þróa og nýta gervigreind og mörg hafa markað sér opinbera gervigreindarstefnu. Þó hagnýting gervigreindar hafi verið rannsökuð út frá tæknilegum sjónarmiðum, hafa áskoranirnar við innleiðingu og hagnýtingu gervigreindar vantað í fyrri rannsóknum. Þetta doktorsverkefni hefur það að markmiði að fylla upp í þessa eyðu með því að rannsaka áskoranirnar við innleiðingu gervigreindar hjá innlendum ríkisstofnunum. Enn fremur að rannsaka hlutverk löggjafa og hvernig opinber gervigreindarstefna getur ýtt undir þróun og nýtingu gervigreindar í opinbera geiranum. Eigindlegar og megindlegar aðferðum er beitt við öflun gagna frá ríkisstofnunum sem eru eða ætla sér að nota gervigreind. Niðurstöður rannsóknarinnar gætu haft gildi fyrir annars vegar stjórnendur sem vilja gera stefnumarkandi áætlunargerð í gervigreind og svo fræðimenn sem hvati að frekari rannsóknum. 

Framhaldsstyrkir 2021 

.

Doktorsnemastyrkir úr Rannsóknasjóði HR 2020 

Rannsóknasjóður HR hefur úthlutað alls 5 nýjum doktorsnemastyrkjum að heildarupphæð 28.200.000 kr. Alls bárust 15 nýjar umsóknir. Hér að neðan eru upplýsingar um ný verkefni sem hljóta styrk úr sjóðnum 2020. Hver styrkur eru laun að upphæð 445.000 kr. á mánuði í eitt ár + allt að 300.000 kr. í ferðastyrk. Auk nýrra verkefna sem sjóðurinn styrkir 2020, eru 9 verkefni sem fá framhaldsstyrk að heildarupphæð 46.310.000 kr. Heildarúthlutun 2020 úr Rannsóknasjóði HR er 74.510.000 kr.

1. Umsækjandi: Michal Krzysztof Folwarczny

• Deild: Viðskiptadeild / Dept. of Business Administration
• Doktorsnemi: Michal Krzysztof Folwarczny
• Leiðbeinandi: Valdimar Sigurðsson, Jacob Lund Orquin og Asle Fagerstrøm, Aarhus University

Heiti verkefnis: Frá áberandi markaðssetningu til eflingar á umhverfishyggju: Hvernig geta ástæður félagslegrar stöðu knúið fram val á umhverfismerktum fiski? / From conspicuous marketing to promoting environmentalism: How can social status motives drive eco-labeled fish choices?

Stutt lýsing á verkefninu:
Mengun, eyðing náttúruauðlinda og minnkun líffræðilegrar fjölbreytni leiðir til frekari þörf á jákvæðri umhverfishegðun. Í skipunarbréfi Lancet er greint frá brýnni þörf á þróun matarframleiðslu með áherslu á hollustu og sjálfbærni. Þetta verkefni miðar að því að svara spurningunni: Að hvaða marki geta ástæður félagslegrar stöðu aukið sjálfbærari fæðuneyslu?

Sú grundvallar ósk að öðlast og viðhalda góðri félagslegri stöðu knýr fram alhliða ákvarðanir. Fræðikenningin um áberandi boð (costly signaling) heldur því fram að fólk uppfylli fyrirfram ákveðið óeigingjarnt háttalag, til þessa að skapa sér stöðu, sem er undanfari fjölgunar. Kaup á umhverfisvænum vörum geta tilheyrt þessum flokki – þessar vörur eru kostnaðarsamari og hafa bein áhrif á þjóðfélagið en ekki einstaklinga og einungis efnað fólk hefur efni á þeim. 

Þrátt fyrir að umhverfismerktur fiskur sé uppspretta sjálfbærni og hollmetis þá eru tiltölulega fáir viðskiptavinir sem kaupa hann. Núverandi fræði leggja áherslu á eiginleika fisks, varðveislu hans eða efnahagslega þætti. Samt sem áður geta félagslegar ástæður haft sterkari áhrif á jákvæða umhverfishegðun. 

Rannsóknarspurningin mun styðjast við sameinaða greiningu (e. Conjoint Analysis), augnskynjun (e. eye-tracking) og kannanir í verslunum. Niðurstöðurnar munu stuðla að nýrri leið til eflingar á umhverfisvænum vörum bæði til akademíunar sem og samfélagsins. Umfang e. costly signaling fræðikenningarinnar mun einnig stuðla að ráðleggingum til stjórnvalda.

2. Umsækjandi: Halldór Guðfinnur Svavarsson

• Deild: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Doktorsnemi: NN
• Leiðbeinandi: Halldór Guðfinnur Svavarsson
• Heiti verkefnis: Þrýsti-háð rafviðnám í örgrönnum kísilvírum

Stutt lýsing á verkefninu:

Svonefnd þrýstiviðnáms-hrif (PZR) vísa til breytinga á rafviðnámi leiðara vegna aflögunar hans af völdum álags. Kísill (Si), einkum og sérílagi Si með örsmæðarmynstri, er þekktur af því að sýna sterk PZR hrif. Nýlega hefur risa-PZR verið uppgötvað í stökum Si-örvírum (SiNW) við einása tog- og þrýstiálag. Hins vegar hafa PZR hrif í reglubundnum breiðum af SiNW ekki verið rannsökuð og þaðan af síður við jafnása þrýsting. Forrannsókn var framkvæmd, þar sem straum-spennu (I-V) hegðun SiNWs-breiða undir jafnása þrýstingi var mæld. Niðurstaðan var að PZR-hrif örvíranna voru stærðargráðu sterkari en í Si bolefni. 

Í fyrirhuguðu verkefni er ætlunin að búa til stórar breiður af reglubundnum SiNW og mæla PZR við jafnása þrýsting. Rúmfræðilegir stikum verður breytt kerfisbundið til að staðfesta niðurstöður forrannsóknarinnar og til að hámarka þrýstings-næmi örvíranna. Ennfremur verða rannsökuð tengsl PZR-hrifanna við tengi- og titringshætti víranna sem framkallaðir verða með riðstraumi. Rúmfræðilegir stikum verður breytt kerfisbundið til að staðfesta niðurstöður forrannsóknarinnar og til að hámarka þrýstings-næmi örvíranna. Ennfremur verða rannsökuð tengsl PZR-hrifanna við tengi- og titringshætti víranna sem framkallaðir verða með riðstraumi.

3. Umsækjandi / Applicant: Kristinn R. Þórisson

• Deild: Tölvunarfræðideild 
• Doktorsnemi: NN
• Leiðbeinandi: Kristinn R. Þórisson
• Heiti verkefnis: Treystandi sjálfvirkni fyrir flókna verkferla

Stutt lýsing á verkefninu:
Sjálfvirkni er í auknu mæli hagnyýtt í atvinnurekstri, en innleiðing sjálfvirkni í flóknum verkefnum og verkferlum, t.d. stjórnun orkuvera og í heilsugeiranum, hefur verið dræm. Tveir þættir sem ráða hvort sjálfvirkni sé samþykkt af starfsfólki eru traust og vottun. Oftast er sjálfvirkni innleidd í einni stórri hendingu, sem truflar verkferla og minnkar traust starfsmanna til tækninnar. Skilningur notenda á sjálfvirkninni verður þar að auki úr takti við raunverulega getu þess - vanmat leiðir til vannotkunar, ofmat til misnotkunar. Aðferðir til að votta sjálfsstýringu eru enn í þróun, og engar aðferðir hafa fundist enn sem geta vottað stór kerfi í heild.

Við munum þróa nýja aðferð til að innleiða treystandi sjálfvirkni í flókna verkferla, byggt á þremur megin stoðum:

1. Sjálfvirknin lærir verk sín í litlum stigvaxandi skrefum af eigin reynslu, við hlið mennskra stjórnenda, og vinnur sér þannig inn traust þeirra í tímans rás. 
2. Sjálfvirknin verður vottuð reglulega, með svipuðum aðferðum og eru notuð fyrir mennska stjórnendur, og það eykur traustið á henni frekar. 
3. Sjálfvirknin mun læra sín eigin takmörk, og forðast þannig að gera hrapaleg mistök, sem mun enn frekar auka traust til hennar. Jákvæð áhrif þessarar aðferðafræði verður metin með því að mæla hugrænt álag (e. cognitive load) á mennska stjórnendur, traust þeirra til tækninnar, og getu þeirra til að meta heildarstöðu á hverjum tíma (e. situational awareness).

4. Umsækjandi: Majd Radwan Soud

Deild: Tölvunarfræðideild

Doktorsnemi: Majd Radwan Soud

Leiðbeinandi: Mohammad Adnan Hamdaqa

Heiti verkefnis: Sjálfvirk umgjörð fyrir öryggisgreiningu snjallsamninga byggt á bæði gögnum og greiningu

Stutt lýsing á verkefninu:
Snjallsamningur er sjálfvirkur kóði sem keyrir á bálkakeðju (e.blockchain). Þess háttar snjallsamningar eru algengir til að stýra færslum á rafrænum eignum milli aðila án þess að þurfa notast við milliliði. Í slíkum samningum er öryggi haft að leiðarljósi fyrir alla aðila. Þó þeir séu óbreytanlegir á bálkakeðjunni eru þeir ekki ónæmir fyrir veikleikum. Á síðustu tveimur árum hafa átt  sér stað allnokkur tilvik slíkra árása sem hafa valdið verulegu fjárhagstjóni. 

Markmið Ph.d verkefnisins er að búa til sjálfvirka umgjörð fyrir öryggisgreiningu á snjallsamningum. Ólíkt núverandi lausnum munum við blanda formlegum greiningum og atburðagreiningum í rauntíma til að greina, meta og spá fyrir um öryggisvá snjallsamninga. Fyrstu skref rannsóknarinnar verða að greina núverandi snjallsamninga á opinberum bálkakeðjum og notast við greiningartæki sem bera kennsl á mögulega veikleika og mögulegt mynstur þeirra í snjallsamningum. Niðurstöðurnar verða í formi gagnamengis öryggisveikleika snjallsamninga sem nýtist fyrir vélrænt gagnanám fyrir öryggistól. Að endingu munum við nota öryggistólið til að koma auga á aðra veikleika snjallsamninga og uppfæra gagnamengið með.

Rannsóknin mun stuðla að öruggari snjallsamningum með 

1) Viðfangsmikilli gagnagreiningu á gagnamengi til þess að finna algengar öryggishættur 

2) Umgjörð fyrir sjálfvirka greiningu snjallsamninga útfrá öryggisgöllum og veikleikum, sem á sjálfvirkann hátt lærir nýja veikleika og möguleg mynstur þeirra og uppfærir gagnamengið.

5. Umsækjandi: Anna Ingólfsdóttir

Deild: Tölvunarfræðideild 

Doktorsnemi: NN

Leiðbeinandi: Anna Ingólfsdóttir

Heiti verkefnis: Að þjálfa og nota líkindakerfi

Stutt lýsing á verkefninu:
Markmiðið með þessu verkefni er tvíþætt. Annars vegar ætlum við að breyta staðlaða Baum-Welch reikniritinu fyrir Hulin Markov líkön þannig að hann nýtist við að læra önnur líkindafræðileg líkön. Hins vegar ætlum við að útvíkka tímarökfræðina sem til er núþegar fyrir hulin Markov líkön þannig að hún geti tjáð staðlaða eiginleika frá sannprófunum líkana eins og öryggi og lífleika og þróa tilsvarandi reiknirit fyrir sannprófanir líkansins. Í báðum tilfellum ætlum við að útfæra nýju viðbæturnar í sannprófunartólinu Uppaal og nota þær á raunveruleg tilfelli.

Framhaldsstyrkir 2020 

Rannsóknasjóður HR hefur úthlutað alls átta nýjum doktorsnemastyrkjum að heildarupphæð 42.720.000 kr. Alls bárust 20 umsóknir. Hér að neðan eru upplýsingar um verkefnin sem hljóta styrk úr sjóðnum 2019. Hver styrkur eru 420.000 kr. á mánuði í allt að eitt ár + 300.000 kr. í ferðastyrk.

Styrkþegar og upplýsingar um rannsókninar

Ármann Gylfason: Dreifni agna í blönduðu varmadrifnu iðustreymi

Upphæð styrks 5.340.000 ISK

Deild: Tækni- og verkfræðideild

Doktorsnemi: NN

Leiðbeinandi: Ármann Gylfason

Heiti verkefnis: Dreifni agna í blönduðu varmadrifnu iðustreymi

Stutt lýsing á verkefninu:

Markmið verkefnisins er að skoða flutning og dreifni agna og hita þeirra í iðustreymi sem drifið er með varmaburði, eða Rayleigh-Bénard flæði og tengd flæði þar sem iðustreymið er að hluta drifið varmaburði. Við leggjum til tilraunir á hreyfingu og dreifni vökvaagna og tregðuagna, með samtíma mælingum á hitastigi þeirra. Mælingar verða framkvæmdar bæði nærri föstum yfirborðum, þar sem umtalsverður hita og hraðastigull er til staðar, sem og fjarri yfirborðum. Áhersla er lögð á smásæja uppbyggingu slíkra flæða, auk áhrifa strókamyndunar á hreyfingar og dreifni agna í vökvanum. Við framkvæmum tilraunir í rannsóknarstofum í Háskólanum í Reykjavík og CNRS ENS de Lyon. Við beitum háhraða myndtækni og skoðum hreyfingar og hita vökva- og tregðuagna frá Lagrange sjónarhorni, ásamt því að mæla hitauppbygginu og hraðasvið flæðanna. Verkefnið snýst að stórum hluta um að þróa tilraunaaðferð til að mæla samtímis hita og hraða agnanna á ferð þeirra með því að nýta okkur Mie Scatter myndtækniaðferð á fjölliðuagnir sem hafa þann eiginleika að þenjast út við hitun.

Áhersla er lögð á að skoða breitt svið mikilvægra stika og styrkleika flotkrafta, allt frá flæðum sem fyrst og fremst eru drifin af flotkröftum til einsleitra flæða með smávægilegum truflunum vegna flotkrafta. Niðurstöður verkefnisins munu veita okkur skýrari mynd af mörgum flóknumn verkfræðilegum og náttúrulegum flæðum þar sem varmaburður er til staðar, jafnframt því sem við teljum þær auka á grunnskilning okkar á iðustreymi.

