Starfsreglur

Skipulag og starfsreglur fyrir Háskólann í Reykjavík

1. Hlutverk

Háskólinn í Reykjavík (HR) er háskólastofnun sem sinnir æðri menntun, rannsóknum og tengdum verkefnum. Hlutverk HR er að skapa og miðla þekkingu til að auka samkeppnishæfni og lífsgæði fyrir einstaklinga og samfélag með siðgæði, sjálfbærni og ábyrgð að leiðarljósi. Starfsemi HR skilar ekki hagnaði til eigenda eða bakhjarla háskólans. Allur rekstarafgangur er nýttur til að byggja upp og styrkja starfsemina. HR sinnir menntun á öllum stigum háskólanáms, aðfaranámi samkvæmt 4. mgr. 19. gr. laga nr. 63/2006 um háskóla og faglegri endurmenntun. Allt háskólanám við HR skal hafa viðurkenningu mennta- og menningarmálaráðuneytisins samkvæmt lögum nr. 63/2006.

2. Stjórnskipulag

2.1 Háskólaráð

Háskólaráð er vettvangur umræðna um stefnumótun háskólans hvað snertir nám, kennslu og rannsóknir, og um tengsl háskólans og atvinnulífsins. Háskólaráð markar meginstefnu skólans í samráði við stjórn HR. Háskólaráð ber jafnframt ábyrgð á endurskoðun skipulags- og starfsreglna HR, ákveður stofnun nýrra deilda að tillögu stjórnar og ákvarðar meginstarfstilhögun háskólans. Háskólaráð skal hafa eftirlit með að innra gæðastarfi skólans sé vel sinnt, m.a. skal háskólaráð fjalla um niðurstöður innra mats a.m.k. árlega og ytri úttektir eftir því sem við á.

Háskólaráð heldur fundi 3-4 sinnum á ári en fundir eru boðaðir af formanni háskólaráðs sem jafnframt er formaður stjórnar HR. Í háskólaráði sitja 10 fulltrúar sem skipaðir eru af eigendum háskólans á aðalfundi, alla jafna til tveggja ára í senn. Leitast skal við að sjónarmið víða úr samfélagi og atvinnulífi og reynsla af háskólastarfi hér á landi og erlendis endurspeglist í háskólaráði. Nánar er kveðið á um hlutverk aðalfundar og skipan háskólaráðs í samþykktum fyrir Háskólann í Reykjavík ehf. Háskólaráðsmenn skulu ekki sitja lengur en átta ár samfellt. Rektor situr fundi háskólaráðs og annast undirbúning þeirra í samráði við formann þess. Sviðs- og deildarforsetar HR og formaður stúdentafélags HR sitja einnig fundi ráðsins.

2.2 Stjórn

Stjórn HR skal skipuð fimm aðalmönnum kjörnum á aðalfundi til tveggja ára senn. Stjórnin skiptir sjálf með sér verkum. Nánar er kveðið á um aðalfund og skipan stjórnar í samþykktum fyrir Háskólann í Reykjavík ehf. Stjórnin ræður rektor HR og ákveður starfskjör hans. Hún veitir og prókúruumboð fyrir félagið. Stjórnin sinnir hefðbundnum stjórnarstörfum og ber þannig ábyrgð á stefnumótun, stjórnskipulagi, fjármálum, þar með ákvörðun skólagjalda, og almennum rekstri. Stjórnin skal setja sér starfsreglur þar sem nánar skal kveðið á um framkvæmd starfa hennar. Stjórn staðfestir rekstrar- og fjárfestingaráætlun fyrir háskólann og ársreikning hans. Rektor situr stjórnarfundi.

2.3 Rektor

Um ráðningu rektors er fjallað í grein 2.2. Rektor kemur fram fyrir hönd háskólans, annast daglegan rekstur og ber ábyrgð á rekstrinum gagnvart stjórn. Daglegur rekstur tekur ekki til ráðstafana sem eru óvenjulegar eða meiriháttar. Slíkar ráðstafanir getur rektor aðeins gert samkvæmt sérstakri heimild frá stjórn, nema ekki sé unnt að bíða ákvarðana stjórnar án verulegs óhagræðis fyrir starfsemi háskólans. Í slíkum tilvikum skal stjórn þó tafarlaust tilkynnt um ráðstöfunina. Rektor leggur árlega fram fjárhagsáætlun HR fyrir stjórn til staðfestingar. Rektor kynnir fyrir stjórn og háskólaráði niðurstöður innra gæðamats og jafnframt niðurstöður ytra mats þegar það á við. Rektor ber ábyrgð á gæðum starfsemi HR og framkvæmd innra mats. Hann ber jafnframt ábyrgð á að árlega sé gefin út skýrsla um starfsemi háskólans. 