Duncan Paul Attard: Tryggja réttleika í dreifðum kerfum

Upphæð styrks: 5.340.000 ISK

Deild: Tölvunarfræðideild

Doktorsnemi: Duncan Paul Attard

Leiðbeinandi: Luca Aceto, Anna Ingólfsdóttir og Adrian Francalanza (University of Malta)

Stutt lýsing á verkefninu:

Keyrslutíma -sannprófun er að verða útbreiddari hugbúnaðar sannprófunartækni notuð í tilvikum þar sem líkanið af kerfinu sem er verið að skoða er ekki tiltækt eða óaðfinnanlegt að fá. Aðferðin skynjar kerfið sem svartan kassa og hægt er að nota til staðfestingar eftir dreifingu eða í atburðarásum þar sem kerfisþættir eru hlaðnir á kviklegan hátt. Hins vegar hefur keyrslutíma sannprófun haft alvarlegar takmarkanir í samhengi af því sem hægt er að hafa eftirlit með í keyrslutíma þar sem greining hennar er takmörkuð við núverandi inningarrakning. Við leggjum til að rannsaka nýjar aðferðir til að auka þessi mörk. Einkum teljum við aðferðir sem treysta á afritunar hugbúnað til að auka upplýsingar á keyrslutíma í boði fyrir greiningu: margar rakningar fengnar með athugun inningar á hverju afritunar kerfi eru nýtt til að fá yfirgripsmeiri sýn yfir hegðun kerfisins. Hugbúnaður afritun koma upp náttúrulega í dreifðu umhverfi þar sem kerfi samanstanda yfirleitt af mörgum hlutum, sem gerir þetta tilvalið svæði þar sem tilnefndar rannsóknir okkar geta verið beittar mikið.

Gylfi Þór Guðmundsson: Notagildi frávikgreiningar í loftmyndum flygilda

Upphæð styrks: 5.340.000 ISK

Deild: Tölvunarfræðideild

Doktorsnemit: NN

Leiðbeinandi: Gylfi Þór Guðmundsson

Heiti verkefnis: Notagildi frávikgreiningar í loftmyndum flygilda

Stutt lýsing á verkefninu:

Notkun a flygildum er þá þegar orðið að blómstrandi iðnaði og er því spáð að sá markaður í Evrópu muni velta umþaðbil 10 miljörðum Evra árið 2035. Sjálfstýrð ómönnuð flygildi (e. UAV) má nota í ýmsum tilgangi en þeirra helsta skynjunartæki eru myndavélar af ýmsu tagi. Það liggur því í augum uppi að þróun á hugbúnaði til myndvinnslu og myndgreininga er afar mikilvægur í því að hámarka notagildi flygildana. Nýjasta tæknin í þeim efnum eru svo kölluð djúpnám (e. deep-learning) aðferðir en þær hafa þó þann akk að vera mjög þúng í keryslua og krefjast því mjög orkurfreks vélbúnaðar. Fyrir flygilding, þar sem all þarf að vera batterí knúið, er það meiriháttar vandamál og því er algengast að myndvinnslan fari framm á jarðbundunum vélbúnaði eftur flug (e. off-line). Það eru þó ýmis kostir við að geta gert myndvinnsluna á flugi (e. on-line), bæði hvað varðar að þróa ný not fyrir tækin svo og að bæta núverandi þjónustur. Það verkefni sem við kynnum hér hefur tvö markmið: 1) Annarsvegar að nota djúpnáms tækni til að þróa frávika greiningu í loftmyndum flygilda og sýna frammá notagidi slíkrar tækni; og 2) Hinsvegar að aðlaga hugbúnaðarlausnina okkar að nýjustu tækni í vélbúnaði smátækja og gera ýtarlega úttekt á möguleika, fýsileika og notagildi slíkrar útfærslu.

Henning Arnór Úlfarsson: Fléttufræðileg könnun og beyting hennar á umraðanmynstur og aðrar uppbyggingar

Upphæð styrks: 5.340.000 ISK

Deild: Tölvunarfræðideild

Doktorsnemi: NN

Leiðbeinandi: Henning Arnór Úlfarsson

Heiti verkefnis: Fléttufræðileg könnun og beyting hennar á umraðanmynstur og aðrar uppbyggingar

Stutt lýsing á verkefninu:

Við leggjum til áframhaldandi þróun á umhverfi sem getur nýtt sérhæfða þekkingu til þess að uppgötva og sanna fræðisetningar á fjölmörgum sviðum stærðfræðinnar. Fléttufræðileg könnun er tilraunakennd aðferð sem leyfir nákvæma útleiðslu á uppbyggingu stærðfræðilegra fyrirbæra. Þegar manneskja hefur fundið uppbyggingu hlutar eru til ýmsar aðferðir til að reikna út eiginleika hlutarins. Hinsvegar eru skrefin frá upphaflega vandamálinu að uppbyggingunni oft handahófskennd. Það er þetta bil sem við leggjum til að fylla í.

Með aðferðum úr fléttufræði, tölvualgebru og algebrulegri rúmfræði höfum við útfært frumgerð af umhverfinu. Með því að bæta við sérhæfðri þekkingu úr sviði umraðanamynstra við frumgerðina bjuggum við til reiknirit sem hefur uppgötvað nýjar fræðisetningar og enduruppgötvað niðustöður sem spanna fjölmargar greinar í fræðunum.

Við leggjum til að nýta aðferðir úr vélrænu gagnanámi til að bæta frumgerðina, sem og að breyta úttakinu í formlegar sannanir. Við munum leyfa rannsakandanum að hafa áhrif á umgjörðina meðan hún keyrir í gegnum myndrænt umhverfi. Að lokum munum við bæta við aðferðum til að rannsaka ýmsar mismunandi fléttufræðilegar fjölskyldur.

Útkoman úr þessarri tillögur verður þjálfun á ungu vísindafólki og birtingar í tímaritum og ráðstefnum á alþjóðlegum vettvangi. Útfærslurnar á fræðilegu reikniritunum verða gefnar út frítt.

Kamilla Rún Jóhannsdóttir: Mat á hugrænu vinnuálagi með auknum skilningi á taugalífeðlisfræði hjartans

Upphæð styrks: 5.340.000 ISK

Deild: Viðskiptadeild

Doktorsnemi: NN

Leiðbeinandi: Kamilla Rún Jóhannsdóttir

Heiti verkefnis: Mat á hugrænu vinnuálagi með auknum skilningi á taugalífeðlisfræði hjartans

Stutt lýsing á verkefninu:

Skilvirk stjórnun á hugrænu vinnuálagi er mikilvæg við margskonar kringumstæður svo sem við stjórnun flugvéla eða við akstur bifreiða. Ein skilvirkasta leiðin til að fylgjast með hugrænu vinnuálagi er að mæla viðbrögð hjarta- og æðakerfisins við hugrænu áreiti. Skilningur okkar á þeim undirliggjandi taugalífeðlisfræðilegu þáttum sem stjórna viðbrögðum hjartans er hinsvegar takmarkaður og hindrar framfarir í mælanleika hugræns vinnuálags. Markmið rannsóknarinnar er að auka skilning á því hvernig viðbrögð við hugrænu vinnuálagi endurspeglast í viðbrögðum hjartans með því að skoða tímaháða eiginleika hjartans, einstaklingsbundinn mismun og heilastarfsemi. Breytileiki merkja frá hjarta- og æðakerfi verður rannsakaður með því að nota tíma- og tíðnisviðs aðferðir og þar með draga úr notkun meðaltala yfir lengri tímabil. Þessar mælingar eru síðan bornar saman við persónuleikaeinkenni. Þessu til viðbótar mun fara fram gagnasöfnun þar sem heilalínuriti er bætt við sem gerir okkur kleift að skilja hið flókna samspil milli heilans og annara sállífeðlislegra þátta við stjórnun á ástandi hjartans. Takmarkið er að draga upp líkan af viðbrögðum hjartans við hugrænu vinnuálagi að teknu tilliti til hlutverks heilans og persónuleikaeinkennum.

Mohammad Adnan Hamdaqa: Rammi fyrir smíði áreiðanlegra öryggisvottaðra bálkakeðju forrita

Upphæð styrks: 5.340.000 ISK

Deild: Tölvunarfræðideild

Doktorsnemi: NN

Leiðbeinandi: Mohammad Adnan Hamdaqa

Heiti verkefnis: Rammi fyrir smíði áreiðanlegra öryggisvottaðra bálkakeðju forrita

Stutt lýsing á verkefninu:

Markmið verkefnisins er að auka traust á bálkakeðju tækni (e. Blockchain technology) með því að fylla í skarðið á milli snjallsamningsforrita og neytenda. Verkefnið miðar að því að auðvelda þróun snjallsamninga með því að setja einfalt forritunarmál ofan á núverandi snjallsamningakerfi. Fyrirhugað forritunarmál er meira abstrakt en núverandi forritunarmál fyrir snjallsamninga (t.d Solidity, Viper eða Serpent). Þetta mun hjálpa forriturum við högun og smíði bálkakeðjuforrita og búa til keyranlega samninga með meðfylgjandi öryggis- og áreiðanleikasönnunum sem munu uppfylla öryggiskröfum neytenda.

Þetta verkefni mun taka líkanadrifna verkfræðinálgun til að þróa líkanamál fyrir verkvang snjallsamninga. Ólíkt öðrum líkanadrifnum þulusmiðum mun þulusmiður okkar geta fléttað öryggissönnun í þuluna (e. Proof carrying code (PCC)) og getur þannig smíðað sönnun um öryggi í vottorði sem bætist við snjallsamningsþuluna og gerir þar með bálkakeðjuverkvanginum kleift að sannreyna snjallsamningsþuluna áður en henni er dreift.

Slawomir Marcin Koziel: Reiknilega hagkvæm hönnunarmiðuð staðgengilslíkön fyrir hátíðnikerfi

Upphæð styrks: 5.340.000 ISK

Deild: Tækni- og verkfræðideild

Doktorsnemi: NN

Leiðbeinandi: Slawomir Marcin Koziel

Heiti verkefnis: Reiknilega hagkvæm hönnunarmiðuð staðgengilslíkön fyrir hátíðnikerfi

Stutt lýsing á verkefninu: 

Nákvæmt mat á kerfishegðun er nauðsynlegt við verkfræðilega hönnun. Hönnun á hátíðnikerfum (t.d. loftnet og loftnetaraðir) er vanalega framkvæmd með því að nota rafsegulgreiningarhermun sem er reiknislega kostnaðarsöm þegar um er að ræða raunhæf kerfi. Vegna þessa er krefjandi að nýta þesskonar greiningu í hönnun og líkangerð, sérstaklega þegar um er að ræða endurteknar hermanir eins og í bestun eða tölfræðilegri greiningu. Núverandi aðferðir til að þróa staðgengilslíkön eru takmörkuð varðandi fjölda stika og víddir þeirra. Markmið þessa rannsóknarverkefnis er að þróa reiknilega hagkvæmar aðferðir til að smíða staðgengilslíkön fyrir hátíðnikerfi.

Slawomir Marcin Koziel: Hraðvirk Staðgengils-Studd hönnun sambyggðra mötunarrása fyrir há-afkasta örfilmu-loftnet

Upphæð styrks: 5.340.000 ISK

Deild: Tækni- og verkfræðideild

Doktorsnemi : NN

Leiðbeinandi: Slawomir Marcin Koziel

Heiti verkefnis: Hraðvirk Staðgengils-Studd hönnun sambyggðra mötunarrása fyrir há-afkasta örfilmu-loftnet

Stutt lýsing á verkefninu:

Markviss samsetning íhluta er lykilatriði við smækkun rafeindatækja. Á stafrænu hliðinni er notuð hálfleiðaratækni. Þegar um er að ræða heildstæðar mötunarrásir fyrir loftnetsfylki á hátíðnienda radar-, samskipta-, leiðsagnar-, RFID og lækningatækja, er tölvustudd hönnun (CAD) og líkanagerð sem byggir á efniseiginleikum og eiginleikum íhluta nauðsynlegur hluti hönnunarferlis. Örfilmuloftnetafylki (e:Microstrip antenna array) eru miklvægur flokkur smágerðra lofneta fyrir lítil tæki sem býður upp á miðun merkis. Mötunarrás loftnetafylkisins stýrir merkinu og má nota hana til að fasa merki og breyta miðun þess. Ekki hafa verið þróaðar kerfisbundnar og skilvirkar hönnunaraðferðir fyrir innbyggðar há-afkasta örfilmu-loftnetskerfi, almennar nútíma loftnetshönnunaraðferðir henta ekki fyrir þessa smágerðu tækni. Þetta verkefni miðar að því að þróa áreiðanlega, almenna og skilvirka sjálfvirka aðferð (frá frumgerð að sannreyningu) til að hanna sambyggð örfilmu-loftnetsfylki ásamt mötunarrás með lítilli hliðargeislun.

Nýtt námskeið fyrir doktorsnema við HR

Háskólinn í Reykjavík hefur hleypt af stokkunum nýju námskeiði fyrir doktorsnema við háskólann. Námskeiðið er tvær annir að lengd og meðal námsefnis er skrif doktorsritgerða, umsóknir í rannsóknasjóði, skrif á ensku og jafnframt siðfræði í rannsóknum, tölfræði og kennslufræði. Leiðbeinendur verða dr. Kristján Kristjánsson, forstöðumaður rannsóknaþjónustu HR og dr. Rannveig S. Sigurvinsdóttir, lektor við sálfræðisvið viðskiptadeild..

Hér að neðan eru upplýsingar um verkefnin sem hljóta styrk úr sjóðnum 2018. Hver styrkur eru 420.000 kr. launastyrkur á mánuði í allt að eitt ár + 300.000 kr. í ferðastyrk. Alls var úthlutað átta doktorsnemastyrkjum að heildarupphæð 42.720.000 kr. 

Listi yfir styrkþega:

Hlín Kristbergsdóttir

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: Hlín Kristbergsdóttir
• Deild: Viðskiptadeild
• Leiðbeinandi: Jón F. Sigurðsson og Heiðdís B. Valdimarsdóttir
• Heiti verkefnis: Geðheilsa kvenna á meðgöngu og áhrif þess á þroska barna sinna 
• Stutt lýsing á verkefninu: 
  Andleg vanlíðan og geðrænir kvillar á meðgöngu er alvarlegur lýðheilsu vandi og er áætlað að hafa áhrif á allt að 20% kvenna. Það hefur ekki eingöngu áhrif á mæðurnar heldur einnig á heilsu, líðan og þroska barnanna þeirra. Þessi tengsl milli vanlíðan mæðra á meðgöngu og frávik hjá börnum þeirra er flókin og ennþá óljós. 
  
  Megintilgangur rannsóknarinnar er að kanna áhrif alvarleika þunglyndis- og kvíðaeinkenna hjá móður á meðgöngu og tengsl þess við frávik hjá börnum þeirra á aldrinum 0-13 ára. Skoðuð verða 437 börn sem áttu mæður sem greindust á meðgöngu með einkenni kvíða og/eða þunglyndis, greindust með alvarlegt þunglyndi og/eða kvíðaröskun eða taldar heilbrigðar í fyrirliggjandi rannsókn. Með formgerðarlíkön (structural equation modeling) verður kannað tengsl milli líðan móðurs á meðgöngu og frávika hjá börn þeirra og mögulega þátta sem kunna hafa áhrif á þessi tengsl. 
  Kannað verður hvort börn sem eiga mæður sem upplifðu geðræn vandamál á meðgöngu a) fæðast frábrugðin, b) þau þroskist öðruvísi og c) líklegri til að eiga við tilfinninga- og hegðunarvandamál. Einnig verður kannað hvort línulegt samband sé milli alvarleika einkenna hjá móður og versnandi útkomu hjá börnunum. 
  
  Niðurstöður hafa bæði fræðilegt og hagkvæmt gildi þar sem upplýsingar munu veita mikilvægar upplýsingar um hvaða börn eru í áhættu og nýtast til fyrirbyggjandi aðferða í mæðravernd.

María Kristín Jónsdóttir

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: María Kristín Jónsdóttir
• Deild: Viðskiptadeild
• Doktorsnemi: Ingunn S. Unnsteinsdóttir
• Leiðbeinandi: María Kristín Jónsdóttir
• Heiti verkefnis: Heilahristingur með íslenskra íþróttamanna: Nýgengi, vanstarfsemi í heiladingli og geðræn heilsa
• Stutt lýsing á verkefninu: 
  Rannsókn 1: Nýgengi heilahristings hjá íþróttamönnum, konum og körlum, í efstu deildum á Íslandi verður skráð í 12 mánuði. Líta má á heilahristing sem lýðheilsuvandamál og íþróttamenn eiga á hættu að fá endurtekna heilahristinga. Meiðslatíðni í íþróttum er ekki sú sama í öllum löndum og því er nauðsynlegt að safna íslenskum upplýsingum. Við munum tilgreina nýgengi sem fjölda heilahristinga/fjölda æfinga+leikja (athlete-exposure; AE) og greina gögn eftir aldri, kyni, íþrótt/stöðu og hvort atvikið átti sér stað í leik eða á æfingu.
  
  Rannsókn 2: Vanstarfsemi í heiladingli og tengsl við heilahristingssögu, taugasálfræðilega getu og greind, geðræna heilsu og lífsgæði verða skoðuð hjá íþróttakonum sem eru, eða hafa verið, í efstu deildum. Vitað er að vanstarfsemi í heiladingli er algeng hjá íþróttamönnum eftir heilahristing. Þrátt fyrir að konur séu oft sagðar viðkvæmari fyrir afleiðingum heilahristings hafa fyrri rannsóknir á vanstarfsemi í heiladingli eftir heilahristing einungis birt gögn um sjö konur. 
  
  Það eru 3 þrep í rannsókninni: 1) spurningalisti um heilahristingssögu, lífsgæði/geðræna heilsu og heilahristingseinkenni verður sendur til allra kvenna á Íslandi sem keppa/eða hafa keppt í efstu deildum sinnar greinar (aldur 18-45 ára, N=1160); 2) þær sem hafa sögu um heilahristing fá nánara mat á þeirri sögu í þrepi 2 og fara í taugasálfræðipróf og greindarmat. Í þrepi 3 verður gerð læknisskoðun og hormónamæling hjá þeim sem hafa skýra sögu um heilahristing.

Luca Aceto

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: Luca Aceto
• Deild: Tölvunarfræðideild
• Doktorsnemi: NN
• Leiðbeinandi: Luca Aceto og Anna Ingólfsdóttir
• Heiti verkefnis: Opin vandamál í jöfnurökfræði ferla
• Stutt lýsing á verkefninu: 
  Yfirmarkmið verkefnisins er að leysa sum krefjandi opin vandamál í fullkomnu jöfnu kerfi af gunnyrðingum hegðunarjafngildi yfir ferlaalgebru. Niðurstöðurnar sem fást í þessu verkefni munu leiða til betri skilnings á krafti klassískrar jöfnurökfræði við lýsingu og rökhugsun um alls kyns flokka tölvukerfa og munu hafa áhrif á framtíðarstarf i algebrulegum aðferðum í "concurrency theory". 
  
  Verkefnið verður fyrsti í "concurrency theory" (og kannski í tölvunarfræði í heild) sem notar umfángsmikið samstarf á netinu til að leysa vandamál á þessu sviði og mynda þannig ramma fyrir framtíðarsamstarf.
  

Sigrún Ólafsdóttir

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: Sigrún Ólafsdóttir
• Deild: Viðskiptadeild
• Leiðbeinandi: Jón F. Sigurðsson og Paul Salkovskis
• Heiti verkefnis: Þróun og árangursmat á hugrænni atferlismeðferð við starfrænum einkennum sem skerða vinnugetu
• Stutt lýsing á verkefninu: 
  Fræðilegur grunnur: Starfræn einkenni (SE), eru líkamleg einkenni sem ekki eiga sér þekktar líffræðilegar orsakir. Þau eru algeng og geta verið bæði þrálát og alvarleg. Þrálát SE valda þjáningu, skerða lífsgæði, draga úr starfsgetu og þeim fylgir mikill samfélagslegur kostnaður m.a. vegna mikillar notkunar á heilbrigðisþjónustu og mikils sjúkrakostnaðar. Árangur hefðbundinnar læknismeðferðar við SE er lítill en sýnt hefur verið fram á árangur hugrænnar atferlismeðferðar við meðhöndlun tiltekinna gerða SE. Fjöldi ólíkra SE hefur orðið til þess að mörg sérhæfð úrræði hafa verið þróuð sem er óhagkvæmt í ljósi þess hve marga sérfróða meðferðaraðila þarf til þess að beita þeim kerfisbundið. Til að bregðast við þessu höfum við, í samstarfi við rannsóknarhóp í Englandi, sett fram ósérhæft hugrænt líkan fyrir SE og þróað blandaða hugræna atferlismeðferð (BHAM) við SE. Markmið: Að aðlaga og innleiða BHAM fyrir SE sem skerða starfsgetu og árangursmeta hana með slembiraðaðri meðferðarprófun (randomized clinical trial) þar sem BHAM verður borin saman við hefðbundna meðferð (treatment as usual). Þátttakendur verða 250 einstaklingar sem sækja starfsendurhæfingu á vegum VIRK Starfsendurhæfingarsjóðs. 
  
  Ávinningur: Rannsóknin bætir verulega við þekkingu á sviði SE þar sem brugðist er við skorti á árangursríkri og hagkvæmri meðferð sem hæfir fólki með SE sem þarfnast starfsendurhæfingu. Beri meðferðin árangur mun það hafa mikil lýðheilsuáhrif þar sem hún er hagkvæm og auðvelt er að beita henni.
  

Hulda Kristín Magnúsdóttir

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: Hulda Kristín Magnúsdóttir
• Deild: Lagadeild
• Leiðbeinandi: Gunnar Þór Pétursson
• Heiti verkefnis: Orkusamband ESB - áhrif á íslenskan Orkurétt
• Stutt lýsing á verkefninu:
  Markmið rannsóknar minnar er að greina hvort áhrif EES-samningsins á íslenskan orkurétt hafa verið og eru enn vanmetin og þá með sérstöku tilliti til undanþágunnar sem er að finna í 125. gr. EES-samningins varðandi eignarétt. 
  
  Rannsókninni er skipt upp í eftirfarandi rannsóknarspurningar: (I) Hvert er núverandi gildissvið EES orkuréttar og hvernig hefur það þróast síðan 1994? (II) Með hvaða hætti hefur EES-orkuréttur og fjórfelsisreglur EES-samningsins haft áhrif á íslenskan orkurétt, og þá einkum með tilliti til eignaréttar? (III) Að hvaða marki hefur Íslandi og Noregi tekist að aðlaga Evrópskan orkurétt að sínum hagsmuni þegar kemur að innleiðingu á honum inn í EES-samninginn og hvaða þættir það eru sem móta afstöðu þjóðanna þegar kemur að innleiðingu? (IV) Hver eru möguleg áhrif Orkusambandsins á EES orkurétt? Til að svara rannsóknarspurningum I, II og IV mun ég nota retsdogmatik sem er hefðbundin rannsóknaraðferð í lögfræði. Til að geta svarið spurningu III mun ég nota rannsóknaraðferðir samanburðar réttarfélagsfræði (eigindlegar rannsóknaraðferðir) to greina hvaða þættir hafa haft áhrif á þá afstöðu sem Ísland og Noregur hafa tekið. 
  
  Rannsókn mín mun veita innsýn í það hvernig Ísland og Noregur hafa sóst eftir því að vernda þjóðarhagsmuni sína til að tryggja samkeppnishæfni sína gagnvart aðildarríkjum ESB í orkumálum.

Sigurður Ingi Erlingsson

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: Sigurður Ingi Erlingsson
• Deild: Tækni- og verkfræðideild 
• Doktorsnemi: NN
• Leiðbeinandi: Sigurður Ingi Erlingsson
• Heiti verkefnis: Greining á Shubnikov-de Haas sveiflum í tvívíðu rafeindagasi með spuna-brautar og Zeeman víxlverkun.
• Stutt lýsing á verkefninu:
  Með greinireikningi leiðum við út jöfnu fyrir Shubnikov-de Haas (SdH) sveiflur í tvívíðu rafeindagasi með bæði Rashba og Dresselhaus spuna-brautar víxlverkun og Zeeman víxlverkun. Fyrst finnum við nálgun á eiginorkum og frá þeim finnum við ástandsþéttleikann, sem tengist beint segul-eðlisviðnámi
  kerfisins. Niðurstöður okkar gilda fyrir vítt svið á Rashba og Dresselhaus víxlverkun og niðurstöður tölulegra reikninga sýna að niðurstöður greinireikninga er nákvæmar jafnvel fyrir há Landau stig.
  
  Þessar niðurstöður gera okkur kleift að skilja hvernig Zeeman víxverkun hefur áhrif á SdH sveiflur og koma með tilgátu um hvernig Zeeman breytir skilyrði þess að enginn sláttur verði í SdH sveiflum. Við leggjum til hvernig nota megi okkar aðgerð til að skýra greiningu á niðurstöðum tilrauna í hálfleiðurum með sterkri spuna-brautar víxlverkun.

Andrei Manolescu

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: Andrei Manolescu
• Deild: Tækni- og verkfræðideild 
• Doktorsnemi: NN
• Leiðbeinandi: Andrei Manolescu og Sigurður Ingi Erlingsson
• Heiti verkefnis: Hitarafstraumsflutningur í kjarnaskeljarnanóvírar
• Stutt lýsing á verkefninu: 
  Í þessari umsókn er markmiðið að rannsaka eiginleika hitarafstraums og varmastreymis í kjarna/skeljar nanóvírum með reiknilegum aðferðum þar sem farið verður út fyrir línulega svörun. Þverskurðarsnið slíkra víra getur verið hringlaga eða marghyrningslaga. Við munum skoða áhrif lögunar og lengd nanóvíranna á eiginleika hitarafstraums. Við munum rannsaka möguleikana á því að stýra nýtni hitarafstraums með segulsviði og rafsviði, fyrir gefna lögun víra og hitastigsbil.
  

Andrei Manolescu 

• Upphæð styrks: 5.340.000 ISK
• Umsækjandi: Andrei Manolescu
• Deild: Tækni- og verkfræðideild
• Doktorsnemi: NN
• Leiðbeinandi: Andrei Manolescu
• Heiti verkefnis: Majorana ástönd í kjarnaskeljarnanóvírar 
• Stutt lýsing á verkefninu:
  Majorana ástönd eru sýndareindir sem hægt er að mynda í nanókerfum, álíkar öreindunum með sama nafni sem spáð var fyrir 1937. Líkanareikningar spá því að slík ástönd megi mynda á sitthvorum enda hálfleiðandi nanóvírs í spönuðu ofurleiðandi ástandi og fyrstu merki um þær hafa fundist nýlega í tilraunum. Kjarna-skeljar-nanóvírar eru gerðir úr sammiðja skeljum með fjölhyrningaþverskurðarflöt. Lágorkurafeindir geta staðbundist í hornunum og myndað margföld Majorana-ástönd á hvorum enda vírsins. Markmið verkefnisins er greini- og töluleg rannsókn á rúmfræðilegum áhrifum á eiginleika slíkra Majorana-ástanda.

1.

• Umsækjandi / Applicant: Paolo Gargiulo
• Deild / Department: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Kamilla Rún Jóhannsdóttir, Brynja Björk Magnúsdóttir og/and Þórður Helgason
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Transcranial Electrical Stimulation and EEG monitoring capabilities.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The combination of transcranial direct current stimulation (tDCS) with electroencephalography (EEG) holds significant promise for both enhancing normal brain functioning and addressing various brain disorders. 1) In normal functioning, this system can be utilised to optimise cognitive performance, learning, and memory. In educational settings, it may improve attention, executive functions, and problem-solving abilities by modulating neural activity. This can aid in enhancing learning outcomes, particularly for tasks requiring sustained focus or complex cognitive processing. 2) In brain disorders, the tDCS-EEG system can be instrumental in psychiatric and neurodevelopmental treatment. For example, in depression, tDCS may be used to modulate activity in the prefrontal cortex, helping to alleviate symptoms. In schizophrenia, it can potentially improve cognitive impairments. For neurodevelopmental disorders such as ADHD and autism, tDCS combined with EEG may assist in improving attention, social skills, and cognitive functioning by promoting more balanced neural connectivity. Additionally, in addiction treatment, this technology can target brain regions involved in impulse control and decision-making, potentially aiding in reducing cravings and supporting long-term recovery. Overall, this integrated system could offer a more tailored approach to both enhancing brain function and managing neurological and psychiatric conditions. It is very important to mention that Reykjavik University is part of the Neurotech consortium and is currently working on developing a Joint master's degree with other Universities under the umbrella of two key topics: Brain and Technology. In this frame, the tDCS infrastructure will increase our capability to design a cutting-edge master's program, including practical training and experimentation on brain electrical response   

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

2.