Rektor ræður sviðsforseta, framkvæmdastjóra og aðra starfsmenn háskólans sem heyra beint undir rektor, en hann hefur samráð við stjórn um val þeirra og meginverkefni. Rektor skal halda starfsmannafundi að minnsta kosti einu sinni á önn þar sem starfsfólk er upplýst um stöðu skólans, stefnu og áherslur rektors og stjórnar skólans.

2.4 Framkvæmdaráð

Framkvæmdaráð HR skal skipað rektor sem er formaður ráðsins, forsetum sviða, forsetum deilda, framkvæmdastjórum, formönnum námsráðs og rannsóknaráðs og öðrum lykilstarfsmönnum samkvæmt ákvörðun rektors. Fulltrúi nemenda skal sitja fundi framkvæmdaráðs og hefur hann bæði tillögurétt og málfrelsi. Heimilt er að fulltrúi nemenda víki af fundi óski framkvæmdaráð þess. Framkvæmdaráð skal samþykkja reglur skólans og önnur stefnumótandi skjöl. Framkvæmdaráð skal ennfremur fjalla um árlega rekstraráætlun háskólans, rekstrarniðurstöður og niðurstöður innra og ytra gæðamats. Framkvæmdaráð skal setja sér starfsreglur þar sem nánar skal kveðið á um framkvæmd starfa þess.

2.5 Svið og deildir

2.5.1. Forsetar sviða Forseti sviðs er ráðinn af rektor í samráði við stjórn, að undangenginni umsögn matsnefndar. Forsetar sviða og rektor eiga frumkvæði að mótun stefnu fyrir skólann og hafa umsjón með innleiðingu hennar. Forsetar sviða koma, í samráði við rektor, framfyrir hönd skólans inn á við og gagnvart aðilum utan hans. Forseti sviðs er staðgengill rektors.

Forsetar sviða bera m.a. ábyrgð á:

• Langtíma- og árlegri fjárhagsáætlun sviðs og deilda þess.
• Samræmi milli stefnu HR, sviðsins og deilda á sviðinu
• Að starfsemi sviðs sé í samræmi við stefnu skólans
• Gæðum kennslu og rannsókna á sviðinu

Rektor getur veitt forsetum sviða frekari ábyrgð og hlutverk í stjórnun háskólans.

2.5.2 Forsetar deilda

Forseti deildar er ráðinn af forseta sviðs, að undangenginni umsögn matsnefndar. Forseti deildar fer með faglega stjórn deildar og skal eiga frumkvæði að mótun stefnu fyrir deildina. Hann ber ábyrgð á rekstri og fjárhag deildarinnar gagnvart sviðsforseta.

Forseti deildar ber meðal annars ábyrgð á:

• Stjórnskipulagi deildar samkvæmt stefnu skólans og skal tryggja þátt akademískra starfsmanna og nemenda í stjórnun hennar.
• Gerð og birtingu skipulags- og starfsreglna deildar.
• Gerð fjárhagsáætlunar fyrir viðkomandi deild, í samráði við sviðsforseta.
• Stjórnun deildar og eftirfylgni við fjárhagsáætlun.
• Upplýsingagjöf til starfsmanna og nemenda deildarinnar.
• Ráðningu fastra starfsmanna við deildina, í samráði við sviðsforseta.
• Mönnun námskeiða.
• Tengslum skipulags námsbrauta við viðmið um æðri menntun og prófgráður.
• Reglulegri endurskoðun og uppfærslu námsbrauta með hliðsjón af þörfum atvinnulífs og þróun sambærilegs náms erlendis.
• Gerð og birtingu kennsluskrár deildar.
• Árlegu innra gæðamati deildarinnar.
• Skipulagi og þátttöku deildar í ytra mati í samræmi við viðmið Gæðaráðs háskólanna.
• Mótun framtíðarsýnar og stefnu deildar, í samhengi við stefnu háskólans og annarra deilda.

Forseti deildar skal kalla til deildarfunda alla fastráðna starfsmenn sem sinna rannsóknum og/eða kennslu við deildina að minnsta kosti tvisvar á önn. Á deildarfundum er öllum heimilt að taka upp mál sem varða stjórnskipan og stjórnun deildarinnar og önnur mál er varða deildina í heild.

Forseti deildar getur fengið starfsmönnum deildar hlutverk við stjórnun hennar í samráði við sviðsforseta. Skrifstofur deilda sjá um almenna umsýslu kennslu og náms á vegum deildar ásamt öðrum verkefnum sem til þeirra er vísað af stjórnendum skólans.