• Umsækjandi / Applicant: Ingi Þór Einarsson
• Deild / Department: Íþróttafræðideild/Dept. of Sport Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Sveinn Þorgeirsson og/and Jose Saavedra
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Tengja saman mælingar innra- og ytra álagi hjá afreksíþróttafólki.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Íþróttafræðideildin hefur nýlega skrifað undir samstarfsamning við Handknattleikssamband Íslands (HSÍ) um mælingar og eftirfylgni á kvenna landsliði Íslands sem nú er á leið á stórmót. Mælingarnar felast meðal annars í því að þol og styrkur verða mæld með tækjum (K5VO2max, og VALD) sem nýlega hafa verið keypt meðal annars með styrk frá Innviðasjóði og gerðu okkur kleift að fá þennan samning. Íþróttafræðideildin hefur nýlega eignast 14 Catapult hröðunarnema sem mæla hreyfingar leikamanna í rauntíma og við raunverulegar aðstæður. Þessir Catapult nemar skila gögnunum í rauntíma inní hugbúnað sem einnig er til staðar. En nemarnir geta einnið lesið gögn frá hjartsláttarmælum frá hverjum og einum leikmanni sem ber nemana og sent inn í hugbúnaðinn nákvæmlega sömu tímalínu og gögnin frá hröðunarnemunum í rauntíma. Með þessu mót er hægt að fylgjast mjög nákvæmlega með því hvað leikmennirnir eru að gera á æfingum á undirbúingstímabilinu fyrir stórmótið og hvaða áhrif sú áreynsla hefur á lífeðlisfræðilegukerfin þeirra. Með því að bera þessar niðurstöður saman við þolmælingarnar og styrktarmælingunum fáum við mjög góða heildarmynd af stöðu leikmannanna og hvar styrkleikar og veikleikar þeirra liggja. Undirbúningshópur kvennalandsliðsins mun telja um 18 leikmenn. Við erum því að biðja um 4 Catpult nema í viðbót ásamt því að fá hjartsláttarmæla fyrir hvern nema.     

Styrkupphæð / Grant amount: 654.720 kr./ISK

3.

• Umsækjandi / Applicant: Yonatan Afework Tesfahunegn
• Deild / Department: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Paolo Gargiulo, Eyþór Rafn Þórhallsson og/and Jónas Þór Snæbjörnsson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Accessories for Instron Static 34TM-50 Testing System.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The recently acquired Instron 34TM-50 universal testing machine will be integrated into teaching and research across several engineering programs at RU. It will support hands-on learning and lab-based demonstrations in courses such as Statics and Mechanics of Materials (T-106-BURD), Machine Elements (T-401- VELH), Machine Elements I (VT VHF1003), Machine Element Design (VT VHF2013), and Advanced Biomechanics (T-828-BIOMM). However, to perform critical tests such as compression, bending, and accurate strain measurement, essential accessories—including extensometers, flexure fixtures, compression platens, and sensor interface cards—are still needed. In research, the machine is central to ongoing work in composite materials, a long-standing focus at RU. Its 50kN capacity and compatibility with international testing standards will enable more accurate evaluation of mechanical properties, such as tensile strength, modulus, and flexural behavior. The infrastructure also supports the growing activities of the Icelandic Centre for Additive Manufacturing (ICAAM). ICAAM's 3D printers, including the J850 (funded by RANNIS) and Modix (funded by the RU Infrastructure Fund), produce multi-material parts that mimic soft and rigid biological tissues. With the full setup, researchers will be able to test and analyze the mechanical behavior of these advanced printed structures, such as synthetic organs, vascular networks, and bone-like materials, under realistic loading conditions. Once equipped with the necessary accessories, the 34TM-50 will become a core asset for interdisciplinary research and teaching in mechanical, biomedical, and materials engineering at RU     

Styrkupphæð / Grant amount: 2.800.000 kr./ISK

4.

• Umsækjandi / Applicant: María Sigríður Guðjónsdóttir
• Deild / Department: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Nursanty Elisabeth Banjarnahor
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Flæðimælir fyrir jarðhitaverkefni.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Rannsóknarhópurinn sem við erum hluti af hefur unnið að verkefninu GeoEjector síðustu ár þar sem við höfum rannsakað möguleika á því að tengja saman misþrýstar borholur sem nýttar eru í rafmagnsframleiðslu. Við höfum notað rannsóknaraðstöðu í HR (Rannsóknastofu í Orkutækni) en ætlum núna að skala þá aðstöðu upp með því að byggja upp svokallað GeoLab í Nýsköpunarkjarna Hellisheiðarvirkjunar. Þar verður nýttur styrkur frá Samstarfssjóði Háskólanna en sá styrkur fer fyrst og fremst í að byggja upp aðstöðuna og tengja okkur í innviðina á staðnum.

Styrkupphæð / Grant amount: 2.808.521 kr./ISK

5.

• Umsækjandi / Applicant: Baldur Þorgilsson
• Deild / Department: Tæknifræðideild/Dept. of Applied Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Ármann Gylfason og/and Hafrún Kristjánsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Vöðvariti fyrir kennslu og rannsóknir.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Tækin verða notuð í kennslu og rannsóknum. Nemendur munu geta farið úr húsi og gert mælingar hjá t.d. íþróttaliðum eða fengið þau í hús.   

Styrkupphæð / Grant amount: 1.240.000 kr./ISK

6.

• Umsækjandi / Applicant: Ármann Gylfason
• Deild / Department: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Jónas Þór Snæbjörnsson, Yonatan Afework Tesfahunegn og/and Michael Shannon Moorhead
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Multi-component CTA system - module for 2 velocity components.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The wind tunnel facility and its attached measurement systems are designed for broad applications in fluid mechanics, for research and education at all levels, discovery and dissemination of knowledge. There is an immediate need for an improvement of the existing measurement equipment in the wind tunnel laboratory to meet the objectives in the recently funded, three-year research project: Wind Power Installations in Harsh Environments (RANNIS IRF). This project is based on a multi-purpose wind tunnel, capable of simulating the atmospheric boundary layer to assess wind farm efficiency, wind loads during high-strength gusts, and fouling by dust, hail or rain. Other, highly relevant research projects led by the collaborators in this proposal, including wind loads on Bridges, cables and power lines, power plant components, and shape optimization of aerial vehicles, benefit greatly from the application of this facility, as would projects that simulate wind patterns in residential areas. On the teaching side, it is essential to increase the visibility and capability of the thermal-fluids laboratory at Reykjavik University for both the Department of Engineering and the Department of Applied Engineering. It is abundantly clear that topics relevant to sustainable energy generation and efficiency in electrical generation and transport are of highest concern for our society. On this front, the Iceland School of Energy and the Department of Engineering offer a variety of courses in sustainable energy, including wind power, that benefit greatly from the thermal fluids laboratory. It is particularly interesting to be able to increase the lab-based aspects of this program to increase the depth and scope of the education provided and further strengthen the ties of the program with international collaborators and attract visiting students. All these above rely fundamentally on being able to detect the flow field and its velocity components.   

Styrkupphæð / Grant amount: 2.314.331 kr./ISK

7.

• Umsækjandi / Applicant: Þórhildur Halldórsdóttir
• Deild / Department: Sálfræðideild/Dept. of Psychology
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Hanna Steinunn Steingrímsdóttir, María Kristín Jónsdóttir og/and Brynja Björk Magnúsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Physiological measures in health and disease across the lifespan:  Mental health and cognition.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The proposed infrastructure will play a central role in advancing psychophysiological research and training within the Department of Psychology at Reykjavik University (RU). The equipment — including EEG caps, wearable biometric devices (e.g., Oura rings), and digital tools for psychological and cognitive assessment (iPads) — will enable data collection on the interaction between psychopathology, cognitive function, and physiological responses, both in controlled laboratory settings and in naturalistic environments. The new infrastructure will support a wide range of current and planned research across the department. For example: • Drs. Halldorsdottir and Steingrímsdóttir will use the equipment to investigate adolescent brain responses to social media. • Dr. Halldorsdottir will study changes in brain activity and physiology in early childhood following prenatal stress exposure. • Drs. Jónsdóttir and Steingrímsdóttir will examine individualized cognitive fluctuation patterns in neurodegenerative diseases. • Dr. Steingrímsdóttir will explore neural activity related to learning using EEG. These projects reflect the breadth of applications for the equipment across basic and applied research in clinical and developmental psychology, applied behavior analysis, and clinical neuropsychology. The integration of mobile and wearable technology will also enable ecologically valid data collection outside of the lab, expanding the potential for real-world research. In addition to research, the infrastructure will be used extensively for teaching and training. It will support undergraduate, master’s, and doctoral-level student projects and serve as a core resource for new neuroscience-oriented programs, including the Neuropsychology degree spearheaded by Dr. Brynja Bjork Magnusdottir (co-applicant), currently being developed in collaboration with the University of Iceland, and international research-based graduate programs under RU’s partnership with Neurotech EU. The proposed infrastructure will provide students with practical experience in EEG, physiological monitoring, and cognitive data collection — skills that are increasingly essential for training in neuroscience, clinical science, and mental health disciplines.  

Styrkupphæð / Grant amount: 3.660.210 kr./ISK

8.

• Umsækjandi / Applicant: Hlynur Stefánsson
• Deild / Department: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Engin/None
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Microplastics in Glaciers – Infrastructure Support for Field Sampling Equipment.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The equipment will be used to collect ice and snow core samples from five strategic locations on the Vatnajökull ice cap over the three-year duration of the IRF-supported research project Microplastics in Glaciers. These samples are fundamental to determining microplastic deposition, vertical transport, and fate within glaciers. Specifically, the infrastructure will be used during: - Annual glacier expeditions in collaboration with the Institute of Earth Sciences, Icelandic Meteorological Office and Landsvirkjun (Icelandic national power company). - Field training workshops for RU PhD and MSc students working on the research project, and as a part of an elective course at RU in Environmental Engineering and Hydrology. - Core retrievals feeding into lab-based microplastic analysis via µ-Raman spectroscopy (partner: University of Gothenburg).   

Styrkupphæð / Grant amount: 2.134.783 kr./ISK

9.

• Umsækjandi / Applicant: Bettý Ragnarsdóttir
• Deild / Department: Sálfræðideild/Dept. of Psychology
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Kamilla Rún Jóhannsdóttir og/and Linda Bára Lýðsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Rannsóknar og þjálfunarsetur við Sálfræðideild HR.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Stofnun þessa rannsóknar- og þjálfunarseturs mun nýtast í fjölþættum tilgangi innan sálfræðideildar Háskólans í Reykjavík. Viðtalsherbergin með einhliða spegli og upptöku- og hljóðkerfi verða nýtt til kennslu í klínískri sálfræði, þar sem nemendur geta æft viðtals- og meðferðarfærni í stjórnuðu umhverfi. Með einhliða spegli geta leiðbeinendur og samnemendur fylgst með í rauntíma án þess að trufla viðtalið. Upptökubúnaður gerir kleift að skoða og greina viðtöl eftir á og veita markvissa endurgjöf. Auk þess mun rýmið nýtast í fjölbreyttum rannsóknum, bæði meistaraverkefnum og stærri rannsóknarverkefnum, þar sem mikilvægt er að skrásetja og greina mannlega hegðun, samskipti og inngrip á nákvæman hátt. Fjarfundabúnaður og kennslurými munu styðja við fjarkennslu og vinnustofur, auk þess sem kennarar geta nýtt upptökur til kennsluefnis eða gagnrýninnar greiningar á meðferðaraðferðum. Heildrænt séð mun tækjabúnaðurinn bæta gæði kennslu, auka gagnreynda þjálfun og styrkja rannsóknarstarf innan deildarinnar verulega.   

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

10.

• Umsækjandi / Applicant: Hannes Högni Vilhjálmsson
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild/Dept. of Computer Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Rannveig S. Sigurvinsdóttir, Björn Þór Jónsson og/and Stefán Ólafsson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: VR/XR Infrastructure for Research and Teaching.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Research based on VR/XR equipment has included and/or will include: Courtroom training; Experiments in Psychology; Language lessons based on Cultural Heritage (IMMERSE project); Virtual agents; Multimedia analytics; ... and many more. Furthermore, the infrastructure will be used for teaching game development and psychology, among other topics.    

Styrkupphæð / Grant amount: 2.446.806 kr./ISK

11.

• Umsækjandi / Applicant: Vala Hjörleifsdóttir
• Deild / Department: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Engin/None
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Tölvubúnaður til greininga á gögnum frá ljósleiðaravökum.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Tölvan ásamt diskastæðu með diskum yrði staðsett nálægt HR reikniklasanum. Diskastæðan myndi tengjast bæði tölvunni og reikniklasa HR. Notendur myndu tengjast tölvunni úr sínum persónulegu tölvum yfir netið. Horft er til vinnuumhverfis þar sem tölvan sem hér er óskað eftir yrði notuð til þróunar á hugbúnaði og fyrir léttari keyrslur. Vegna mikils gagnamagns eru "léttari keyrslur" þó oft líka þungar, eru minnisfrekar og þurfa talsvert reikniafl. Þróun á GPU keyrslum yrði á HR reikniklasanum og vinnslukeyrslur yrðu á IREI reikniklösunum.    

Styrkupphæð / Grant amount: 2.003.000 kr./ISK

12.

• Umsækjandi / Applicant: Þórður Helgason
• Deild / Department: Verkfræðideild/Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Torfi Þórhallsson, Yonathan Afework Tesfahunegn og/and Paolo Gargiulo
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Aukin reiknigeta klusters.

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Herma dreifingu rafstraums við raförvun í taugakerfinu. Notum rúmlýsingu, rúmlíkan líffæra og bætum við rafeiginleikum til að reikna dreifingu rafstraum frá rafskautum á yfirborði líkamans eða innan hans til að sjá þéttni straumsins í einstökum hlutum taugakerfisins. Þannig má gera sér grein fyrir hvernig raða skuli upp rafskautum til að ná til ákveðinna staða innan taugakerfisins og besta staðsetningu rafskautanna. Herma varmaflutning innan líkamans. Annað verkefni, unnið í þágu skaðaminkunnar í taugakerfinu er varmaflutningur innan líkamans, hermdur til að skoða hvar og hvernig kæla megi ákveðna staði taugakerfisins eftir slys til að verja vefinn fyrir áhrifum bólgu og blæðinga. Meðferðin er afgerandi fyrir útkomu sjúklingsins og þar með lífsgæði hans eftir slys. Í báðum þessum verkefnum er þörf á mikilli reiknigetu. Líkön okkar tóku þrjá sólarhringa í keyrslu á nokkuð öflugri leikjatölvu. Það mátti stytta þann tíma með sama líkan niður í um þrjá klukkutíma með öflugri borðtölvu. Með þessari umsókn er stefnt á að auka reiknigetu núverandi tölvuklösters HR til að ná reiknitíma niður í mínútur í stað klukkutíma og þar með gera þessar hermanir nothæfar bæði fyrir rannsakendur og fyrir klíníska notkun.

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

Styrkir úr Innviðasjóði HR 2024

Innviðasjóður HR hefur úthlutað alls 12 styrkjum að heildarupphæð 37.283.844 kr. Umsóknarfrestur var 10. maí, 2024 og bárust alls 17 umsóknir. Sótt var um samtals 53.469.313 kr. Hér að neðan eru upplýsingar um verkefnin sem hljóta styrk úr sjóðnum 2024. Þetta er í fjórða sinn, sem úthlutað er úr sjóðnum. Sjóðurinn hefur það hlutverk að veita styrki til kaupa og/eða uppbyggingar á tækjum, gagnagrunnum og hugbúnaði og öðrum þeim búnaði sem telst mikilvægur fyrir framfarir í kennslu og rannsóknum við HR. Sjóðurinn veitir einnig styrki til leigu á tækjum, til skemmri eða lengri tíma. Við mat á umsóknum er meðal annars litið til gæða umsóknar og umsóknargagna, m.a. er tekið mið af eftirfarandi atriðum:

• Mikilvægi innviðarins fyrir framfarir í kennslu og rannsóknum við HR.
• Fyrirsjáanlega nýtingu innviðarins á milli deilda HR eða milli starfsmanna.
• Raunhæfi og ígrundun kostnaðaráætlunar.

1.

• Umsækjandi / Applicant: Andrei Manolescu
• Deild / Department: Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Halldór Guðfinnur Svavarsson og Muhammad Taha Sultan
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Desktop Sputter Coater

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: - Gas Sensing: The sputter coater will play a pivotal role in the development of gas sensors capable of detecting gases like oxygen, fluorides, sulfur dioxide, and ammonia. This entails depositing thin films of metal oxides and semiconductors as sensing layers, followed by the deposition of metallic contacts for electrical characterisation of the samples. By facilitating precise and uniform film deposition, the equipment ensures the reliability and sensitivity of these gas sensing devices, crucial for environmental monitoring and industrial safety.

- Solar Cell Fabrication: In the fabrication of solar cells, an essential preliminary step involves depositing metallic contacts onto glass substrates. The sputter coater will enable this process, ensuring optimal electrical performance of the solar cells. By streamlining the fabrication workflow, the equipment accelerates research in renewable energy technologies, contributing to the advancement of sustainable energy solutions.

- SEM Sample Preparation: Sample preparation is a critical aspect of scanning electron microscopy (SEM) analysis, particularly for insulating and semiconducting materials. The sputter coater will facilitate the deposition of thin conductive films onto samples.

- Respiratory sensing: Currently underway, this project is making significant advancements in advancing respiratory monitoring technology. Once fabricated, these sensors will be integrated into an in-house device and rigorously tested by the Sleep Apnea group at RU, ensuring their efficacy in real-world applications. This integrated approach from fabrication to testing underscores our commitment to innovation in healthcare technology and addressing critical medical needs.

- RU Teaching: Additionally, the sputter coater will serve as an educational resource in the Materials Science course (T407-EFNI), which will be used for lab exercises. By incorporating hands-on practical exercises, such as the fabrication of Schottky diodes based on thin films, students will gain firsthand experience in materials synthesis and device fabrication. The equipment will enable students to deposit thin films onto provided substrates, provided by the Nanophysics Center, and fabricate Schottky diodes for electrical characterization.

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

2.

• Umsækjandi / Applicant: Ármann Gylfason
• Deild / Department: Verkfræðideild og Iðn- og tæknifræðideild/Dept. of Engineering og Dept. Of Applied Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Jónas Þór Snæbjörnsson, Yonatan Afework Tesfahunegn og Michael Shannon Moorhead
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Dantec Streamline PRO

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The wind tunnel facility is designed for broad applications in fluid mechanics, for research and education at all levels, discovery and dissemination of knowledge. There is an immediate need for an improvement of the existing measurement equipment in the wind tunnel laboratory to meet the objectives in the recently funded, three-year research project: Wind Power Installations in Harsh Environments (RANNIS IRF). This project is based on a multi-purpose wind tunnel, capable of simulating atmospheric boundary layer to assess wind farm efficiency, wind loads during high strength gusts, and fouling by dust, hail or rain.

Other, highly relevant research projects led by the collaborators in this proposal, including wind loads on Bridges, cables and power lines, power plant components, and shape optimization of aerial vehicles would benefit greatly by the application of this facility, as would projects that simulate wind patterns in residential areas.

On the teaching side, it is essential to increase the visibility and capability of the thermal-fluids laboratory at Reykjavik University for both the Department of Engineering and the Department of Applied Engineering. It is abundantly clear that topics relevant to sustainable energy generation, and efficiency in electrical generation and transport are of highest concern for our society. On this front, the Iceland School of Energy and the Department of Engineering offer a variety of courses in sustainable energy, including wind power, that would benefit greatly from a devoted thermal fluids laboratory. It is particularly interesting to be able to increase the lab-based aspects of this program to increase the depth and scope of the education provided, and further strengthen the ties of the program with international collaborators and attract visiting students.

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

3.

• Umsækjandi / Applicant: Hjalti Rúnar Oddsson
• Deild / Department: Íþróttafræðideild og Verkfræðideild / Dept. of Sport Science and Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Magnús Kjartan Gíslason og Hafrún Kristjánsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Vald Humantrak, Vald Dynamo, Vald Forceframe, Vald Nordbord

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Innviðirnir verða nýttir bæði við kennslu og rannsóknir í Verkfræði og Íþróttafræði. Varðandi kennsluna, þá eru eftirfarandi námskeið þar sem innviðirnir yrðu nýttir: T-561-LIFF (Lífaflfræði), T-828-BIOMM (Advanced Biomechanics), T-562-EMG1 (Vöðvarafrit), E-103-ANAT (Líffærafræði), E-213-KINE (Hreyfingafræði), E-614-IFEN (Íþróttameiðsl, forvarnir og endurhæfing) E-512-PEME (Afkastamælingar) E-107-DVSP (Styrk- og aflþjálfun) E-712-TPME, (Þjálfunarlífeðlisfræði og mælingar) E-716-MOVE (Hagnýt hreyfingafræði og fyrirbyggjandi þjálfun). Þau rannsóknarverkefni þar sem innviðirnir myndu nýtast vel væru t.d. notkun IMU nema til mælinga á fínhreyfingum höfuðs annars vegar og axla hins vegar. Myndavélin myndi nýtast vel til að samkeyra hreyfimælingar með IMU nema. Einnig myndi opnast möguleiki á að bæta við mælingum á styrk hálsvöðva og axlavöðva. Annað verkefni þar sem innviðirnir myndu nýtast væri rannsókn á notkun nýrrar fótapressu til að sporna við vöðvarýrnun í eldri borgurum, þar sem kraftnemarnir eru meðfærilegir, er hægt að framkvæma mælingarnar á þátttakendum sem eru á Landakoti til að magntaka hvernig þjálfunin auki styrk í fótum. Innviðinir myndu einnig nýtast í rannsóknum á áhrifum hreyfiinngrips fyrir 65 ára og eldri í Kópavogsbæ sem og á rannsóknum á afkastagetu afreksíþróttafólks þeirra sérsambanda og sem að íþróttafræðideild er í samstarfi við.

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

4.

• Umsækjandi / Applicant: Brynja Björk Magnúsdóttir
• Deild / Department: Sálfræðideild / Dept. of Psychology
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Hanna Steinunn Steingrímsdóttir og Kamilla Rún Jóhannsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: EEGO mylab

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: As mentioned previously, this EEGO mylab system will expand our EEG neuroimaging research and teaching capacity in the Departments of Psychology and Engineering, firstly with an ongoing research project exploring event-related potentials (ERPs) associated with feedback presentation during a matching-to-sample (MTS) experimental paradigm. Preliminary findings from the recent pilot investigation in a sample of n=11 participants underscore the sensitivity of ERP measures to feedback presentation during an MTS paradigm, providing new insight into the cortical neurodynamics of error monitoring and response adjustment in the establishment of conditional discriminations.

Likewise, the new equipment will facilitate the teaching of practical applications for the following courses at Reykjavík University:

• EEG in Psychological Research

• Medical Instrumentation and Biosignal Analysis

• Clinical Neuropsychology

• Neurodynamics and Neurostimulation.

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

5.

• Umsækjandi / Applicant: Juliet Ann Newson
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering / Iceland School of Energy
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Vala Hjörleifsdóttir og Jacob Kaminski
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: FLUKE equipment (Five x 62 Max+ IR Thermometer, Five x Fluke 51 II Thermometer, One x Fluke 54 II B Dual input hitamælir, Six x Fluke 80PK-22 Hita próbur, One x Fluke Hitanemi með oddi K-gerð)

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Field data collection for teaching (up to 5 groups of students) and research.

Styrkupphæð / Grant amount: 2.488.276 kr./ISK

6.

• Umsækjandi / Applicant: María Sigríður Guðjónsdóttir
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Guðrún Arnbjörg Sævarsdóttir, Yonatan Afework Tesfahunegn og Ximena Guardia Muguruza
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: GeoEjector

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Búnaðurinn verður notaður í tilraunum í verkefninu GeoEjector og er þá viðbót og umbætur á núverandi tilraunaaðstöðu sem staðsett er í Orkutæknistofu á 1.hæð í húsnæði HR.

Styrkupphæð / Grant amount: 700.000 kr./ISK

7.

• Umsækjandi / Applicant: Paolo Gargiulo
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Yonatan Afework Tesfahunegn, Magnús Kjartan Gíslason og Ólafur Eysteinn Sigurjónsson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: GrabCAD Research Package

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: In general, all the current applications made in the ICAAM lab will benefit from using the new software, following 2 examples of applications of Digital Anatomy Creator (DAC) and GrabCad Pro.

1. realization of synthetic knee cartilage to study the mechanical response of aging and diseased subjects, especially with osteoarthritis. Data from the Restore Database (European Project) were provided to have the 3D models of interest. Then, two dedicated polymers were designed and realized to mimic the elastic properties of human cartilage. The resulting Young’s Moduli of the two blends embrace the empirical results found in the literature (Ciliberti et. Al., 2023). Meanwhile, a complementary approach of realizing a fiber-reinforced composite was tested with a dedicated matrix characterized by the absence of mechanical resistance. The cartilage layered structure with different fibers orientation and dimensions resembling the collagen, were realized and the tests showed an anisotropic mechanical behavior depending on the fiber orientation with an overall Elastic modulus almost 50% below the biological counterpart (Dolino & Coato et. al., 2023). The next step is to merge the two approaches to obtain a morphologically accurate cartilage, with a comparable elastic module and an anisotropy based on the fiber orientation and organization (Preliminary unpublished data). The role of DAC software was crucial in the workflow since allowed us to design the blends and it will permit in the future to tune the composition of the blends based on the mechanical properties that we want to achieve.

2. study of mechanical failure of the metastatic vertebral body. The disease is life-threatening, subjects are often under- or over-treated due to a lack of sensitivity to the actual scale and the research has to rely on rare and costly ex-vivo donor parts. The importance of using synthetic solutions to enhance knowledge in the field and to provide a reliable and accurate tool to better address the treatment policy is crucial. The idea was to replicate the mechanical failure of healthy and metastatic vertebrae. Several materials were characterized and the best composition for both bone and metastasis was found (Forni, 2024 under revision). Then, a test on the real subject vertebral body was done, encapsulating the vertebra and the metastasis in cylindrical-shaped support to optimize the testing phase. Our set-up showed a good match with the ex-vivo fracture way and load, achieving a fractural load of 5870 N on planes at 45°, similar to most of the findings in the published research study (Forni, 2024 under revision). The workflow has been validated with an additional pool of five subjects with different sizes and positions of metastasis (Unpublished results). Since it has been demonstrated that the position and the size of the metastasis matter, we can scale and move the metastasis 3D model in different positions of the vertebral body to explore scenarios that are not present in donor specimens enhancing the risk factors associated with mechanical failure.

Styrkupphæð / Grant amount: 1.900.000 kr./ISK

8.

• Umsækjandi / Applicant: Þórður Helgason
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: -
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: eego24 (heilariti)

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Fyrirhuguð notkun er við rannsóknir á hreyfingum mænu- og heilaskaðaðra. Þeir eru bornir saman við einstaklinga án skaða. Þannig fæst þekking á breytingum vegna skaðans, hvernig hann þróast og á áhrifum meðferðar. Þetta á einnig við um íþróttamenn og áhrif þjálfunar á þeirra hreyfigetu. Nemendur í námskeiðinu Taugaverkfræði læra á búnaðinn og á úrvinnslu gagna úr honum. Þá nemendur í rannsóknartengdu verkefni. Íþróttafræðin og sálfræðin getur einnig notað búnað af þessu tagi. Ekki vannst tími til að fá fólk úr þeim deildum til að taka þátt í þessari umsókn nú eins og í mörgum öðrum.