2.5.3. Ráð deilda

Skipulag deilda skal vera skýrt og sýnilegt í skipulags- og starfsreglum deildar. Við hverja deild skulu starfa deildarráð, námsráð (eitt eða fleiri) og rannsóknaráð. Ráð deilda eru skipuð af deildarforseta. 

Deildarráð: Forseti deildar og formenn rannsóknaráðs og námsráðs deildar sitja í deildarráði. Að öðru leyti ákveður deildarforseti hvernig deildarráð er skipað. Hlutverk deildarráðs er að fjalla um málefni er varða stjórnun deildarinnar sem og allar veigameiri ákvarðanir sem varða kennslu og rannsóknir og gerir tillögur að breytingum á reglum deildarinnar. 

Námsráð deilda taka þátt í uppbyggingu kennslu og eru ráðgefandi fyrir forseta deildar hvað varðar þróun námsins, þar með talið þróun lærdómsviðmiða fyrir námskeið og námsbrautir. Námsráð deildar geta verið eitt eða fleiri. Viðeigandi námsráð tekur kennsluskrá hverrar námsbrautar til umfjöllunar og samþykktar árlega, með þátttöku nemenda. Einnig koma ráðin að undirbúningi, framkvæmd og eftirfylgni mats á gæðum starfsins , einnig með þátttöku nemenda. Námsráð skipa fastir starfsmenn deildarinnar sem skipaðir eru af deildarforseta til tveggja ára í senn. Formaður eða formenn námsráðs/-ráða deildar eru skipaðir af deildarforseta.

Rannsóknaráð deildar skal vera deildarforseta til ráðgjafar við gerð rannsóknaráætlunar deildar og styðja framgang áætlunarinnar. Rannsóknarráð skal taka virkan þátt í innra og ytra mati tengdu rannsóknum. Rannsóknaráð skal styðja við skipulag og framkvæmd doktorsnáms við deildina. Rannsóknaráð skipa fastir starfsmenn deildarinnar sem skipaðir eru af deildarforseta til tveggja ára í senn. Formaður rannsóknarráðs deildar er skipaður af deildarforseta. 

2.6 Framkvæmdastjórar og stoðþjónusta

Framkvæmdastjórar HR eru ráðnir af rektor. Framkvæmdastjórar bera ábyrgð á skipulagi og rekstri stoðþjónustu HR og sinna skilgreindum hlutverkum samkvæmt ákvörðun rektors. 

Framkvæmdastjóri ber m.a. ábyrgð á eftirfarandi þáttum fyrir sín verksvið:

• Mönnun og daglegum rekstri, þ.m.t. ráðningu forstöðumanna
• Stefnumótun og markmiðasetningu í samræmi við stefnu og þarfir HR
• Samráði við deildir og aðrar einingar HR um þróun stoðþjónustu
• Miðlun upplýsinga um stoðþjónustu til starfsmanna og nemenda

Rektor skilgreinir hlutverk og verkefni stoðsviða í samræmi við þarfir háskólans á hverjum tíma.

2.7. Námsráð HR

Námsráð háskólans skipa fulltrúar deilda og frumgreinanáms auk formanns sem skipaður er af rektor til tveggja ára í senn. Kennslusvið leggur ráðinu til ritara. Fulltrúi nemenda skipaður af Stúdentafélagi HR situr fundi námsráðs með málfrelsi og tillögurétt. Námsráð getur farið fram á að fulltrúi nemanda víki af fundi.

Námsráð fjallar um málefni sem tengjast námi og kennslu við HR. 

Námsráð ber ábyrgð á framþróun kennslustefnu háskólans og er til ráðgjafar í málefnum er lúta að kennslu auk þess að vera stefnumarkandi í gæða og úttektarmálum. 

Námsráð fær til umsagnar:

• allar umsóknir skólans um viðurkenningar á nýjum fræðasviðum eða námsleiðum
• skýrslur sem tengjast innra og ytra gæðakerfi háskólans
• nýjar reglur og breytingar á reglum sem tengjast kennslu eða mannauð skólans

Nánar er fjallað um starfssvið námsráðs í skipunarskjali námsráðs gefnu út af rektor og samþykktu af framkvæmdaráði.

2.8. Rannsóknarráð HR

Rannsóknarráð háskólans skipa fulltrúar deilda auk formanns sem skipaður er af rektor til tveggja ára í senn. Rannsóknarþjónusta leggur ráðinu til ritara. Fulltrúi nemenda skipaður af Stúdentafélagi HR situr fundi rannsóknarráðs með málfrelsi og tillögurétt. Rannsóknarráð getur farið fram á að fulltrúi nemenda víki af fundi.