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

9.

• Umsækjandi / Applicant: Torfi Þórhallsson
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Elias August
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Go2 EDU Plus_U2

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: To better prepare graduates for a career in robotics and automation, two new courses will be developed within the MSc program in Mechatronics: 1) a course on the dynamics and control of robot motion, and 2) a course on embodied artificial intelligence. The first course will also be open to undergraduates. The courses include laboratory components that prepare the students for solving complex tasks with real robots in real environments. Exercises will be conducted using the ROS 2 software framework for robot development, an open-source framework that is widely used in research and in robotics startups.

Specifically, quadruped robots will be used to exercise locomotion, navigation, and human-robot interaction tasks. As an example, quadruped robots could be trained to walk in different terrain on and around the university premises. The proposal calls for the acquisition of two robots to facilitate cooperation and competition and as a contingency against equipment failure. Simple manipulation will be exercised using an existing Franka Emika robot arm with two finger parallel gripper that also runs ROS 2. A dexterous robot manipulator will be added later and is outside the scope of the proposal.

The robots will be used for research in embodied artificial intelligence and neuromorphic computing in conjunction with additional hardware such as event cameras. This will take the form of MSc and PhD theses projects. Unitree robots have been widely adopted for research. Research published using these quadruped robots is more widely used and cited..

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

10.

• Umsækjandi / Applicant: María Sigríður Guðjónsdóttir
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Guðrún Arnbjörg Sævarsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Rafgreinar til kennslu og kynningar

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Hér er sótt um styrk til að kaupa rafgreina fyrir rafgreiningu á vetni sem mun nýtast við kennslu og rannsóknir við HR.

Ísland stefnir á að fasa út jarðefnaeldsneyti á næstu áratugum og til þess að það verði mögulegt þarf aðra orkugjafa til. Vetni hefur verið nefnt sem mögulegur orkuberi, bæði í hreinu formi eða til nýtingar í framleiðslu á öðrum orkugjöfum s.s. ammóníaki sem auðveldara er að geyma og flytja en vetni.

Mörg verkefni hafa verið gerð við Verkfræðideild sem snúa að vetnisframleiðslu en til þessa hefur ekki verið hægt að vera með puttana beint í vetnisframleiðslunni sjálfri. Því er mikilvægt að til séu tæki og kennsluefni sem gera nemendum kleift að fá betri innsýn og dýpt inn í vetnisframleiðsluna með því að framleiða vetnið sjálf.

Hér er stefnt á að setja upp tvær mismunandi gerðir af rafgreinum til nota við kennslu, annars vegar PEM rafgreini og hins vegar Alkaline rafgreini. Þessar tvær aðferðir eru notaðar við vetnisframleiðslu og er mikilvægt að nemendur hafi sýn inn í báðar aðferðir.

Styrkupphæð / Grant amount: 1.000.000 kr./ISK

11.

• Umsækjandi / Applicant: Yonatan Afework Tesfahunegn
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Jónas Þór Snæbjörnsson, Eyþór Rafn Þórhallsson og Magnús Kjartan Gíslason
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Medium-range universal testing machine

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The 34TM-50 universal testing machine can be integrated into teaching in various courses, including Statics and Mechanics of Materials (T-106-BURD), Machine Elements (T-401-VELH), Machine Elements I (VT VHF1003), Machine Element Design (VT VHF2013), and Advanced Biomechanics (T-828-BIOMM).

The machine can be used to test composite materials, a long-standing and ongoing research topic at RU. Its capacity to apply forces up to 50 kN makes it suitable for various composite testing applications that require accuracy and detailed demonstration of material behaviour. This would, therefore, allow RU researchers to evaluate composite materials' mechanical properties in accordance with international standards more effectively and reliably than currently possible.

The Icelandic Center for Additive Manufacturing (ICAAM) has advanced 3D printers, including the J850 and Modix, funded by RANNIS and RU Infrastructure Funds, respectively. The J850 specializes in creating multi-material parts that are soft and rigid and can print unique material combinations that simulate the mechanical properties of native tissues and bones. This capability is pivotal for developing models that realistically mimic human organs and complex vascular and bone structures when force is applied. Utilizing the 34TM-50 machine, this setup presents new research opportunities to analyze the mechanical properties of these 3D-printed products.

Styrkupphæð / Grant amount: 4.000.000 kr./ISK

12.

• Umsækjandi / Applicant: Marcel Kyas
• Deild / Department: Tölvunarfræðideild / Dept. of Computer Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Joseph T Foley og Hannes Högni Vilhjálmasson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Medium-range universal testing machine

Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: We will use the LIDAR and the RTK systems to expand our drone research opportunities. The batteries are needed to maintain the operating time of the drone and the base station because the additional LIDAR increases the drone's power draw.

We use the RTK base station and drone to improve its position estimates. This improved positioning enables us to capture the data described below with much higher precision. It also allows us to navigate the drone more precisely, especially near buildings.

We will propose a project with HÍ on measuring the composition, expansion, flow, and shape of plumes and lava flows during volcanic eruptions and cooling lava fields after the eruption. We repeat flyovers to create time lapses of how cooling lava moves.

We are using the Dual Gimbal Connector. We can use the existing thermal camera and the LIDAR at the same time, and we can capture a 3D representation of heat distribution on lava fields.

The same technology can create 3D representations of glaciers and their surface temperature. This data helps to understand glacial surface motion and melting better.

The paired LIDAR with the camera can create 3D scans of large structures, e.g., buildings, trees and other vegetation. This can create faithful models of existing buildings, parks, and forests. These digital models can be used to preserve the look and position of buildings as part of our heritage.

Styrkupphæð / Grant amount: 3.195.568 kr./ISK

1.Umsækjandi / Applicant: Paolo Gargiulo

• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: María Kristín Jónsdóttir, Hafrún Kristjánsdóttir, Anna Sigríður Islind
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Postural control signature: Advanced assessment and diagnostics using the BioVRSea paradigm
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: We will use the infrastructure to achieve the following objectives: Develop a multi-modal signature for postural control (PC) physiological response in healthy subjects and in details:

• 1. Assess physiologically comprehensive responses in healthy subjects
  • Evaluate the ranges of statistical differences within gender, age and specific cases, e.g.:
    • Differences between motion sickness (MS) prone and not-prone participants
    • Difference between sea-habituated and non-sea-habituated sailors
• 2. Define a normative model for healthy subjects based on brain, muscle and heart-related metrics, including advanced signal processing techniques such as:

• Dynamics of functional brain networks
• Corticomuscular coherence and intramuscular coherence markers

• 3. Characterise the differences between healthy and pathological responses and classify different cohorts using advanced statistics and machine learning techniques. We will recruit individuals with the following conditions that affect PC:
• Early-stage Parkinson's disease (PD) 
• Sport-related concussion
• Anxiety symptoms over clinical cut-off

• 4. Develop subject-specific postural control signatures.
• Styrkupphæð / Grant amount: 3.000.000 Kr.

2. Umsækjandi / Applicant: Magnús Kjartan Gíslason

• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Paolo Gargiulo, Hafrún Kristjánsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Advanced EMG measurements for postural control assessment and biomechanical analysis.
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The system would be used both in research projects and in teaching. It would mostly be used in relation to biomechanical and neuromuscular control-related research. There are various projects that the infrastructure could be used for, as well as courses that are already being taught at RU. The infrastructure would be an important asset in the neurotech project.
• Styrkupphæð / Grant amount: 2.500.000 Kr.

3. Umsækjandi / Applicant: Ingi Þór Einarsson

• Deild / Department: Íþróttafræðideild / Dept. of Sport Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Jose Saavedra, Sveinn Þorgeirsson, Hjalti Rúnar Odsson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Þol mælingar í Sport Lab
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Members of the Sport Lab (PAPESH research center) are currently conducting 3 research where VO2max is one of the main outcome variables. Since the PNOE device has been failing more often we have relied on borrowing a Cosmed K5 unit. The Cosmed K5 unit is very reliable and we would like to be able to continue to use it in measurements. With the success of our previous projects, we are sure to continue on the same research path. This fits well with the line we have been taking in the build-up of the sport Lab. 
• Styrkupphæð / Grant amount: 3.000.000 Kr.

4. Umsækjandi / Applicant: Steinunn Gróa Sigurðardóttir

• Deild / Department: Sálfræðideild / Dept. of Psychology
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Anna Sigríður Islind, María Óskarsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: DataWell: Data-driven Psychiatric Healthcare through a Digital Platform
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: DataWell can and has been used in teaching. It outlines a showcase that is used in a wide variety of courses at this moment (with applications in courses like interaction design, discrete math, data science, final projects, while also having a solid placement within the digital health master). It would outline a capstone case for the courses taught in the digital health master program allowing distance learners to collaborate on code, through a layered-modular architectural approach. Additionally, the healthcare professionals‘ side of the platform would cater to our long withstanding collaboration with Landspítali Háskólasjúkrahús, which is an important alliance for NeuroTech, as well as for the growing interest in digital health at Reykjavik University. Importantly, the results yielded from the implementation of the healthcare professionals overview, would lead to a scientific publication that would land in the PhD thesis of Steinunn Gróa (the PI of this project). In addition to that, the healthcare professionals' side of the platform, proposed as the cornerstone in this project, will be used by healthcare professionals working with patients dealing with complex mental illnesses in Iceland. The programming knowledge, and code can also be used for teaching, as the development of a novel digital platform within healthcare, and actual code from such development is hard to come by and would be valuable as teaching material. Consequently, this particular funding would allow for the expansion of advancing research on topics of data-driven healthcare and digital health at Reykjavik University.
• Styrkupphæð / Grant amount: 3.000.000 Kr.

5.  Umsækjandi / Applicant: Marcel Kyas

• Deild / Department: Tölvunarfræðideild / Dept. of Computer Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Joseph Timothy Foley, Haraldur Auðunsson, Juliet Ann Newson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Matrice 300 RTK Drone with Thermal Camera 
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Marcel's graduate researcher Joshua Springer will use the drone to test autonomous landing methods for his PhD research, which involves sensing the terrain below the drone and identifying safe landing sites in real time. The current drone has a limited flight time of 5 minutes, can only fit a Raspberry Pi, and can only fly during calm, dry weather. The Matrice 300 RTK increases the flight time to 55 minutes and provides more accurate terrain data to the developed landing algorithms. The algorithms may run on specialized computers such as a Jetson Nano, significantly improving the algorithm's performance. The Matrice 300 RTK is weather-proofed (IP45) and would allow for more experiments during unfavourable weather.
  
  Haraldur and Juliet will use the drone to collect more accurate geothermal data at sites around Iceland. The thermal data can be surveying soil and water temperature in natural areas and surveying geothermal surface plants for temperature caused by leaks and scaling, which one of Juliet's students is working on. Haraldur's current drone (a Mavic 3T) provides thermal data. However, the data from the Mavic 3T must be processed by proprietary software, whereas the Matrice 300 RTK with Zenmuse H20T provides the raw data, which allows for better processing options. It can also geotag the data with centimetre accuracy, whereas the Mavic 3T has a positional error on the order of meters. With better geotagging, the data can be transformed into accurate maps, allowing the best compatibility with other software and more insight into mapped geothermal and other earth science phenomena (i.e. visible lineaments).
  
  The SIF water sampling project will use the Matrice 300 RTK to collect improved microplastic sampling data. The current drone SplashDrone 4's limited payload (2kg), power delivery system (10W), and simple PWM output require it to land in the water during timed sampling (30 minutes), which introduces contamination. Contamination is accounted for in a separate calibration. The Matrice 300 RTK alternative is to hover over the water while running the sampling unit at a higher power (68W) until the sampler signals completion directly to the operator. Samples are expected to have lower contamination with more accurate volume.
  
  The Matrice 300 RTK will benefit teaching. Despite logistical challenges, because the drone must be used outside of Reykjavik, we will use the drone in the new course Autonomous Robotics, a biannual course taught by Marcel, to gather data for teaching situational awareness. The Iceland School of Energy will use it during the Energy Field School to teach about geothermal and geographic features and to gather data for group exercises on Iceland energy and the Icelandic environment. Students in the classes Engineering X, taught annually by Joseph, and Final Project (Computer Science), taught every term, do projects that extend the sensing and acting capabilities of the drone (e.g., terrain sensing, grabbing of samples or garbage, geographical and environmental data collection). Graduate students will be involved in projects using the drone to estimate overhead power line sag..
• Styrkupphæð / Grant amount: 3.000.000 Kr.

6. Umsækjandi / Applicant: María Sigríður Guðjónsdóttir

• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Indriði Sævar Ríkharðsson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: GeoEjector
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Líkt og áður hefur komið fram var keyptur nýr gufuketill fyrir styrkfé frá Innviðasjóði HR árið 2021.
  
  Sá gufuketill hefur annað og meira notkunarsvið en sá sem sótt er um uppbyggingu á í þessari lýsingu. Það er full ástæða til að hafa tvo starfhæfa gufukatla innan veggja HR til að hægt sé að sinna ólíkum verkefnum sem þarfnast gufuframleiðslu samhliða, auk þess sem gamli gufuketillinn er ónothæfur eins og staðan er og því töpuð verðmæti. Slíku er hægt að snúa við í mikilvægan innvið með miklum notkunarmöguleikum ef styrkur fæst. 
  
  Markmið á uppbyggingu á innviðarins til rannsókna:
  Við Verkfræðideild Háskólans í Reykjavík eru m.a. framkvæmdar rannsóknir á sviði jarðhita. Nú er starfræktur hópur vísindamanna sem nýtir tölulega varma- og straumfræði til að spá fyrir um hegðun vökva við krefjandi skilyrði, s.s. vatns og gufu í búnaði jarðhitavirkjana.
  Mikilvægt er að sannreyna niðurstöður slíkra líkana með tilraunum og þar kemur gufuketill inn sem nauðsynlegur þáttur þegar verið er að líkja eftir hegðun vatns og gufu, t.d. í jarðhitakerfum og jarðhitavirkjunum.
  Slíkar rannsóknir í deildinni hafa verið framkvæmdar og birtar en ljóst er að þörf er á að byggja upp þennan gufuketil til að hægt verði að útvíkka og efla þetta rannsóknarsvið.
  