Hlutverk rannsóknarráðs er m.a.:

• að fjalla um málefni sem tengjast rannsóknum við HR.
• að bera ábyrgð á framþróun stefnu skólans á sviði rannsókna.
• að veita umsagnir um mál er varða rannsóknir og uppbyggingu rannsóknarmenningar við HR.
• að taka virkan þátt í innra og ytra mati skólans.

Nánar er fjallað um starfssvið rannsóknarráðs í skipunarskjali rannsóknarráðs gefnu út af rektor og samþykktu af framkvæmdaráði. 

2.9 Siðanefnd

Í siðanefnd háskólans sitja 6 fulltrúar, skipaðir af rektor: Formaður frá stoðsviðum háskólans, tveir fulltrúar akademískra starfsmanna af hvoru sviði og einn fulltrúi nemenda, skipaður af Stúdentafélagi HR.

Hlutverk siðanefndar háskólans er að taka til skoðunar ábendingar um brot á siðareglunum og taka afstöðu til þess hvort um brot á siðareglum er að ræða og um grófleika brots. Siðanefnd HR starfar samkvæmt skipan og starfsreglum siðanefndar sem gefnar eru út af rektor og samþykktar af framkvæmdaráði HR.

2.10 Jafnréttisnefnd

Í jafnréttisnefnd háskólans sitja 7-10 fulltrúar, tveir frá stoðsviðum háskólans, a.m.k. tveir fulltrúar akademískra starfsmanna af hvoru sviði og einn fulltrúi nemenda, skipaður af Stúde

Hlutverk jafnréttisnefndar er m.a. að vera yfirstjórn skólans og rektor til ráðgjafar um jafnréttismál og hefur frumkvæði að því að mikilvæg jafnréttismál fái umfjöllun, fylgja eftir og endurskoða Jafnréttisáætlun HR í samvinnu við mannauðssvið og standa fyrir fræðslu um jafnréttismál. Nefndin fjallar ekki um mál einstakra starfsmanna, en starfsmenn og einingar geta leitað til nefndarinnar eftir ráðleggingum og hún kemur erindum eftir atvikum í réttan farveg.

Jafnréttisnefnd HR starfar samkvæmt skipan og starfsreglum jafnréttisnefndar sem gefnar eru út af rektor og samþykktar af framkvæmdaráði HR.

3. Akademískir starfsmenn

Starfsmenn sem sinna kennslu eða rannsóknum nefnast akademískir starfsmenn. Eftirfarandi stöðuheiti eru nýtt um akademíska starfsmenn:

• Prófessor
• Dósent
• Lektor
• Atvinnulífsprófessor er einstaklingur sem verið hefur leiðandi í atvinnulífinu á sínu sérsviði, er þekktur af verkum sínum og viðurkenndur sem áhrifavaldur á vinnubrögð í faginu. Hann skal einnig hafa sýnt fram á ótvíræða hæfni til kennslu og miðlunar á háskólastigi.
• Sérfræðingur er fastur starfsmaður sem sinnir einkum rannsóknum.
• Aðjúnkt er fastur starfsmaður í hlutastarfi eða fullu starfi sem sinnir einkum kennslu.
• Stundakennari er lausráðinn starfsmaður í hlutastarfi við kennslu.
• Nýdoktor er nýútskrifaður doktor sem ráðinn er tímabundið til að sinna rannsóknum og mögulega kennslu

Til þess að hljóta stöðu lektors, dósents eða prófessors þarf að liggja fyrir mat á hæfi viðkomandi. Fjallað er um viðmið, hæfismat og nýráðningar í framgangsstöður í Reglum um ráðningar og framgang. Þær reglur skulu lagðar fram af rektor til umsagnar bæði í námsráði og rannsóknaráði og til samþykktar framkvæmdaráðs. Deildum er heimilt að setja sér nánari framgangsreglur. Um stöðu atvinnulífsprófessors gilda sérstakar reglur um nýráðningar og hæfismat. Forseti deildar tekur ákvörðun um ráðningar og starfsheiti fyrir aðrar akaemískar stöður eftir því sem við á.

4. Námsleiðir, kennsla, námsmat og inntökuskilyrði

4.1 Námsleiðir Námsleiðir skólans skulu skilgreindar í samræmi við þau fyrirmæli sem fram koma í lögum um háskóla nr. 63/2006 og auglýsingu nr. 530/2011 um útgáfu viðmiða um æðri menntun og prófgráður.