  Dæmi um rannsóknarverkefni sem eru í vinnslu þar sem uppfærður gufuketill yrði nýttur eru:
  • Rauntímamælingar á vermi á jarðhitavökva
  • Mælingar á kísilútfellingum í búnaði jarðhitavirkjana
  • Þróun á gufuþeysi til að samtengja misöflugar borholur
• Styrkupphæð / Grant amount: 558.000 Kr.

7. Umsækjandi / Applicant: Kristinn R Þórisson

• Deild / Department: Tölvunarfræðideild / Dept. of Computer Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Indriði Sævar Ríkharðsson, Torfi Þórhallsson
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Robot arm with a vision system and grippers for AI systems implementation and evaluation 
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The infrastructure is intended to be used as a platform for development and evaluation of different AI, robotics and computer vision methodologies. By using robotic arms as a testbed, we can better understand how the AI-based control architectures can be modified to autonomously perform a variety of physical tasks, from simple object gripping to more complex tasks such as recognizing objects and then learning manipulation strategies in novel environments. 
• Styrkupphæð / Grant amount: 1.000.000 Kr.

8. Umsækjandi / Applicant: Anna Sigríður Islind

• Deild / Department: Tölvunarfræðideild / Dept. of Computer Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Paolo Gargiulo
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Realize Medical: Virtual Reality System for Medical Modeling 
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: The Elucis software can be used in teaching. It would for example be a relevant teaching tool within the courses of the digital health master program allowing distance learners to use hands-on digital anatomy data, partake in virtual surgical planning, and advanced 3D modeling. Additionally, the software could be used to develop training modules for engineers, medical doctors, and nurses in anatomy and medical image. As we are now entering into the new era of NeuroTech at Reykjavik University, the distance module that Elucis provides, will become even more prominent, as we can effectively collaborate within the environment through it. In addition to that, the Elucis software can be used in research. It can be employed to design and develop novel procedures for surgical planning as well as surgical simulation, improving current methodologies and above all, allowing for advanced distance learning, collaboration and mentoring for hands-on research projects at a distance.
• Styrkupphæð / Grant amount: 3.000.000 Kr.

9.  Umsækjandi / Applicant: Rannveig S. Sigurvinsdóttir

• Deild / Department: Sálfræðideild / Dept. of Psychology
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Hannes Högni Vilhjálmsson, Bryndís Björk Ásgeirsdóttir
• Heiti innviðar / Name of the infrastructure: Hágæða sýndarveruleikabúnaður sem mælir augnhreyfingar 
• Stutt lýsing á fyrirhugaðri notkun innviðarins / Short description of the intended use of the infrastructure: Tæknin sem verður strax nýtt í verkefnið Gagnsemi dómsals í sýndarveruleika (Sjá vefsíðu: https://www.ru.is/domsalur-i-syndarveruleika/). Verkefninu er ætlað að styðja þolendur kynferðisofbeldis, og fékk það styrk úr Rannsóknasjóði í janúar 2022. Verkefnið er þverfaglegt samstarfsverkefni sérfræðinga á sviði sálfræði, tölvunarfræði og lögfræði, sem vinna hjá HR, Háskóla Íslands, og Ríkislögreglustjóra. Mikilvægt er að öðlast skilning á því hvernig fólk bregst við dómsal í sýndarveruleika, með möguleika á því að auðvelda þolendum að bera vitni. Samþætting augnmælinga og líffræðilegra mælinga er mikilvæg fyrir þetta verkefni, þar sem ákveðnar tilgátur eru um að þolendur eigi erfitt með að einbeita sér vegna áhrifa gerandans í salnum. Með þessum mælingum er hægt að sjá hvort gerandi trufli athygli þolandans, sem hefur eftir bestu vitund rannsakenda ekki verið kannað áður. Auk þess nýtast mælingar á augnhreyfingum ásamt hugbúnaði (sem þegar hefur verið keyptur) til þess að einfalda bæði fyrirlögn rannsóknarinnar og úrvinnslu gagna sem mun draga úr líkum á villum og mannlegum mistökum.
  
  Eftir að tæknin hefur verið nýtt í þetta verkefni mun hún vera aðgengileg öllum rannsakendum innan HR sem hafa áhuga á að mæla augnhreyfingar í sýndarveruleika. Slík verkefni geta verið mjög fjölbreytt. Til að mynda geta augnhreyfingar nýst í rannsóknum á markaðsfræði, kennsluþróun, umhverfissálfræði, rannsóknum á fælni, athygli, og á því hvernig heilinn vinnur með sjónrænar upplýsingar.
• Styrkupphæð / Grant amount: 1.000.000 Kr.

.

Innviðasjóður HR hefur úthlutað alls 8 styrkjum að heildarupphæð 21.965.000 kr. Umsóknarfrestur var 15. maí 2022 og bárust alls 10 umsóknir. Sótt var um samtals 24.203.200 kr. Hér að neðan eru upplýsingar um verkefnin sem hljóta styrk úr sjóðnum 2022.

Supermicor 7039A-I Mid-Tower DP Workstation

• Umsækjandi / Applicant: Paolo Gargiulo
• Deild / Department: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Yonatan Afework Tesfahunegn

The workstation will be used: 

1. To develop prototypes that can be used in testing and innovation in the geothermal and automotive industries for testing new and existing models
2. To design implants from images software, for example, 3shape
3. To design molds and thermoforming tools, rapid manufacturing of grips, jigs, and fixtures
4. To optimize and validate existing and new products 

• Styrkupphæð / Grant amount: 2.000.000 kr.

Engineering design, disassembly, and transport of existing tunnel and equipment, including electrical infrastructure

• Umsækjandi: Ármann Gylfason
• Deild: Verkfræðideild
• Meðumsækjendur: Yonatan Afework Tesfahunegn, Einar Jón Ásbjörnsson, Jónas Þór Snæbjörnsson

The wind tunnel facility is designed for broad applications in fluid mechanics, research and education at all levels, discovery, and dissemination of knowledge. There is an immediate need to improve the existing wind tunnel to meet the objectives of the recently funded, three-year research project: Wind Power Installations in Harsh Environments (RANNIS IRF). This project requires a multi-purpose wind tunnel capable of simulating the atmospheric boundary layer to assess wind farm efficiency, wind loads during high-strength gusts, and fouling by dust, hail, or rain.

Other highly relevant research projects led by the collaborators in this proposal, including wind loads on Bridges, cables and power lines, power plant components, and shape optimization of aerial vehicles, would benefit greatly from the application of this facility, as would projects that simulate wind patterns in residential areas.

On the teaching side, increasing the visibility and capability of the thermal-fluids laboratory at Reykjavik University is essential. It is abundantly clear that topics relevant to sustainable energy generation and efficiency in electrical generation and transport are of the highest concern for our society. On this front, the Iceland School of Energy and the Department of Engineering offer a variety of courses in sustainable energy, including wind power, that would benefit greatly from a devoted thermal fluids laboratory. It is particularly interesting to increase the lab-based aspects of this program to increase the depth and scope of the education provided, further strengthen the program's ties with international collaborators, and attract visiting students.

• Styrkupphæð: 3.000.000 kr.

3UV Laser

• Umsækjandi: Andrei Manolescu
• Deild: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur: Halldór Guðfinnur Svavarsson, Ágúst Valfells, Paolo Gargiulo

Our group, called the Nanophysics Center of Reykjavik University, includes four permanent faculty members, Ágúst Valfells, Andrei Manolescu, Halldór Guðfinnur Svavarsson, and Sigurður Ingi Erlingsson, several postdocs, Ph.D., Master’s, and BS students. We work on several research topics, the most relevant for this application being vacuum electronics, the photoresponse of thin films, silicon nanowires, and perovskite photovoltaics. In recent years our activities gained a lot of momentum. From our point of view, one important objective of this application is to establish a research lab in our building (Reykjavik University) equipped for our specific needs. The other wavelengths, in the infrared or visible domain, are useful in projects on photovoltaics for the characterization of thin films, perovskite materials, silicon nanowires, or other materials studied at the Nanophysics Center. 

Styrkupphæð / Grant amount: 3.000.000 kr.

High-performance computing unit with four GPUs

• Umsækjandi: Slawomir Marcin Koziel
• Deild: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur: Anna Pietrenko-Dabrowska

Extensive (round-the-clock) repetitive electromagnetic simulations using CST Microwave Studio are necessary to conduct numerical experiments for the modeling and optimization techniques being developed in EOMC. As mentioned before, re-orienting our research towards AI- and machine-learning-based methods results in a tremendous increase in computational resource demands.

• Styrkupphæð: 3.000.000 kr.

The Monark 894E

• Umsækjandi / Applicant: Ingi Þór Einarsson
• Deild / Department: Íþróttafræðideild / Dept. of Sport Science
• Meðumsækjendur / Co-proposers: Íþróttafræðideild / Dept. of Sport Science

We have long needed a device to measure peak anaerobic power, as we can with the Monark894e bike. We have also been missing a bike to measure VO2 max in teaching and our research, like the ones with Liposan and the Driftline. We are also starting research with an external partner where many participants will not be able to run on a treadmill but will be able to bike on a stationary bike like the AtomX. We will also use the bikes in practical teaching courses like Exercise physiology, strength, conditioning, and our new diploma program.

• Styrkupphæð: 1.965.000 kr.

Virknimælar (e. actigraphs) af tegundinni ActTrust frá framleiðandanum Condor

• Umsækjandi: Birna Baldursdóttir
• Deild: Sálfræðideild / Dept. of Psychology
• Meðumsækjendur: Erna Sif Arnardóttir, Hafrún Kristjánsdóttir, Anna Sigríður Islind

Kaup á 38 nýjum virknimælum til viðbótar þeim 240 mælum sem nú þegar eru til mun ótvírætt skapa fjölmörg ný tækifæri til að framkvæma stórar þverfaglegar rannsóknir á Íslandi. Aðkoma fleiri rannsóknarhópa að verkefninu tryggir einnig að tækjabúnaðurinn mun nýtast vel og verður að öllum líkindum nýttur flesta daga ársins. Búnaðurinn mun einnig stuðla að samstarfi milli rannsóknahópa innan HR sem utan, jafnvel hópa sem ekki hafa unnið mikið saman áður. Mikilvægt er að vísindasamfélagið á Íslandi hafi aðgang að góðum og verulegum fjölda mælitækja vegna þess að oftast byggja rannsóknir á samfeldum vikulöngum mælingum. Samnýting mælitækjanna er því augljós kostur.

Nú þegar eru styrkumsækjendur í rannsóknasamvinnu þar sem fyrirliggjandi virknimælar eru nýttir í rannsóknum á ýmsum sviðum. Má þar nefna rannsókn á líðan háskólanema í HR en þar eru virknimælarnir notaðir til að kanna hreyfi- og svefnmynstur þátttakenda. Í rannsókn á áhrifum ljósameðferðar og svefnfræðslu á svefn og vellíðan unglinga sem framkvæmd var árið 2021 í tveimur grunnskólum á höfuðborgarsvæðinu voru fyrirliggjandi virknimælar notaðir. Að auki eru mælarnir notaðir í slembiraðaðri samanburðarrannsókn sem fékk öndvegisstyrk Rannís 2018 en í þeirri rannsókn er verið að kanna áhrif ljósameðferðar á þreytu og líðan kvenna sem eru í meðferð við brjóstakrabbameini (e. Bright Light Therapy to Treat Cancer-Related Fatigue among Breast Cancer patients undergoing Chemotherapy, styrknr. 184999). Það er því mjög mikil eftirspurn eftir þeim virknimælum sem þegar eru til staðar enda hafa þeir reynst mjög vel.

Þeir virknimælar sem hér er óskað eftir styrk til að kaupa munu sömuleiðis nýtast í rannsóknasamstarfi umsækjenda sem og annars vísindafólks í framtíðinni. Þessi tækjabúnaður mun því ótvírætt veita vísindafólki þann möguleika að framkvæma þverfaglegar, framsæknar og öflugar rannsóknir á komandi árum. Að þessari umsókn stendur rannsóknarhópur í sálfræðideild HR (aðalumsækjandi) í samstarfi við rannsóknarhópa í Svefnsetri HR (með aðsetur í verkfræðideild HR), tölvunarfræðideild HR og íþróttafræðideild HR.

Styrkupphæð / Grant amount: 3.000.000 kr.

Rafeindasmásjá (e. scanning electron microscope, SEM), tabletop unit

• Umsækjandi: Halldór Guðfinnur Svavarsson
• Deild: Verkfræðideild / Dept. of Engineering
• Meðumsækjendur: Andrei Manolescu, Ágúst Valfells, Guðrún Sævarsdóttir

Flestir kennarar og doktorsnemendur sem sinna verklegum tilraunum þurfa reglulega að nota SEM. Vegna þess hversu algengar SEM eru orðið erlendis er full ástæða til að kenna verkfræðinemendum á MSc stigi að nota þessa tækni. Tækið skapar einnig mun víðari samstarfsgrundvöll við erlenda rannsóknahópa sem og fjölmörg Íslensk tæknifyrirtæki. Tækið mun að ýmsu leyti valda straumhvörfum í rannsóknaaðstöðu verkfræðideildar og kennslu í framhaldsnámi.

• Styrkupphæð: 3.000.000 kr.

3D scanni fyrir Heilbrigðissetur, orku- og véltæknifræði, byggingartæknifræði og verkfræði

• Umsækjandi: Hannes Páll Þórðarson
• Deild: Iðn- og tæknifræðideild / Dept. of Applied Engineering
• Meðumsækjendur: Paolo Gargiulo, Aldís Ingimarsdóttir, Indriði Sævar Ríkharðsson

Fyrir orku- og véltæknifræði: Skanna inn 3D módel fyrir FEM greiningu. Oft er erfitt að teikna upp rétt 3D módel af raunverulegum hlutum sem á að FEM greina. Einnig nýtist skanninn í gæðaeftirlit með því að bera saman teiknað 3D módel og raunverulegan hlut eftir smíði. Nýtt námskeið í framleiðslutækni er í vinnslu og mun skanninn styðja vel við það námskeið.

Fyrir Heilbrigðstæknisetur myndi tækið skanna líkamshluta sjúklinga svo sé hægt að sérsmíða hluti sem passa á líkama þeirra. Í dag þurfa einstaklingar að fara á sjúkrahús til að röntgengeisla líkamshluta, sem eykur álag á sjúkrahúsin og geislun sem sjúklingur verður fyrir.

Fyrir byggingartæknifræði væri skanninn notaður í burðarþolsrannssóknir með því að skanna inn bita sem þarf að brjóta í rauntíma með 3D myndbandi. Eining væri hægt að fara með skannann á byggingarsvæði til að nýta í eftirlit í nýbyggingum og viðbótum við byggð hús.

• Styrkupphæð: 3.000.000 kr.

Fyrsta úthlutun úr Innviðasjóði HR. Alls var úthlutað 13 styrkjum að heildarupphæð 23.160.162 kr. Umsóknarfrestur var 15. júní 2021 og bárust alls 17 umsóknir. Sótt var um samtals 35.226.448 kr. Hér að neðan eru upplýsingar um verkefnin sem hlutu styrk úr sjóðnum.

Verkefnamiðað nám - tölvuskjáir

Iðn- og tæknifræðideild

Skjáirnir verða notaðir af nemendum til að tengja tölvur sínar við hönnunarverkefni í tækninámi.

• Styrkupphæð: 1.318.400 kr.
• Umsækjandi: Hera Grímsdóttir

Vöðva- og heilarit til rannsókna og kennslu á greiningu og meðferð í miðtaugakerfinu

Verkfræðideild & íþróttafræðideild

Nýr búnaður breytir möguleikum til kennslu verulega. Sýna má og þjálfa stúdenta í að athuga hreyfingar á grunni vöðvrita og heilarita. Þá má kenna þeim inngang að svokölluðum "Network neuroscience". Aðferðafræði við að vinna úr heilaritum sem hefur verið að riðja sér til rúms á síðustu árum. Hér er ætlunin að ganga skrefi lengra og bæta inní netgreininguna einnig vöðvum. Það er lítt rannsakað svið upp til þessa og bjóðum við því okkar nemendum uppá að vera með nýjustu tæki í hönunum og framsækna úrvinnslu mæliniðurstaðna. Fyrirhuguð notkun innviðarins er bæði í vísindarannsóknum á sviði heilbrigðisverkfræði og íþróttafræði. Þá opnar búnaðurinn einnig möguleika á rannsóknum í sálarfræði. Einnig verður búnaðurinn notaður í kennslu í nokkrum námskeiðum sé áður voru talin. Hann opnar á möguleika til notkunar í fleiri námskeiðum.

• Umsækjandi: Þórður Helgason
• Meðumsækjendur: Sveinn Þorgeisson, íþróttafræðideild og Baldur Þorgilsson, iðn- og tæknifræðideild
• Styrkupphæð: 4.310.000 kr.

Gufuketill

Verkfræðideild

Búnaðurinn mun hafa mikla þýðingu fyrir framfarir í orkurannsóknum, s.s. í jarðhita. Hér yrði um að ræða tilraunir á flæði jarðhitavökva, prófanir á búnaði tengdum jarðhita og sannreyning á líkönum sem líkja eftir og spá fyrir um hegðun jarðhitavökva og annars flæðis þar sem vatn og gufa koma við sögu.

Við nýtingu á jarðhita er nánast óþekkt að hrein gufa komi upp úr borholunum. Í öllum borholum eru uppleyst efni (t.d gös og steinefni) sem berast með gufunni og þessi efni geta haft áskoranir í för með sér þegar gufan eða vatnið er nýtt til raforkuframleiðslu. Nauðsynlegt er að þekkja til áhrifa þessarra efna á afköst búnaðar við orkuvinnsluna sem stundum er hægt að prófa með raunvökvanum á jarðhitasvæðunum sjálfum og á búnaðinum sjálfum. Slíkt er hins vegar dýrt og tímafrekt og getur haft óæskileg áhrif á starfsemi virkjunarinnar. Því er mikilvægt að hægt sé að framkvæma tilraunir á rannsóknarstofu, með búnaði eins og hér er sótt um, til að lágmarka áhættu við mælingar á raunbúnaðinum sjálfum og einnig til að hanna búnaðinn sjálfan.

Gufuketillinn mun nýtast til fjölbreyttra rannsókna og kennslu, s.s.:

1. Tilraunabúnaður til að mæla afköst og hegðun vökva í gufu og vökvaflæði á tilraunaskala til kennslu og rannsókna
2. Sannreyning á líkönum sem líkja eftir hegðun vatns og gufu
3. Búa til verkleg verkefni fyrir háskólanemendur þar sem mælingar á gufustreymi eru framkvæmdar til að sannreyna jöfnur úr fræðunum

• Umsækjandi: María Sigríður Guðjónsdóttir
• Meðumsækjendur: Guðrún Sævarsdóttir and Vijay Chauhan, verkfræðideild.
• Styrkupphæð: 2.200.000 kr.

Dróni fyrir landmælingar

Iðn- og tæknifræðideild 

Dróninn verður notaður til að æfa nemendur í að gera mælingar með dróna, tengja þær mælingar við kortagrunn með það að markmiði að geta nýtt kortagrunninn í hönnun, eftirliti eða magntöku.

• Umsækjandi: Aldís Ingimarsdóttir
• Meðumsækjendur: Eyþór Rafn Þórhallsson, iðn- og tæknifræðideild
• Styrkupphæð: 400.000 kr.

Búnaður sem getur hermt eftir vindmyllum

Iðn- og tæknifræðideild

Rannsóknir og kennsla á sviði vindmylla, hvernig þær tengjast mismunandi álagi og við breytilegan vind sem og skoða orkugeymslu með rafhlöðum. Fyrirséð er að vindmyllur verði hluti af raforkuframleiðslu á Íslandi. Því er mikilvægt að nemar við Háskólann í Reykjavík hafi grunnþekkingu á sviði vindmyllna. Því yrði þessi búnaður notaður við kennslu í tækni- og verkfræði sem og nýttur í lokaverkefni og í rannsóknir.

• Umsækjandi: Guðmundur Kristjánsson
• Meðumsækjandi: Ragnar Kristjánsson, verkfræðideild 
• Styrkupphæð: 2.400.000 kr.

Large-size product design lab – 3D printer

Verkfræðideild

The 3D printer will be used: 

1. To develop prototypes that can be used in testing and innovation in the geothermal and automotive industries for testing new and existing models.
2. To tailor-make implants from image software, for example, 3shape. 
3. To make molds, thermoforming tools, and rapidly manufacture grips, jigs, and fixtures. 
4. To optimize currently existing solutions. 
5. For educational purposes, by showing students the possibilities opened by this technology.

• Umsækjandi: Paolo Gargiulo
• Meðumsækjendur: Yonatan Afework Tesfahunegn, Joseph Timothy Foley og Guðrún Sævarsdóttir, verkfræðideild
• Styrkupphæð: 2.000.000 kr.

Optical Table

Verkfræðideild

The Nanophysics Center researches materials for electron emission, photovoltaics, photoconduction, and related topics. In a typical experimental setup, light is sent to a material sample, and often the beam must be very accurately oriented and focused. A correct alignment of the optical components of the setup, such as a laser or other light sources, lenses, beam splitter, etc., among themselves and with the sample is essential. For this reason, the setup is placed on a special surface called an optical table, a solid and heavy table made of steel with a perfect surface and an array of holes where the components are plugged and fixed with screws.

• Umsækjandi: Andrei Manolescu
• Styrkupphæð: 1.850.000 kr.

Complete body composition measurement for public health and sports

Íþróttafræðideild

The device will provide us with practical use in class and research. For example, possible uses in class would include courses like performance measurements, physiology, public health, biomechanics, and personal training. In research, the equipment would allow for a more in-depth analysis of the body composition of both athletes we are testing and the general public. We can provide body composition analysis of high caliber to athletes and the general public.

• Umsækjandi: Sveinn Þorgeirsson
• Meðumsækjandi: Hjalti Rúnar Oddsson, íþróttafræðideild 
• Styrkupphæð: 954.800 kr.

Internet of Things Laboratory

Tölvunarfræðideild

Equip four workbenches with switches for researchers and students to work on Ethernet-connected devices, especially those powered by PoE. Such devices include PLC, security cameras, and sensing devices. The switches will integrate into our existing network infrastructure and be maintained and supported by IT.

• Umsækjandi: Marcel Kyas
• Meðumsækjandi: Joseph Timothy Foley, verkfræðideild
• Styrkupphæð: 910.400 kr. 

Fjölrófs myndavél (hyperspectral) fyrir kennslu og rannsóknir

Verkfræðideild

Fjölrófs myndavélin Specim IQ er tæknileg myndavél sem mun efla kennslu og styðja við rannsóknir við HR. Vél af þessu tagi er eðlilegur hluti af nútímalegum tækjakosti skólans og mun hún auka fjölbreytnina í verkefnadrifnu námi, hvort sem er beint í kennslu, í sjálfstæðu námi eða meistaraverkefnum, og einnig í rannsóknum við HR. 

Notkun í kennslu: Fjölrófs myndavél opnar möguleika á fjölbreyttari verkefnum í stökum námskeiðum og í meistaraverkefnum. Námskeið í verkfræði þar sem borðleggjandi er að nota myndavélina eru m.a. Tölvusjón, Eðlisfræði 3, Læknisfræðileg myndgerð, Efnisfræði og námskeið á sviði umhverfisfræði. Vegna eðli myndanna þá má búast við að þær nýtist í verkefni í gagnagreiningu og myndvinnslu. 

Notkun í rannsóknum: Fjölrófs myndavél má nota í efnisfræði við mat á yfirborðseiginleikum efna, mælingar á lífmassa og álagi á gróður, við greiningu og í gæðaeftirlit við matvælavinnslu, greiningu húðsjúkdóma og vefja, við greiningu á efnasamsetningu yfirborðs hluta, og fleira. Mælingar fengnar með þessari vél gesta síðan nýst til að velja sérhæfðari búnað til myndgerðar eftir því sem ólík verkefni kalla eftir. Nano-setur HR http://nano.ru.is/ vinnur að rannsóknum á hálfleiðurum sem ójöfnu yfirborði, svo sem silikon þráðum og kornóttu GaAs. Myndvélin mun nýtast vel við að einkenna mismunandi svæði á yfirborð efnanna eftir litrófi þeirra eða hrjúfleika.

• Umsækjandi: Haraldur Auðunsson
• Meðumsækjendur: Torfi Þórhallsson og Andrei Manolescu, verkfræðideild
• Styrkupphæð: 3.360.000 kr.

Notkun sýndarveruleika í kennslu og rannsóknum

Sálfræðideild 

Fyrsta markmiðið er að nota sýndarveruleikagleraugun til þess að þjálfa sálfræðinema í mikilvægari færni, og nýta þá miklu þekkingu sem HR hefur þegar byggt upp á sviði sýndarveruleikaþjálfunar. Eins og fyrr segir, þá hefur samstarf Sálfræðideildar og Tölvunarfræðieildar þegar skilað umhverfi sem gerir okkur kleift að þjálfa MSc nema í Hagnýtri atferlisgreingu, í aðferð sem er notuð mikið á vettvangi (https://doi.org/10.1007/s12193-018-0288-9). 

Innleiðing tækninnar krefst þess að tæknibúnaðurinn sé til staðar í skólanum og þá ekki bundinn við ákveðinn stað eða ákveðna rannsóknareiningu. Markmiðið er síðan að halda áfram að hanna fleiri umhverfi og skoða þá sérstaklega þjálfun á færni við að takast á við aðstæður sem jafnvel væri erfitt eða ómögulegt að upplifa í hefðbundnu skólaumhverfi, svo sem viðbragð við áföllum tengdum hamförum eða erfiðum hegðunarvanda þar sem hætta skapast. 

Alþjóðlega er notkun sýndarveruleika að aukast við þjálfun sérfræðinga á ýmsum sviðum, þannig að við sjáum þetta að vissu leyti sem sjálfsagða þróun námsins við HR, en að auki sjáum við hér sérstakt tækifæri, vegna samvinnu deildanna og vegna góðs árangurs okkar í þverfaglegum rannsóknum, til að vera leiðandi á þessu sviði.

• Umsækjandi: Berglind Sveinbjörnsdóttir
• Meðumsækjendur: Hannes Högni Vilhjálmsson, tölvunarfræðideild, Linda Bára Lýðsdóttir og Kamilla Rún Jóhannsdóttir, sálfræðideild
• Styrkupphæð: 265.337 kr.

Sambyggður háskerpu straum-spennugjafi og straum-spennu mælir

Verkfræðideild 

Tækinu er ætlað að koma í stað annars sambærilegs tæki sem er í eigu HR (var fengið með styrk úr Innviðarsjóði Rannís fyrir nokkrum árum) en bilaði skyndilega fyrir örfáum dögum. Á þessarri stundu er óljóst hvort hægt sé að gera við tækið. Verði það hægt er fyrirséð að það muni taka nokkurn tíma og viðgerðakostnaður verða hár. 

Tækið sem bilaði var ekki gert fyrir háspennu-púlsa, en það var slík notkun sem olli biluninni. Nýja tækið sem hér er sótt um hefur það umfram hitt að það þolir mikið hærri spennu - allt upp í 1100V.

• Umsækjandi: Halldór Guðfinnur Svavarsson
• Meðumsækjendur: Haraldur Auðunsson, Ágúst Valfells og Slawomir Koziel, verkfræðideild 
• Styrkupphæð: 1.720.000 kr.

Towards a Robot Interaction Laboratory

Verkfræðideild

Evolutionary research suggests (Parker, 2003) that major advances in human intelligence followed the emergence of (1) vision and locomotion, (2) manipulation, and (3) language. It has been pointed out that success in artificial intelligence may follow the same path. This application aims to create a laboratory environment where answers to these questions can be explored and applications developed. For these purposes, the laboratory will be developed to include robots with locomotion, manipulation, speech capabilities, visual, tactile, and aural sensing, and strong computation resources.

This application is a first step towards establishing such a facility by acquiring a single compliant robot manipulator with a simple dextrous end-effector and tactile sensing. The robot manipulator will teach advanced robotics at the graduate level (kinematics, path planning, collision avoidance, visual servoing, tactile response). It is programmed using C++ and Python utilizing the Robot Operating System (ROS) framework.

• Umsækjandi: Torfi Þórhallsson
• Styrkupphæð: 1.471.225 kr.