Forseti deildar leggur tillögu um nýtt nám og/eða námsleiðir fyrir sviðsforseta og rektor til samþykktar eftir umfjöllun og umsögn námsráða og rannsóknarráða deildar og skóla. Fylgja skal reglum um samþykki nýrra námsbrauta samþykktum af framkvæmdaráði.

4.2 Nám og kennsla Kennsla við HR fer fram á skilgreindum námsbrautum sem byggðar eru upp á námskeiðum sem metin eru til eininga og skipulögð í samræmi við auglýsingu nr. 530/2011 um útgáfu á viðmiðum um æðri menntun og prófgráður. 

Fullt nám telst 60 einingar (ECTS) á námsári að jafnaði og endurspeglar það alla námsvinnu nemanda, viðveru og próf. 

Kennsluhættir skulu að jafnaði vera fjölbreyttir og taka mið af lærdómsviðmiðum námskeiðs og námsbrautar. 

Námsmat skal að jafnaði vera fjölbreytt og taka mið af lærdómsviðmiðum hvers námskeiðs. Viðmið um kennsluhætti og námsmat skulu nánar útfærð í handbók kennara og kennslustefnu skólans. Að auki skulu liggja fyrir sérstakar náms- og námsmatsreglur þar sem fjallað er um vinnu nemenda og þætti tengda námsmati.

4.3 Inntökuskilyrði Reglur um inntökuskilyrði eru í samræmi við 19. gr. laga nr. 63/2006 um háskóla. Deild er heimilt að ákveða sérstök viðbótarskilyrði sem skilgreind eru sem aðgangsviðmið deildar ásamt því að halda inntöku- eða stöðupróf. Slík viðmið skulu birt á vef deildar. Deild er einnig heimilt að víkja frá skilyrði um stúdentspróf eða jafngilt próf enda búi nemandi yfir jafngildum þroska og þekkingu að mati deildar. Deild getur ákveðið að nám sem nemandi hefur stundað utan deildarinnar, þ.m.t. við aðra innlenda eða erlenda háskóla, sé metið til eininga eftir nánari reglum deildar. HR skal gæta samræmis og jafnræðis við afgreiðslu umsókna.

5. Réttindi og skyldur nemenda

HR sýnir nemendum sanngirni, sveigjanleika og virðingu. Við ákvarðanir sem varða réttindi og skyldur nemenda skal eftir því sem við á gæta meginreglna stjórnsýsluréttar og góðra stjórnsýsluhátta.

5.1 Nám Um inntöku nemenda skal gilda 19. gr. laga um háskóla nr. 63/2006, og sbr. gr. 4.3 í skipulags- og starfsreglum þessum.

Nemendur bera ábyrgð á eigin námi. Þeir skulu fylgja náms- og námsmatsreglum HR, siðareglum HR, og öðrum þeim reglum sem kunna að eiga við um hverja námsleið. 

Nemendur við HR njóta réttinda skv. reglum um áfrýjunarnefnd í kærumálum háskólanema nr. 1152/2006. Nánar er fjallað um réttindi nemenda til að mótmæla niðurstöðum námsmats í náms- og námsmatsreglum HR.

Forsetar deilda hafa ákvörðunarvald í öðrum málum sem varða réttindi og skyldur nemenda. Málsmeðferð slíkra mála fer eftir náms- og námsmatsreglum og reglum um skipan og starfssvið siðanefndar.

5.2 Stjórnun Nemendur HR skulu eiga fulltrúa í háskólaráði, framkvæmdaráði, náms- og rannsóknarráðum skólans og skulu þeir hafa í það minnsta málfrelsi og tillögurétt. 

Nemendur HR skulu eiga fulltrúa á deildarfundum og skulu þeir hafa í það minnsta málfrelsi og tillögurétt. Fulltrúar nemenda skulu ávallt hafa langtímahagsmuni nemenda og uppbyggingu HR að leiðarljósi.

6. Almenn ákvæði

Skipulags- og starfsreglur þessar eru settar á grundvelli laga nr. 63/2006 um háskóla og öðlast gildi við staðfestingu háskólaráðs.

Skipulags- og starfsreglur HR skulu settar í samræmi við samþykktir Háskólans í Reykjavík ehf.

Endurskoða skal skipulags- og starfsreglur HR á a.m.k. þriggja ára fresti. Við endurskoðunina skal tekið mið af því mati sem fram hefur farið á stafsemi skólans og þeim breytingum sem stjórnvöld leggja til á fyrirkomulagi háskólamenntunar. 

Samþykkt á háskólaráðsfundi 2. september 2019